Giá dầu thế giá»›i lại lao dốc mạnh về 60 USD/thùng, từ Ä‘ó giá xăng dầu thành phẩm cÅ©ng giảm nhanh. vào thời Ä‘iểm này, các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu Ä‘ã lo lá»—, từ Ä‘ó có kiến nghị tăng thuế để giảm lá»—. Tuy nhiên, lần này đề xuất vì người tiêu dùng hay vì doanh nghiệp?

Xăng giảm giá, người tiêu dùng được lợi

Tính từ đầu năm đến nay Liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã thống nhất cho phép các doanh nghiệp đầu mối thá»±c hiện 11 đợt Ä‘iều chỉnh giảm giá xăng. Giá xăng A92 sau đợt Ä‘iều chỉnh lần gần Ä‘ây nhất ngày 6-12 về mốc 19.930 đồng/lít; còn dầu diesel 18.410 đồng/lít và dầu hỏa 18.360 đồng/lít. Mức giá bán lẻ xăng hiện nay Ä‘ã bao gồm 35% thuế và phí.

Tính chi ly, riêng mặt hàng xăng thì thuế suất thuế nhập khẩu Ä‘ang là 27%, thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt là 10%, thuế GTGT 10%, phí bảo vệ môi trường 1.000 đồng/lít. Trong Ä‘ó, riêng thuế giá trị gia tăng được tính trên 10% của tổng giá CIF. Ngoài ra xăng còn chịu thêm phần chi phí kinh doanh định mức 1.050 đồng/lít, Quỹ bình ổn giá 600 đồng/lít.

Má»™t so sánh được đặt ra: Giá dầu giảm kéo theo giá xăng giảm mạnh, và giá xăng tại thị trường Mỹ chỉ tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 14.600 đồng/lít. NhÆ° vậy giá xăng hiện tại của Việt Nam Ä‘ang cao hÆ¡n giá xăng tại Mỹ hÆ¡n 5.000 đồng/lít.

Lật ngược lại vấn đề, câu hỏi đặt ra là phải chăng giá xăng dầu Việt Nam cao hÆ¡n giá xăng Mỹ vì thuế phí? Đó là chÆ°a kể gần Ä‘ây các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu liên tiếp kêu lá»— đậm, kiến nghị tăng thuế.

Cách Ä‘ây tròn 1 năm, câu chuyện thuế phí xăng dầu cÅ©ng Ä‘ã được đăt ra. NhÆ°ng lúc Ä‘ó giá xăng cao và cÆ¡ quan quản lý không chịu hạ thuế để giảm áp lá»±c giá. Còn nay thế cờ ngược lại, giá xăng xuống thấp, cÆ¡ quan quản lý quyết cùng doanh nghiệp tăng thuế để giữ nguyên giá, tăng thu ngân sách.

Ngày 16-7-2013, ông Ngô Hữu Lợi lúc Ä‘ó còn làm Cục trưởng Cục Chính sách Thuế của Bá»™ Tài chính Ä‘Æ°a ra lời giải thích, Ä‘úng là giá xăng dầu ở Mỹ thấp hÆ¡n Việt Nam nhÆ°ng để so sánh, cần phải xem xét nhiều yếu tố và những đặc thù khác nhau chứ không chỉ Ä‘Æ¡n thuần về mức giá. Bởi Mỹ là nÆ°á»›c có nguồn tài nguyên dầu mỏ lá»›n và ngành lọc hoá dầu phát triển rất mạnh nên là nÆ°á»›c xuất khẩu xăng dầu thành phẩm lá»›n. Đồng thời, Mỹ cÅ©ng là nÆ°á»›c có dá»± trữ xăng dầu lá»›n nhất thế giá»›i trong khi Việt Nam vẫn phải nhập khẩu 70% nhu cầu tiêu dùng xăng dầu.

Bên cạnh Ä‘ó, căn cứ xác định mức giá cÅ©ng khác biệt, giá xăng dầu ở Mỹ thay đổi từng ngày, thậm chí theo giờ. Ngoài ra, cÆ¡ cấu và mức giá xăng dầu giữa các bang của nÆ°á»›c Mỹ cÅ©ng rất khác nhau.

Còn lần này thì sao? TrÆ°á»›c khi người tiêu dùng Ä‘ón cÆ¡ há»™i giá xăng giảm mạnh lần nữa thì thuế xăng nhanh chân Ä‘ã tăng lên mức 27% vào ngày 6-12 vừa qua theo chính kiến nghị của doanh nghiệp. Tại sao trong 2 kịch bản, giá xăng thế giá»›i tăng giữ thuế, giá xăng thế giá»›i thấp tăng cÅ©ng tăng thuế? Doanh nghiệp kiến nghị Ä‘iều gì cÆ¡ quan quản lý cÅ©ng đồng ý, vậy vai trò và quyền lợi của người tiêu dùng ra sao? Chỉ biết chắc chắn rằng trong bối cảnh giá xăng dầu liên tiếp hạ nhiệt, mức thuế phí ngày càng phình to đối tượng chịu thiệt chính là người tiêu dùng.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long trả lời trên báo chí, thuế hiện nay chiếm hÆ¡n 35% trong giá thành má»™t lít xăng. Bá»™ Tài chính cần phải có cách tính thuế hài hòa lợi ích của ba bên, bao gồm nhà nÆ°á»›c (thu thuế), doanh nghiệp (lợi nhuận) và người tiêu dùng (hưởng lợi về giá).

Giống nhÆ° ông Long, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, trong 2 năm trở lại Ä‘ây, thu ngân sách từ tài nguyên bị Ä‘ánh gục do giá xuất khẩu lao dốc. Để bù lại phần hụt thu ngân sách, để có nguồn để tăng chi thường xuyên, chỉ còn cách Ä‘ánh mạnh vào túi tiền của người dân thông qua xăng, Ä‘iện, nÆ°á»›c. Tăng thuế nhập khẩu xăng dầu, ngân sách nhà nÆ°á»›c tăng lên, cÆ¡ quan quản lý hoàn thành các kế hoạch thu ngân sách nhÆ°ng người tiêu dùng chịu cảnh thuế chồng thuế.

Nguồn tin: Daidoanket