Trong những ngày qua, rất nhiá»u chủ cây xăng, bằng cách này hay cách khác, Ä‘ã đăng Ä‘àn trên má»™t số phÆ°Æ¡ng tiện thông tin đại chúng để than vãn chuyện mất Ä‘á»™ng lá»±c kinh doanh. Báo Năng lượng Má»›i Ä‘ã tìm hiểu thá»±c tế vá» việc này…
Chuyện này là có tháºt!
Cây xăng của anh T trên huyện miá»n núi Cẩm Thủy (Thanh Hóa) rÆ¡i vào tình trạng váºt vá», “thu bù chi là may” Ä‘ã hÆ¡n 3 tháng nay. Tuy nhiên, theo lá»i khẳng định của ông chủ, nếu không vay ngân hàng để nâng cấp mở rá»™ng cÆ¡ sở hồi cuối năm ngoái, doanh nghiệp này hoàn toàn có thể cầm cá»± được vá»›i mức chiết khấu hoa hồng là 300 đồng/lít. “Vá»›i những cây xăng ở vùng quê, có thị trÆ°á»ng nhá» và không thÆ°á»ng xuyên nhÆ° ở Ä‘ây, phải đầu tÆ° bằng vốn tá»± có má»›i có lá»i”, anh T khẳng định. CÅ©ng theo anh T, từ sau tết Nguyên Ä‘án vừa rồi, tiá»n hoa hồng từ doanh nghiệp đầu mối thuá»™c Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Ä‘ã tăng từ 175 đồng lên 290 đồng/lít sau khi giá xăng được Ä‘iá»u chỉnh tăng thêm 1.100 đồng/lít ngày 13-8 vừa qua, nhÆ°ng vẫn chÆ°a đủ giúp doanh nghiệp hết khó khăn. Bình luáºn vá» hiện tượng nhiá»u chủ cây xăng dầu Ä‘òi... giải nghệ, anh T phán Ä‘oán, có thể vì các cá»a hàng trên được đầu tÆ° vào thá»i Ä‘iểm giá xây dá»±ng tăng Ä‘á»™t biến, lãi suất ngân hàng cao, tiá»n Ä‘iện tăng, cá»™ng thêm kinh nghiệm quản trị kém, để thất thoát xăng… má»›i ra nông ná»—i nhÆ° váºy.
Nhiá»u chủ cây xăng rao bán cá»a hàng vì không hài lòng vá»›i cÆ¡ chế chiết khấu hoa hồng
Liên lạc vá»›i ông Hà Anh Tuấn, chủ má»™t cây xăng ở thị trấn Kim SÆ¡n (huyện Kim SÆ¡n, Ninh Bình) - ngÆ°á»i Ä‘ã kinh doanh xăng dầu hÆ¡n 20 năm nay thì được “vấn an”: Doanh nghiệp xăng dầu chÆ°a và sẽ không bao giá» chết. “Äồng ý là thị trÆ°á»ng có lúc lên lúc xuống, nhÆ°ng tôi khẳng định là buôn bán xăng dầu chÆ°a bao giá» lá»—”. Ông Tuấn cÅ©ng tiết lá»™ thêm, có lần ngồi vá»›i vài doanh nghiệp cùng kinh doanh xăng dầu ở địa phÆ°Æ¡ng khác há» cÅ©ng phàn nàn nhiá»u lần bị hao hụt khi mua xăng từ đầu mối, nào là khi đầu mối trừ Ä‘i vài trăm lít hao hụt theo cho phép của Nhà nÆ°á»›c, nào là xe bồn ăn xén vài trăm lít. “Nói chung, nếu nói bán xăng không có lá»i, thì chỉ Ä‘úng trong thá»i Ä‘iểm hiện tại”, ông Tuấn chia sẻ. Khi chúng tôi Ä‘Æ°a ra giả thiết mức chiết khấu thấp là do “chính sách thâu tóm thị trÆ°á»ng của các công ty đầu mối”, chủ doanh nghiệp lăn lá»™n vá»›i xăng dầu lâu năm này gáºt gù: “Tình hình tiếp tục xấu, nếu các công ty đầu mối mua lại các cây xăng, lúc Ä‘ó má»›i có cÆ¡ sở khẳng định công ty đầu mối ôm tham vá»ng vừa Ä‘iá»u tiết, vừa Ä‘iá»u chỉnh giá xăng theo hÆ°á»›ng Ä‘á»™c quyá»n”.
Trong bức xúc, má»™t chủ doanh nghiệp xăng dầu trên địa bàn quáºn Cầu Giấy (Hà Ná»™i) lại cho rằng, việc để cho mức chiết khấu xăng dầu nằm trong vòng bí máºt nhiá»u chục năm nay cÅ©ng có lá»—i từ phía chính doanh nghiệp khi hùa theo công ty đầu mối bÆ°ng bít thông tin. “Khi chân Æ°á»›t chân ráo nhảy ra làm đại lý cho các công ty đầu mối, tâm lý sốt ruá»™t, nóng vá»™i Ä‘ã giết chết nhiá»u chủ doanh nghiệp. Mức hoa hồng là do hai bên thá»a thuáºn, phụ thuá»™c vào địa hình, máºt Ä‘á»™ dân cÆ° và mức đầu tÆ° ban đầu. Thá»±c tế Ä‘ánh đồng mức hoa hồng chung của thị trÆ°á»ng Ä‘ã giết chết những doanh nghiệp xăng dầu ở thành phố lá»›n - nÆ¡i đầu tÆ° ban đầu rất lá»›n và thÆ°á»ng là cạnh tranh khốc liệt”, chủ doanh nghiệp này phân tích.
NhÆ° váºy, có thể nháºn thấy rõ, các công ty đầu mối cÅ©ng rất muốn tăng sản lượng bán để quay vòng vốn. Căn cứ vào Ä‘ó, nhà đầu tÆ° hoàn toàn có thể lá»±a chá»n nhà cung cấp nào có hoa hồng cao, các Æ°u Ä‘ãi thÆ°Æ¡ng mại tốt thì ký hợp đồng, không nên quá chú trá»ng vào đầu mối lá»›n hay nhá», Ä‘ôi lúc chỉ vì thÆ°Æ¡ng hiệu mà đại lý Ä‘ã chá»n sai công ty đầu mối. HÆ¡n nữa việc chủ Ä‘á»™ng bán hàng cÅ©ng rất quan trá»ng đối vá»›i má»™t doanh nghiệp. Äại lý nên chủ Ä‘á»™ng tìm kiếm thêm khách hàng để tiêu thụ chứ không nên ngồi thụ Ä‘á»™ng chá» khách hàng qua Ä‘Æ°á»ng đến đổ tại cây xăng của mình. Tức là muốn có lợi nhuáºn cao vá»›i má»™t mức hoa hồng cố định thì không còn cách nào khác là tăng lượng hàng bán ra... Giá xăng giảm cùng lúc vá»›i phí hoa hồng giảm khiến các cây xăng này lá»— nhiá»u tháng nay, chủ đại lý gặp không ít khó khăn khi tháng này còn gánh thêm giá Ä‘iện kinh doanh tăng giá và chi phí Ä‘á»™i lên. Nhiá»u ngÆ°á»i nghÄ© váºy sao không chuyển nghá» khác? NhÆ°ng mấy ai hiểu Ä‘âu phải ngừng kinh doanh là ngừng được. Quy định không cho phép cây xăng tá»± ý ngừng kinh doanh, Ä‘ó là Ä‘iá»u tối quan trá»ng và là cÆ¡ sở để các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu vin vào tạm Ä‘óng cá»a vá»›i lý do “mất Ä‘iện”, “sá»a chữa”, “nâng cấp”…
Doanh nghiệp đầu mối nói gì?
Liên lạc vá»›i Petrolimex, đại diện Táºp Ä‘oàn này khẳng định, chắc chắn các cây xăng vẫn Ä‘ang lãi 500-700 đồng/lít đối vá»›i các loại xăng và lãi xấp xỉ 1.000 đồng cho má»—i lít dầu. Vị này cÅ©ng cho rằng, phí hoa hồng là câu chuyện cạnh tranh, không thể làm gì hÆ¡n trong bối cảnh giá thế giá»›i, giá trong nÆ°á»›c lên xuống nhÆ° váºy nên không có cách nào khác, không thể cho cao hÆ¡n được. Lãnh đạo doanh nghiệp đầu mối này cho biết, việc lá»— hay lãi còn tùy vào cây xăng, vào việc bán được nhiá»u hay ít, nếu trạm xăng bán chỉ được 1.000 lít má»—i ngày thì khả năng lá»— cao, ngược lại bán đến 4.000-5.000 lít má»™t ngày thì tất nhiên có lãi. CÅ©ng theo ông, việc doanh nghiệp than vãn công ty đầu mối Ä‘Æ°a ra hoa hồng quá thấp là không có cÆ¡ sở, vì nếu “ép” nhÆ° váºy đại lý hoàn toàn có thể lá»±a chá»n nguồn hàng khác.
Má»™t đầu mối xăng dầu lá»›n khác là Tổng Công ty Dầu Việt Nam - Ä‘Æ¡n vị thành viên của Táºp Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam lại cho biết, thay vì im lặng, Ä‘Æ¡n vị này Ä‘ang gấp rút xây dá»±ng lá»™ trình áp cÆ¡ chế chiết khấu hoa hồng sao cho lợi ích được chia Ä‘á»u, hài hòa giữa các bên. Äược biết, nhiá»u doanh nghiệp trong Táºp Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam Ä‘ang tính đến phÆ°Æ¡ng án bảo há»™ trong 3 ngày, tức sau khi lấy hàng 3 ngày, nếu giá xăng giảm thì doanh nghiệp đầu mối sẽ bù lại khoản chênh lệnh.
Äại diện tổng công ty cho hay, trừ chi phí váºn chuyển, thì mức chiết khấu khoảng 350 đồng/lít trở lên là đại lý có thể “sống” được. “Tùy từng thá»i Ä‘iểm mà mức hoa hồng sẽ được Ä‘iá»u chỉnh, còn đại lý nói lúc nào cÅ©ng lá»— là không hợp lý. Trong kinh doanh có những lúc há» gặp khó khăn và cÅ©ng có lúc lãi nên phải xem xét kỹ, coi chi phí thế nào, doanh thu của há» ra sao trong má»™t thá»i gian thì má»›i có thể nói rằng lá»— quá chịu không nổi. Còn trên quan Ä‘iểm là ngÆ°á»i cung cấp hàng, PV Oil luôn lắng nghe má»i khúc mắc từ khách hàng và có hÆ°á»›ng giải quyết nhanh nhất”, đại diện PV Oil nêu rõ quan Ä‘iểm. CÅ©ng nhÆ° vấn Ä‘á» kiểm soát chất lượng, doanh nghiệp đầu mối chỉ kiểm soát nguồn hàng và chất lượng hàng thông qua hợp đồng vá»›i các tổng đại lý, việc các đại lý bán hoặc ngừng bán hàng là việc ná»™i bá»™ của các đại lý/tổng đại lý, doanh nghiệp đầu mối không có quyá»n can thiệp, ngoại trừ các cá»a hàng do doanh nghiệp đầu mối là chủ sở hữu.
Còn nhá»› cuối năm 2011, sau khi thanh tra, Bá»™ Tài chính phát hiện rằng, Petrolimex để xảy ra lá»— là má»™t số doanh nghiệp trá»±c thuá»™c Táºp Ä‘oàn này Ä‘ã chia hoa hồng cho đại lý cao hÆ¡n định mức. Tuy nhiên, đại lý than khoản chi này xuống quá thấp, có thá»i Ä‘iểm lá»— lá»›n há» phải ngừng nháºp hàng. Tháng 2 năm nay, câu chuyện này lại được lặp lại khi giá xăng thế giá»›i lên nhanh, trong khi trong nÆ°á»›c vẫn chÆ°a tăng, đại lý bị giảm hoa hồng và chỉ nháºn mức nhá» giá»t. NhÆ° váºy, câu chuyện “chia sẻ lợi ích” vẫn mấu chốt trong “hiện tượng” má»™t số chủ cây xăng vá»™i vàng tuyên bố thôi kinh doanh mặt hàng nhạy cảm này.
Nguồn tin:Petrotimes