Câu há»i được đặt ra kể từ khi giá dầu sụt giảm từ giữa năm 2014 đến nay là: Thủ phạm khiến giá dầu sụt giảm là ai? Saudi Arabia? Mỹ? Hay chính phủ Saudi Arabia và Mỹ cùng hợp tác để làm hại Nga? Và nếu cuá»™c chiến dầu má» Ä‘ó tiếp tục, giá dầu sẽ giảm xuống bao nhiêu trong năm 2015?
Câu há»i được đặt ra kể từ khi giá dầu sụt giảm từ giữa năm 2014 đến nay là: Thủ phạm khiến giá dầu sụt giảm là ai? Saudi Arabia? Mỹ? Hay chính phủ Saudi Arabia và Mỹ cùng hợp tác để làm hại Nga? Và nếu cuá»™c chiến dầu má» Ä‘ó tiếp tục, giá dầu sẽ giảm xuống bao nhiêu trong năm 2015?
Má»™t số nhà phân tích dá»± Ä‘oán giá dầu có thể giảm xuống 20 USD/thùng, ná»n kinh tế Mỹ có thể mất hàng triệu việc làm có lÆ°Æ¡ng cao, hàng tá»· USD trái phiếu năng lượng có thể vỡ nợ và hàng nghìn tá»· USD vốn đầu tÆ° phái sinh có liên quan đến ngành năng lượng sẽ "phát nổ".
Hệ thống tài chính toàn cầu hiện cá»±c kỳ dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng và việc cố tình khiến giá dầu sụt giảm là má»™t trong những yếu tố giảm phát lá»›n nhất mà con ngÆ°á»i có thể làm ra. Cho dù ai đứng sau cuá»™c chiến dầu má» này, thì há» Ä‘á»u Ä‘ang "Ä‘ùa vá»›i lá»a" và đến cuối năm 2015, toàn thế giá»›i có thể phải xá» lý háºu quả.
Ngay từ khi giá dầu thế giá»›i bắt đầu giảm, ngÆ°á»i ta Ä‘ã chỉ ra thủ phạm là Saudi Arabia, quốc gia chắc chắn Ä‘ang thao túng giá dầu để đạt được những mục tiêu địa chính trị của há». Trong những năm 1990, Saudi Arabia Ä‘ã quyết định giảm giá dầu để "tiêu diệt" Nga, vốn bị coi là nguy cÆ¡ đối vá»›i uy quyá»n dầu má» tối cao của quốc gia vùng Vịnh này.
Năm 1998, Saudi Arabia Ä‘ã thành công, khi giá dầu giảm má»™t ná»a, từ 25 USD/thùng, xuống còn 12 USD/thùng, Nga Ä‘ã bị vỡ nợ. Saudi Arabia cÅ©ng Ä‘ã thao túng khiến giá dầu tăng, khi giá dầu đạt mức cao nhất trong lịch sá» là 147 USD/thùng năm 2008.
Bằng việc khiến giá dầu sụt giảm hiện nay, Saudi Arabia và Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu má» (OPEC) có má»™t đặc quyá»n trong việc "tiêu diệt" các đối thủ cạnh tranh có chi phí khai thác cao hÆ¡n nhÆ° các công ty khai thác dầu Ä‘á phiến Mỹ, những ngÆ°á»i chắc chắn thiệt hại nặng khi giá dầu giảm.
Ngay từ trÆ°á»›c khi giá dầu giảm, Saudi Arabia Ä‘ã bán dầu hạ giá cho Trung Quốc. Việc OPEC từ chối giảm sản lượng ngày 27/11 là bằng chứng rõ rệt nhất cho thấy việc giá dầu giảm là má»™t cuá»™c chiến giá dầu giữa Saudi Arabia và Mỹ. Nếu Saudi Arabia muốn ổn định giá dầu, há» có thể làm ngay được Ä‘iá»u Ä‘ó bằng tuyên bố cắt giảm sản lượng.
Ngoài việc muốn làm hại các công ty sản xuất dầu Ä‘á phiến Mỹ, má»™t số nhà phân tích tin rằng Saudi Arabia Ä‘ang quyết tâm "trừng phạt" Iran, bởi vì Saudi Arabia và các đồng minh vùng Vịnh coi Iran là kẻ thù khu vá»±c chủ chốt của há». Há» Ä‘á»u biết rằng Iran, vá»›i ná»n kinh tế gặp khó khăn do tham nhÅ©ng và bị các lệnh trừng phạt của phÆ°Æ¡ng Tây làm tê liệt, Ä‘ang rất cần giá dầu cao, nhÆ°ng há» không có ý định giúp đỡ. Thá»±c tế rằng Saudi Arabia có thể chịu Ä‘á»±ng giá dầu thấp trong 1 - 3 năm, do chi phí khai thác dầu ở nÆ°á»›c này gần nhÆ° thấp nhất thế giá»›i và trữ lượng dầu má» lá»›n.
Má»™t số nhà phân tích khác cho rằng Mỹ và Saudi Arabia Ä‘ang hợp tác vá»›i nhau làm giá dầu giảm, và mục tiêu thá»±c sá»± của há» là hủy diệt Nga. Theo giá»›i chuyên môn, chắc chắn là Tổng thống Mỹ Barack Obama Ä‘ang muốn "trừng phạt" Nga vì những gì Ä‘ang diá»…n ra tại Ukraine. Việc khiến giá dầu giảm là má»™t trong những cách tốt nhất để trừng phạt. Và nếu ngành dầu Ä‘á phiến Mỹ bị tổn hại trong tiến trình này, Ä‘ó sẽ là má»™t "phần thưởng" phụ của các nhà bảo vệ môi trÆ°á»ng cá»±c Ä‘oan trong chính phủ Obama.
CÅ©ng có những ý kiến khác, coi cuá»™c chiến giá dầu hiện nay phức tạp hÆ¡n, là má»™t cuá»™c chiến ba bên giữa OPEC, Nga và Mỹ. Bởi vì vá»›i việc Nga và OPEC Ä‘á»u Ä‘ang sản xuất dầu hết công suất và từ chối từ bá» thị phần, dầu Ä‘á phiến của Mỹ sẽ không thể cạnh tranh. Tuy nhiên sức sống của ngành dầu Ä‘á phiến Mỹ sẽ khiến há» có thể tồn tại và làm ăn có lãi.
Cho dù Ä‘á»™ng cÆ¡ thá»±c sá»± của cuá»™c chiến giá dầu hiện nay là gì, cuá»™c chiến này dÆ°á»ng nhÆ° sẽ không sá»›m kết thúc. Äiá»u Ä‘ó có nghÄ©a rằng giá dầu thô thế giá»›i sẽ tiếp tục sụt giảm.
Má»™t số nhà phân tích dá»± Ä‘oán giá dầu có thể giảm xuống 20 USD/thùng, ná»n kinh tế Mỹ có thể mất hàng triệu việc làm có lÆ°Æ¡ng cao, hàng tá»· USD trái phiếu năng lượng có thể vỡ nợ và hàng nghìn tá»· USD vốn đầu tÆ° phái sinh có liên quan đến ngành năng lượng sẽ "phát nổ".
 Không má»™t ai có thể biết mức Ä‘áy của giá dầu sắp tá»›i. |
Hệ thống tài chính toàn cầu hiện cá»±c kỳ dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng và việc cố tình khiến giá dầu sụt giảm là má»™t trong những yếu tố giảm phát lá»›n nhất mà con ngÆ°á»i có thể làm ra. Cho dù ai đứng sau cuá»™c chiến dầu má» này, thì há» Ä‘á»u Ä‘ang "Ä‘ùa vá»›i lá»a" và đến cuối năm 2015, toàn thế giá»›i có thể phải xá» lý háºu quả.
Ngay từ khi giá dầu thế giá»›i bắt đầu giảm, ngÆ°á»i ta Ä‘ã chỉ ra thủ phạm là Saudi Arabia, quốc gia chắc chắn Ä‘ang thao túng giá dầu để đạt được những mục tiêu địa chính trị của há». Trong những năm 1990, Saudi Arabia Ä‘ã quyết định giảm giá dầu để "tiêu diệt" Nga, vốn bị coi là nguy cÆ¡ đối vá»›i uy quyá»n dầu má» tối cao của quốc gia vùng Vịnh này.
Năm 1998, Saudi Arabia Ä‘ã thành công, khi giá dầu giảm má»™t ná»a, từ 25 USD/thùng, xuống còn 12 USD/thùng, Nga Ä‘ã bị vỡ nợ. Saudi Arabia cÅ©ng Ä‘ã thao túng khiến giá dầu tăng, khi giá dầu đạt mức cao nhất trong lịch sá» là 147 USD/thùng năm 2008.
Bằng việc khiến giá dầu sụt giảm hiện nay, Saudi Arabia và Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu má» (OPEC) có má»™t đặc quyá»n trong việc "tiêu diệt" các đối thủ cạnh tranh có chi phí khai thác cao hÆ¡n nhÆ° các công ty khai thác dầu Ä‘á phiến Mỹ, những ngÆ°á»i chắc chắn thiệt hại nặng khi giá dầu giảm.
Ngay từ trÆ°á»›c khi giá dầu giảm, Saudi Arabia Ä‘ã bán dầu hạ giá cho Trung Quốc. Việc OPEC từ chối giảm sản lượng ngày 27/11 là bằng chứng rõ rệt nhất cho thấy việc giá dầu giảm là má»™t cuá»™c chiến giá dầu giữa Saudi Arabia và Mỹ. Nếu Saudi Arabia muốn ổn định giá dầu, há» có thể làm ngay được Ä‘iá»u Ä‘ó bằng tuyên bố cắt giảm sản lượng.
Ngoài việc muốn làm hại các công ty sản xuất dầu Ä‘á phiến Mỹ, má»™t số nhà phân tích tin rằng Saudi Arabia Ä‘ang quyết tâm "trừng phạt" Iran, bởi vì Saudi Arabia và các đồng minh vùng Vịnh coi Iran là kẻ thù khu vá»±c chủ chốt của há». Há» Ä‘á»u biết rằng Iran, vá»›i ná»n kinh tế gặp khó khăn do tham nhÅ©ng và bị các lệnh trừng phạt của phÆ°Æ¡ng Tây làm tê liệt, Ä‘ang rất cần giá dầu cao, nhÆ°ng há» không có ý định giúp đỡ. Thá»±c tế rằng Saudi Arabia có thể chịu Ä‘á»±ng giá dầu thấp trong 1 - 3 năm, do chi phí khai thác dầu ở nÆ°á»›c này gần nhÆ° thấp nhất thế giá»›i và trữ lượng dầu má» lá»›n.
Má»™t số nhà phân tích khác cho rằng Mỹ và Saudi Arabia Ä‘ang hợp tác vá»›i nhau làm giá dầu giảm, và mục tiêu thá»±c sá»± của há» là hủy diệt Nga. Theo giá»›i chuyên môn, chắc chắn là Tổng thống Mỹ Barack Obama Ä‘ang muốn "trừng phạt" Nga vì những gì Ä‘ang diá»…n ra tại Ukraine. Việc khiến giá dầu giảm là má»™t trong những cách tốt nhất để trừng phạt. Và nếu ngành dầu Ä‘á phiến Mỹ bị tổn hại trong tiến trình này, Ä‘ó sẽ là má»™t "phần thưởng" phụ của các nhà bảo vệ môi trÆ°á»ng cá»±c Ä‘oan trong chính phủ Obama.
CÅ©ng có những ý kiến khác, coi cuá»™c chiến giá dầu hiện nay phức tạp hÆ¡n, là má»™t cuá»™c chiến ba bên giữa OPEC, Nga và Mỹ. Bởi vì vá»›i việc Nga và OPEC Ä‘á»u Ä‘ang sản xuất dầu hết công suất và từ chối từ bá» thị phần, dầu Ä‘á phiến của Mỹ sẽ không thể cạnh tranh. Tuy nhiên sức sống của ngành dầu Ä‘á phiến Mỹ sẽ khiến há» có thể tồn tại và làm ăn có lãi.
Cho dù Ä‘á»™ng cÆ¡ thá»±c sá»± của cuá»™c chiến giá dầu hiện nay là gì, cuá»™c chiến này dÆ°á»ng nhÆ° sẽ không sá»›m kết thúc. Äiá»u Ä‘ó có nghÄ©a rằng giá dầu thô thế giá»›i sẽ tiếp tục sụt giảm.
Váºy giá dầu có thể giảm đến mức nào? Có nhiá»u ý kiến cho rằng giá dầu thô có thể giảm xuống mức 30 USD/thùng, tháºm chí có thể giảm xuống mức 20 hoặc 14 USD/thùng. NhÆ°ng do không có dá»± báo nào vá» việc giá dầu Ä‘á»™t ngá»™t giảm mạnh trong năm 2014, nên hiện không má»™t ai có thể biết mức Ä‘áy của giá dầu sắp tá»›i.
DÆ°Æ¡ng Hoa/baotintuc
