Nhằm hạn chế những lá»™n xá»™n trên thị trường xăng dầu liên quan đến việc trích thù lao cho đại lý trong thời gian vừa qua, má»›i Ä‘ây Bá»™ Tài chính Ä‘ã ra má»™t Thông báo Ä‘iều chỉnh cụ thể hÆ¡n, quy định các đại lý cách đầu mối trong vòng 50km chỉ được trung bình tối Ä‘a 430 đồng/lít. Tuy nhiên, văn bản này vừa ra Ä‘ã vấp phải sá»± phản đối của nhiều doanh nghiệp, vá»›i lý do không những không giải quyết được những đối tượng xé rào, mà còn khiến méo mó nguồn thù lao trích cho đại lý.

 

Nhiều đầu mối trích thù lao ở mức cao phi lý

 

Những bất cập nảy sinh từ việc trích thù lao cho đại lý không phải bây giờ má»›i được nhắc đến. Theo nguồn tin của những người trong ngành, hiện vẫn có những đầu mối trích thù lao cho đại lý là 1.000 đồng/lít tại cảng Hải Phòng. Nếu căn cứ vào quy định hiện hành vá»›i 860 đồng chi phí định mức + 300 đồng lợi nhuận định mức, tức là tổng mức chi của đầu mối chỉ được 1.160 đồng/lít mà trích cho đại lý hẳn 1.000 đồng, chỉ còn 160 đồng cho cả lợi nhuận và toàn bá»™ các chi phí khác là khá phi lý. Tuy nhiên, đầu mối vẫn có thể làm, chứng tỏ họ có những nguồn khác để duy trì được hoạt Ä‘á»™ng. Có những thời Ä‘iểm, thậm chí có đầu mối nâng thù lao lên mức 1.500 đồng.

Chuyên gia trong ngành nhận định: việc trích thù lao cao đến nhÆ° không tưởng trên thị trường hiện nay xuất phát từ 2 nguồn: xăng dầu buôn lậu và những đầu mối tận dụng được thời Ä‘iểm, bỏ nhập lúc giá cao, đợi lúc giá thấp má»›i ồ ạt nhập vào. Do Ä‘iều hành trong nÆ°á»›c là tính giá bình quân 30 ngày nên có Ä‘á»™ trá»…, lúc xăng dầu thế giá»›i Ä‘ã giảm thì giá trong nÆ°á»›c vẫn cao, nên đầu mối Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên được lãi nhiều và không tiếc tiền trích thù lao cho đại lý để càng đẩy được nhiều hàng ra thị trường càng tốt. “Vá»›i quy định má»—i đại lý chỉ được ký vá»›i má»™t đầu mối nhÆ° hiện nay, Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên các đại lý sẽ chọn nÆ¡i nào có thù lao cao hÆ¡n để ký hợp đồng. Những nguồn thù lao cao lại thường là nguồn không ổn định, bởi nếu Ä‘úng theo quy định thì không đủ khả năng để trích ở mức cao vô lý nhÆ° thế. Do Ä‘ó, nguy cÆ¡ đứt nguồn cung là rất dá»… xảy ra” – đại diện Hiệp há»™i Xăng dầu cho biết.

Thị trường xăng dầu lại náo Ä‘á»™ng về thù lao cho đại lý. Ảnh: Thiện Hoàng.

Làm khó người ngay, không hạn chế được người gian

Vá»›i mục Ä‘ích ngăn chặn những tác hại của việc chạy Ä‘ua thù lao, Bá»™ Tài chính Ä‘ã ra Thông báo số 308 do Thứ trưởng Trần Văn Hiếu ký ngày 28/8 vừa qua, quy định: Nếu các đại lý cách kho đầu mối trong phạm vi 50km thì mức thù lao bình quân hàng năm tối Ä‘a không vượt quá 50% chi phí kinh doanh định mức – tức là 430 đồng/lít, Ä‘ã bao gồm chi phí vận chuyển. Đối vá»›i các cá»­a hàng ngoài phạm vi này, thù lao “được xác định đảm bảo hiệu quả trong sản xuất kinh doanh, công bằng giữa các đại lý, tổng đại lý”. Quy định này vừa ra Ä‘ã lập tức nhận được nhiều phản hồi tiêu cá»±c vá»›i lý do không rõ ràng và cÅ©ng thiếu hiệu quả trong thá»±c tế. Thứ nhất, văn bản không nói rõ chi phí Ä‘ã bao gồm thuế hay chÆ°a. Thứ hai, quan trọng hÆ¡n cả, là các DN đều cho rằng vá»›i mức Ä‘ó, nhiều đại lý sẽ lá»— và má»™t số khác lãi cá»±c ít ở mức không Ä‘áng kể.

Ông Lê Thanh Mân - Quyền TGĐ Công ty TNHH MTV thÆ°Æ¡ng mại dầu khí Đồng Tháp cho rằng mức 430 đồng chỉ đủ chi phí hòa vốn, chÆ°a bao gồm phí vận chuyển. Phải ở mức mức 600 đồng/lít má»›i đủ bù đắp chi phí và có má»™t chút lãi. Cùng vá»›i Ä‘ó, việc chỉ quy định vá»›i các đại lý trong phạm vi 50km, trong khi ngoài phạm vi này được tá»± thỏa thuận cÅ©ng làm cho các DN bất bình. “Quy định mập mờ sẽ nảy sinh xin - cho và thiếu công bằng. Đối vá»›i các đại lý cách 51km thì sao? Họ sẽ tìm cách làm cho đường Ä‘i trên 50km để tránh việc bị hạn chế mức tối Ä‘a” - ông Trịnh Quang Khanh, Phó Chủ tịch HH Xăng dầu cho biết.

Theo ông Đặng Vinh Sang, Tổng Giám đốc Saigon Petro, quy định này sẽ khiến thị trường trở lại giai Ä‘oạn lá»™n xá»™n năm 2004-2008, khi thù lao đại lý cÅ©ng được khống chế và các đại lý Ä‘ã cố tình mua của các đầu mối ở xa hÆ¡n để được tính phí vận chuyển cao hÆ¡n. TÆ°Æ¡ng tá»±, các đại lý sẽ sẵn sàng bỏ đầu mối gần để ký vá»›i đầu mối xa ngoài 50km để được nhận mức thù lao thỏa thuận. 

Đại diện Hiệp há»™i Xăng dầu cÅ©ng thừa nhận, hiện trên thị trường có khá nhiều nguồn xăng dầu có thể trích thù lao ở mức rất cao và Bá»™ Tài chính ra quy định vá»›i mục Ä‘ích quản lý tốt hÆ¡n thị trường. Tuy nhiên, trái vá»›i mục Ä‘ích tốt đẹp, nhÆ°ng quy định dường nhÆ° lại “làm khó người ngay”, trong khi không hạn chế được người gian. “Đại lý lá»— vốn họ sẽ phải lách để có lãi, hoặc gian lận bằng chất lượng hoặc số lượng. Cách tốt hÆ¡n là phải xá»­ lý được những nguồn xăng dầu trôi nổi và kiểm tra định kỳ tiến Ä‘á»™ nhập hàng của các đầu mối. Nếu vẫn có sá»± tồn tại của xăng dầu buôn lậu, trốn thuế vá»›i giá rẻ hÆ¡n từ 35 – 39% giá hiện hành, thì thị trường không thể ổn định” - ông Trịnh Quang Khanh khẳng định

Nguồn tin: CAND Online