Nháºp siêu mặt hàng xăng dầu, mặt hàng có kim ngạch nháºp khẩu lá»›n nhất đối vá»›i Việt Nam lâu nay, Ä‘ang dần thu hẹp và Ä‘ã đến lúc cần được tính toán kỹ lưỡng hÆ¡n vá» hiệu quả kinh tế. Bởi Việt Nam Ä‘ã nháºp vai “nhà xuất khẩu xăng dầu” từ mấy năm nay, tuy còn hết sức non trẻ.
Từ nháºp khẩu 100%, nay Việt Nam Ä‘ã có xăng dầu để xuất khẩu nhá» Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, năm 2009 Việt Nam xuất khẩu được 1,7 triệu tấn xăng dầu trị giá gần 850 triệu USD; năm 2010 tăng lên 1,87 triệu tấn trị giá 1,27 tá»· USD; năm 2011 đạt 2,2 triệu tấn trị giá 2,1 tá»· USD; năm 2012 đạt 1,9 triệu tấn trị giá khoảng 1,85 tá»· USD; và 7 tháng đầu năm nay Æ°á»›c đạt khoảng 800 ngàn tấn vá»›i kim ngạch khoảng 750 triệu USD.
Trong khi Ä‘ó, việc nháºp khẩu xăng dầu vẫn được bảo đảm nhằm phục vụ tốt sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của nhân dân trên đất liá»n cÅ©ng nhÆ° trên biển đảo, từ thành thị đến vùng sâu, vùng xa, cho các phÆ°Æ¡ng tiện váºn tải trên bá»™ cÅ©ng nhÆ° váºn tải hàng không… Cụ thể, Ä‘ã có năm nháºp nhiá»u nhất, tá»›i gần 13 triệu tấn xăng dầu các loại nhÆ° năm 2009 và kim ngạch nháºp khẩu có năm ở mức cao nhất nhÆ° năm 2011 tá»›i gần 9,88 tá»· USD. NhÆ°ng nhìn chung, theo số liệu trong Biểu 01 dÆ°á»›i Ä‘ây, Việt Nam Ä‘ang giảm dần nháºp khẩu xăng dầu cả vá» khối lượng và giá trị. Cụ thể nhÆ° 7 tháng đầu năm 2013, cả nÆ°á»›c má»›i nháºp khoảng 4,25 triệu tấn vá»›i kim ngạch gần 4 tá»· USD, giảm 26% vá» lượng và giảm 28% vá» giá trị so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c.
Nguồn: Tổng cục Thống kê. Quy tròn các số. * Ước tính.
Vá»›i kết quả nêu trên, có thể dá»± báo năm 2013 nháºp khẩu xăng dầu có thể không tá»›i mức nhÆ° năm 2012 (xem Biểu 01), nghÄ©a là từ sau năm 2010, khối lượng xăng dầu nháºp khẩu vào Việt Nam Ä‘ang giảm dần, mặc dù giá nháºp khẩu bình quân trong 7 tháng đầu năm 2013 chỉ ở mức khoảng 941 USD/tấn, thấp Ä‘áng kể so vá»›i mức 975 USD/tấn năm 2012.
Tuy nhiên, để minh bạch giá xăng dầu nhÆ° yêu cầu của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ Nguyá»…n Tấn DÅ©ng tại Phiên há»p Chính phủ thÆ°á»ng kỳ ngày 30/7 vừa qua, cần được cung cấp đủ số liệu vá» giá cả từng loại xăng, dầu.
Bởi khái niệm mặt hàng xăng dầu bao gồm nhiá»u sản phẩm khác nhau, nhÆ° xăng (gasoline) là hàm chứa cả xăng cho máy bay, chứ không riêng cho xe máy, ôtô…; trong “xăng dầu” nói chung là gồm cả dầu diesel, dầu mazút phục vụ chủ yếu cho ôtô tải, tàu thuyá»n và chạy Ä‘iện…; ngoài ra còn có dầu hoả phục vụ cho thắp sáng và Ä‘un nấu..
Vì váºy, từ khối lượng chung vá» xăng dầu nêu trong Biểu 01, số liệu từ Hải quan và Tổng cục Thống kê Ä‘ã cho phép thiết kế Biểu 02 vá» khối lượng cụ thể của các sản phẩm thuá»™c nhóm hàng “xăng dầu” nháºp vào Việt Nam mấy năm nay. Biểu số này cho thấy, xăng chÆ°a phải là mặt hàng có khối lượng lá»›n và cÅ©ng Ä‘ang có xu hÆ°á»›ng giảm dần (từ 3,68 triệu tấn/năm 2009 xuống 2,8 triệu tấn/năm 2012); trong khi dầu diesel chiếm khối lượng lá»›n, nhÆ°ng cÅ©ng Ä‘ang trong xu hÆ°á»›ng giảm dần (từ 6,49 triệu tấn/năm 2009 xuống 4,56 triệu tấn/năm 2012), và cả dầu ma-dút cÅ©ng Ä‘ang cuốn theo dòng chảy Ä‘ó.
Nguồn: Tổng cục Thống kê. Số quy tròn.
Tóm lại, Việt Nam Ä‘ang tá»± cung tá»± cấp được má»™t phần xăng dầu, vừa Ä‘áp ứng nhu cầu trong nÆ°á»›c vừa xuất khẩu, cho phép giảm dần nháºp khẩu mặt hàng này, tức thu hẹp nháºp siêu. Tuy nhiên, để tiến tá»›i cân bằng xuất và nháºp, và vÆ°Æ¡n tá»›i xuất siêu xăng dầu nhÆ° Việt Nam Ä‘ã từng thành công vá»›i cây lúa - hạt gạo cách Ä‘ây hÆ¡n 20 năm (từ nháºp khẩu chuyển sang xuất khẩu), thì cần đẩy nhanh tiến Ä‘á»™ các dá»± án nhà máy lá»c hoá dầu Ä‘ã cấp phép, đặc biệt là dá»± án Nhà máy Lá»c hoá dầu Nghi SÆ¡n (Thanh Hoá) vừa được chủ đầu tÆ° nâng cấp, bổ sung vốn./.
Nguồn tin: ven.vn