Kết quả của thỏa thuận cung OPEC/ngoài-OPEC năm 2016 nói lên bản thân họ. Hai mươi bốn nhà sản xuất dầu đã đồng ý hạn chế sản xuất, khởi xướng bởi Saudi Arabia và Nga, hầu như đã giữ lời hứa của họ. Nhìn lại 18 tháng đầu tiên của Hiệp ước Vienna (tháng 1 năm 2017 - tháng 6 năm 2018), sự tuân thủ chung rất cao theo các tiêu chuẩn lịch sử, đôi khi vượt quá 150%. Dự trữ dầu thô toàn cầu đã giảm đáng kể và giá đã tăng lên mức cao chưa từng thấy kể từ năm 2014.
Riyadh và Moscow có thể lấy sự tín nhiệm để thiết lập những gì chúng ta có thể gọi là khuôn khổ Siêu-OPEC, còn được gọi là OPEC Plus. Mục tiêu bây giờ là làm cho liên minh này trở thành thường xuyên hơn để kéo dài thỏa thuận nguồn cung. Tuy nhiên, làm như vậy sẽ khó khăn. Vào thời điểm mà OPEC sẽ tuyên bố chiến thắng, nhóm đang phải chịu đựng sự thay đổi trong tâm lý thị trường trong mùa hè này. Vào ngày 23 tháng 6, liên minh OPEC-Nga đã kết luận rằng thị trường dầu đang thắt chặt quá nhanh. Họ đồng ý tăng sản lượng trong nhóm thêm 1 triệu thùng/ngày.
Bởi vì sự thành công của chính mình, mọi người ở khắp nơi đã dự đoán rằng OPEC và những người khác sẽ đồng ý tăng sản lượng trong nửa cuối năm. Nhưng bao nhiêu là đủ? "Một triệu thùng" là một con số lớn tròn trĩnh nhưng liệu nó cò là con số chính xác không? Sự thiếu hụt nguồn cung thực, tiềm năng và không thể đoán trước làm cho một “con số thần kỳ” là rất khó nắm bắt. Trong số các nhà cung cấp, những bất đồng về khối lượng gia tăng đe dọa sự đồng thuận mong manh và có thể là khuôn khổ Siêu-OPEC. Vấn đề là không ai biết điều gì sẽ xảy ra từ Venezuela, Iran hay Libya. Các quốc gia này cùng nhau gần đây sản xuất khoảng 6,25 triệu thùng/ngày, khoảng 20% tổng số của OPEC.
Vòng xoáy chết chóc chậm của Venezuela vẫn tiếp tục. Kể từ đầu năm 2016, sản lượng đã giảm từ 2,3 triệu thùng/ngày xuống còn 1,3 triệu thùng/ngày hiện nay. Mất một triệu thùng sản lượng hàng ngày trong 2,5 năm không có vẻ xấu như vậy, nhưng tổn thất hàng tháng trung bình khoảng 50 nghìn thùng/ngày so với cùng kỳ năm ngoái. Như vậy, trên cơ sở hàng năm, Venezuela đang trên đà mất 600 nghìn thùng/ngày. Đó thực sự có thể là kịch bản tốt nhất.
Các báo cáo mới nhất cho thấy rằng công ty dầu khí quốc doanh PdVSA đang bị bao vây. Tháng trước, công ty này đã tiết lộ rằng các nhân viên đã lũ lượt ra đi và kẻ trộm đã cướp bóc một cách hệ thống các thiết bị dầu mỏ. Bộ máy quan liêu đã phải chịu đựng nhiều vụ thanh trừng và những người được bổ nhiêm đều không có kinh nghiệm trong ngành. Bên ngoài Venezuela các tài sản của công ty này đang bị tịch thu. Thật khó để phóng đại hình ảnh ảm đạm đến mức nào cho Caracas. Thực tế là: Venezuela đã đồng ý trong năm 2016 với hạn ngạch dưới 2 triệu thùng/ngày. Đến cuối năm nay, nước này có thể chỉ sản xuất được một nửa con số đó.
Tín hiệu đáng mừng cho OPEC là tổn thất của Venezuela - cho đến nay – là đang diễn ra dần dần. Thị trường đang điều chỉnh. Nhưng đó không phải là trường hợp ở Libya. Tháng trước, sản lượng đã giảm chỉ trong một đêm vào khoảng 700 nghìn thùng/ngày. Libya bị mất cung trong một tuần trong tháng 6 bằng với mức mà Venezuela đã mất trong 18 tháng qua.
Sản lượng giảm mạnh khi hai cảng dầu lớn bị tấn công bởi một phe phái hứa hẹn sẽ “giải phóng” họ khỏi một người nhiều thế lực, đang nuôi hy vọng trở thành tổng thống kế tiếp của Libya. Trong vòng một tuần, những kẻ tấn công đã bị đẩy lùi và người đàn ông này đã kiểm soát các trạm xuất khẩu vào ngày 21 tháng 6, vài ngày trước khi OPEC họp ở Vienna để thảo luận về chiến lược cung của mình. Có vẻ như Libya sẽ sớm trở lại hoạt động như bình thường. Nhưng con người quyền lực này , Khalifa Haftar, có những ý tưởng khác. Ông ta đã đổ lỗi cho Ngân hàng Trung ương trả tiền cho kẻ thù của mình bằng doanh thu từ dầu mỏ. Để cắt giảm chúng, ông quyết định cắt giảm xuất khẩu dầu tại năm bến cảng nằm dưới quyền kiểm soát của mình.
Sự phong tỏa của Haftar kết thúc vào ngày 11 tháng 7 sau khi một số yêu cầu của ông ta đã được thỏa mãn. NOC ở Tripoli hiện đang trở lại làm việc và ra sức để khai thác với 1,1 triệu thùng/ngày trong những tuần tới. Nhưng cuộc tấn công bất ngờ tháng 6 và phong tỏa tiếp theo nhấn mạnh mức độ dễ bị tổn thương của sản xuất này. Vô số dân quân, tội phạm và nhà hoạt động có thể đóng cửa các cánh đồng dầu và đường ống dẫn mà không cần cảnh báo. Chúng ta đã nhìn thấy điều này nhiều lần trước đây. Ở cấp quốc gia, Libya đang bước vào một giai đoạn rất nhạy cảm trước các cuộc bầu cử dự kiến vào tháng 12. Haftar muốn trở thành tổng thống. Nếu ông ta thích kết quả cuộc bỏ phiếu, những cơ sở dưới sự kiểm soát của anh ta có thể trở thành mục tiêu hấp dẫn hơn nữa. Nếu ông ta không thích kết quả bầu cử, một sự phong tỏa khác là không thể loại trừ được. Một năm trước, Libya là "nhà sản xuất swing không tự nguyện của OPEC" và trường hợp đó vẫn tiếp tục trong năm 2018.
Sự hụt cung của Venezuela là có thực và từ từ, trong khi Libya là rất lớn và thường không thể đoán trước. Nhưng vẫn chưa rõ có bao nhiêu khối lượng của Iran sẽ bị áp đặt các biện pháp trừng phạt của Mỹ. Vào ngày 8 tháng 5, Tổng thống Trump đã rút Mỹ ra khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran. Kể từ đó Nhà Trắng đã hứa áp đặt “những biện pháp trừng phạt khắc nghiệt nhất trong lịch sử”. Đó không phải là một mối đe dọa suông, nhưng các thành viên OPEC khác không thể chắc chắn bao nhiêu thùng dầu Iran sẽ bị mất hoặc khi nào.
Sản lượng đạt 3,8 triệu thùng/ngày và xuất khẩu vào khoảng 2,2 triệu thùng/ngày trong tháng 6, về phạm vi trước khi lệnh trừng phạt được áp dụng lần cuối hồi năm 2012. Iran mất khoảng 1 triệu thùng/ngày xuất khẩu và sản xuất dưới các lệnh cấm vận trước đó . Gần đây đã có rất nhiều bối rối vì các tín hiệu trái chiều từ các quan chức Mỹ. Một số người đã nhấn mạnh rằng mục tiêu của Washington là xuất khẩu bằng "không" vào tháng 11, đó sẽ là một mục tiêu cực kỳ đầy tham vọng và gây rối. Mục tiêu đó đã được thu hẹp quy mô lại một chút. Ngoại trưởng Mike Pompeo hiện cho biết Mỹ có thể đưa ra ngoại lệ đối với những nước cắt giảm đáng kể nhập khẩu từ Iran. Nhưng điều gì được tính là giảm "đáng kể"? Dưới thời Tổng thống Obama, nó là 15-20% cứ mỗi180 ngày một lần. Điều đó có đủ tốt cho Tổng thống Trump không? Chúng ta vẫn chưa biết.
Rất nhiều quyết định phải được thực hiện trước khi OPEC biết được sự thiếu hụt nghiêm trọng sẽ như thế nào. Người châu Âu có ý định bảo toàn thỏa thuận hạt nhân và bảo vệ các công ty EU khỏi các lệnh cấm vận của Mỹ. Cuối cùng, tuy nhiên, khối lượng này sẽ phụ thuộc vào những gì các ngân hàng và các công ty quyết định là tốt nhất cho họ. Khách hàng mua đầu của Iran, Ấn Độ và Trung Quốc, cũng là những dấu hỏi lớn. New Delhi đang xem xét một cơ chế thanh toán đặc biệt để tiếp tục nhập khẩu dầu từ Iran. Bắc Kinh đã có các kênh ngân hàng riêng biệt để tiếp tục với các giao dịch thương mại bị cấm. Với tình trạng khó khăn của Iran, người Trung Quốc có thể tăng cường nhập khẩu và hấp thụ các thùng dầu dư thừa, nếu giá cả phải chăng.
Trong trường hợp đó, các thành viên OPEC của Iran sẽ không có nhiều công việc nặng nhọc hơn để làm.
Nguồn: xangdau./net