Cuối cùng, sau má»™t thá»i gian "nhùng nhằng" không chịu giảm giá theo giá thị trưá»ng thế giá»›i, má»›i Ä‘ây các DN xăng dầu cÅ©ng Ä‘ã phải thá»±c hiện việc này theo yêu cầu cá»§a Bá»™ Tài chính. Äiá»u Ä‘áng nói ở Ä‘ây là tuy giá xăng Ä‘ã giảm, song sá»± cháºm trá»… cá»§a DN và các ngành chức năng cho thấy công tác quản lý giá xăng Ä‘ã nảy sinh nhiá»u bất cáºp.
DN lãi hay lá»— ?
Những bất cáºp nảy sinh trong công tác Ä‘iá»u hành giá xăng, dầu thá»i gian qua má»™t lần nữa cho thấy, các ngành chức năng cần sát sao hÆ¡n nữa trong việc theo dõi, kiểm chứng mức giá bán lẻ xăng, dầu mà các DN đầu mối đưa ra. Ngưá»i tiêu dùng cÅ©ng Ä‘ang chỠđợi sá»± công bằng trong việc kiểm soát giá bản lẻ mặt hàng này
Lý giải câu há»i vì sao DN kinh doanh lá»— mà vẫn tăng chiết khấu cho các đại lý ? ông Bùi Ngá»c Bảo, Tổng Giám đốc Tổng Cty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, trong kinh doanh, má»—i DN sẽ tùy vào mục tiêu cá»§a mình để Ä‘iá»u tiết các khoản chi, chứ không thể chỉ nhìn vào lợi nhuáºn thuần túy trước mắt. Ví dụ, khi muốn mở rá»™ng thị trưá»ng, DN sẽ tăng hoa hồng đại lý để thu hút thêm khách hàng, sau Ä‘ó má»›i Ä‘iá»u chỉnh cho phù hợp. Thêm vào Ä‘ó, thá»i gian vừa qua, do nhiệm vụ bình ổn giá, phần hoa hồng cho đại lý bị cắt giảm Ä‘áng kể. Việc ná»›i khoản chi này khi giá thế giá»›i giảm cÅ©ng dá»… hiểu. Bởi nếu Cty đầu mối không đảm bảo hoa hồng cho đại lý hoạt động sẽ ảnh hưởng đến hoạt động phát triển thị trưá»ng.
CÅ©ng theo ông Bảo, công thức hình thành giá bán lẻ xăng dầu cá»§a các DN luôn phải tuân thá»§ Ä‘úng theo quy định tại Nghị định 84/NÄ-CP vá» kinh doanh xăng dầu. Toàn bá»™ công thức tính giá mà Petrolimex đăng tải công khai trên website cá»§a DN là Ä‘úng theo chuẩn cá»§a Nhà nước. Theo bản tin tính giá cÆ¡ sở do Petrolimex công bố ngày 26/5, vá»›i mặt hàng xăng RON 92, DN lá»— 101 đồng ; diesel 0,5S: lá»— 650 đồng; dầu há»a: lá»— 648 đồng; dầu madút: hòa vốn.
Quỹ bình ổn nên lấy từ lợi nhuáºn cá»§a DN
Không phá»§ nháºn sá»± cần thiết cá»§a Quỹ bình ổn, nhưng theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Khoa há»c Thị trưá»ng giá cả (Bá»™ Tài chính) Quỹ bình ổn nên lấy từ lợi nhuáºn cá»§a DN, vì khi Ä‘ã kinh doanh các DN cần phải có quỹ bình ổn để dá»± phòng chứ không nên lấy cá»§a ngưá»i tiêu dùng ứng trước, Ä‘iá»u này theo ông Long là bất hợp lý.
Má»™t chuyên gia khác thì cho rằng, khi láºp quỹ bình ổn thị trưá»ng cần quy định luôn trách nhiệm cá»§a các thành viên tham gia. Hiện nay, nói là có nhiá»u DN kinh doanh nhưng thá»±c sá»± chỉ má»™t vài đơn vị nắm thị phần chi phối, tạo nên sá»± độc quyá»n tá»± nhiên. Vì váºy cần có vai trò cá»§a Nhà nước can thiệp thị trưá»ng thông qua quỹ bình ổn, chứ không để DN tá»± làm như hiện nay. Theo vị chuyên gia này, cần hướng tá»›i buá»™c các DN tham gia thị trưá»ng quốc tế để chia sẻ rá»§i ro. Vá» nguyên tắc kinh tế thị trưá»ng, DN có thể tham gia các thị trưá»ng tương lai và sá» dụng các nghiệp vụ khác để chia sẻ rá»§i ro biến động giá cho thị trưá»ng, thay vì kéo rá»§i ro vá» cho chính ngưá»i tiêu dùng cá»§a mình, vị chuyên gia này nháºn xét.
Bao giá» hết nghịch lý ?
Äây là câu há»i mà nhiá»u ngưá»i tiêu dùng muốn đặt ra cho các DN kinh doanh xăng dầu bởi lẽ câu chuyện này không phải bây giá» má»›i được đưa ra mà lâu nay báo chí Ä‘ã nói nhiá»u. Thế nhưng, xem ra căn bệnh không những không thuyên giảm mà có vẻ như nó vẫn Ä‘ang tiếp tục hoành hành. Thá»i gian qua, khi giá xăng, dầu thế giá»›i giảm khiến ngưá»i tiêu dùng nhen nhóm hi vá»ng giá bán lẻ trong nước sẽ sá»›m Ä‘iá»u chỉnh, thế nhưng trên thá»±c tế việc ra quyết định giảm giá xăng dầu khó khăn hÆ¡n nhiá»u so vá»›i khi ra quyết định tăng giá.
dddn