Nghe thông tin giá xăng giảm ngày 21/1 vừa qua, phần Ä‘ông sẽ có cảm giác vừa kích thích vừa lo âu, lại có phần chua chát.
Kích thích là bởi lâu lắm rồi Ä‘i xe được hưởng cảm giác đầy bình vá»›i số tiá»n chỉ bằng 2/3 lúc trÆ°á»›c. NhÆ°ng còn kích thích hÆ¡n nữa khi nhìn vào sá»± chìm nổi của những thông báo giá, thuế thay đổi liên tục chỉ trong vài tiếng đồng hồ. Buổi sáng, báo chí nháºn được thông tin tăng kịch trần thuế suất Ä‘i cùng Thông tÆ° 06 do Thứ trưởng Bá»™ Tài chính, bà VÅ© Thị Mai, ký ban hành chiá»u ngày 20/1, thá»i gian có hiệu lá»±c từ ngày 21/1. Cùng vá»›i Ä‘ó là thông tin giảm giá xăng 1.450 đồng/lít từ 15h cùng ngày. NhÆ°ng đến chiá»u, thì Ä‘ã đổi thành giảm 1.900 đồng/lít từ 16h.
Sá»± thay đổi thất thÆ°á»ng Ä‘ó là do Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Äinh Tiến DÅ©ng quyết định thu hồi Thông tÆ° 06. TrÆ°á»›c Ä‘ó, cùng ngày ra Thông tÆ° 06, Bá»™ trưởng lại phát Ä‘i tín hiệu trên truyá»n thông: “Sẽ không tăng kịch trần thuế nháºp khẩu xăng dầu”, chỉ tăng sau khi giá dầu giảm sâu nữa và sẽ xin chỉ thị Chính phủ. NhÆ°ng không rõ sá»± thông suốt thông tin gặp vấn đỠở Ä‘âu mà cùng ngày 20/1, má»™t mặt Bá»™ báo cáo Chính phủ giữ nguyên thuế, mặt khác lại cho ra Ä‘á»i Thông tÆ° 06 do Thứ trưởng ký thay Bá»™ trưởng.
Cuối cùng, ngÆ°á»i dân cÅ©ng tạm thá»i yên tâm khi giá xăng chốt sổ lúc 16h ngày 21/1 là giảm 1.900 đồng/lít cùng vá»›i việc Bá»™ thu hồi lại Thông tÆ° 06 theo chỉ thị của Bá»™ trưởng. Tuy nhiên, văn bản có thể thu hồi, giấy tá» có thể cho vào máy xén xóa sổ, nhÆ°ng thế giá»›i ảo Ä‘ã lÆ°u lại toàn bá»™ ná»™i dung của má»™t Thông tÆ° lá»—i Ä‘ã từng tồn tại tháºt.
NhÆ°ng hiện tượng “ông chẳng bà chuá»™c” trên chỉ là má»™t phần rất nhiá»u nghịch lý tồn tại trong hệ thống quản lý và ná»n kinh tế Việt Nam. Suốt cả năm qua, thị trÆ°á»ng Ä‘ã nói quá nhiá»u đến lá»™ trình giảm thuế nháºp khẩu ôtô, và các quy định Ä‘i theo lá»™ trình giảm dần qua các năm. NhÆ°ng mặt hàng xăng dầu thì khác. Dù cÅ©ng chịu sá»± Ä‘iá»u chỉnh của Hiệp định thÆ°Æ¡ng mại tá»± do nhÆ°ng thay vì có lá»™ trình giảm thì lại có xu hÆ°á»›ng tăng: Thuế suất hiện hành là 30-35% và rất có xu hÆ°á»›ng tăng 40%, trong khi tá»›i năm 2018, xăng nháºp khẩu từ các nÆ°á»›c Äông Nam Á chỉ còn mức thuế nháºp khẩu 20%, dầu diesel cho ôtô chỉ áp mức 5%, dầu madut là 0%.
Nghịch lý còn nằm ngay trong sá»± hồ hởi của các chuyên gia kinh tế. Nhìn vào những thông báo giảm giá xăng liên tục những tháng cuối năm 2014, đầu năm 2015, không ít chuyên gia kinh tế Ä‘ã nháºn định: Giá xăng giảm là “dấu hiệu tích cá»±c cho kinh tế” dá»±a trên láºp luáºn “giá xăng dầu ảnh hưởng nhiá»u đến chi phí đầu vào sản phẩm, chi phí Ä‘i lại của ngÆ°á»i dân. Tiết kiệm được khoản tiá»n chi cho xăng dầu, ngÆ°á»i dân sẽ đổ vào chi tiêu các khoản khác. Quan trá»ng hÆ¡n, Ä‘iá»u này sẽ tác Ä‘á»™ng giải tá»a tâm lý gánh nặng giá xăng dầu Việt Nam quá cao lâu nay. Vá» mặt vÄ© mô, việc giảm sâu giá xăng trong thá»i Ä‘iểm này sẽ góp phần giúp phục hồi kinh tế nhanh hÆ¡n”. Tuy nhiên, ngÆ°á»i dân cÅ©ng không thể quên tình cảnh các doanh nghiệp váºn tải chây ì giảm giá cÆ°á»›c, bất chấp cÆ¡ quan quản lý ra văn bản thúc giục và kiểm tra. Dù Ä‘ã rục rịch giảm, nhÆ°ng mức giảm cÅ©ng không cao, phần Ä‘a là 2-5%.
TrÆ°á»›c hiện tượng Ä‘ó, ngÆ°á»i dân bất bình còn nhà nÆ°á»›c thì xuất hiện “dẹp loạn”. NhÆ°ng doanh nghiệp có thể áºm ừ giảm giá cÆ°á»›c âu cÅ©ng là do “chính sách” cả thôi. Ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp há»™i Váºn tải Hà Ná»™i, cho biết sản lượng váºn chuyển Ä‘Æ°á»ng bá»™ chiếm ít nhất 50% tổng lÆ°u lượng váºn chuyển, nhiá»u thá»i Ä‘iểm chiếm cao hÆ¡n trong khi Ä‘Æ°á»ng sắt chỉ chiếm 2%, Ä‘Æ°á»ng biển chiếm khoảng trên 30% nhÆ°ng chủ yếu lại là nhá» sá»± phát triển của hoạt Ä‘á»™ng xuất nháºp khẩu. ChÆ°a kể việc sở hữu xe hÆ¡i Ä‘ang bị hạn chế bởi giá cao (má»™t phần là do thuế cao), hạ tầng cháºt hẹp, thiếu bãi Ä‘áºu… khiến cho ngÆ°á»i dân càng lệ thuá»™c vào các dịch vụ taxi. Có thể nói, váºn tải Ä‘Æ°á»ng bá»™ Ä‘ang có Æ°u thế Ä‘á»™c quyá»n nhóm tÆ°Æ¡ng đối. Mà khi có sá»± Ä‘á»™c quyá»n thì rất hiếm doanh nghiệp lại chấp nháºn hoạt Ä‘á»™ng nhÆ° trong má»™t thị trÆ°á»ng tá»± do. Thế nên má»›i có cảnh: giá xăng giảm, nhà nÆ°á»›c lại chạy theo doanh nghiệp thúc giục; giá xăng tăng, chÆ°a kịp nói gì cÆ°á»›c váºn tải Ä‘ã treo tít trên cao. Cái gì cÅ©ng có tiá»n căn cả thôi.
Nguồn tin: Songmoi