Lãi quanh năm không ai biết, lá»— vài ngày Ä‘ã… Ä‘óng cá»­a

Sau khi nhiều lần bị dÆ° luận lên án về hiện tượng găm hàng chờ tăng giá, má»›i Ä‘ây má»™t số chủ cây xăng tÆ° nhân Ä‘ã xuất hiện kêu oan. Ông Nguyá»…n Tuấn Quỳnh, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Nhiên liệu Sài Gòn – Ä‘Æ¡n vị sở hữu 18 cá»­a hàng bán lẻ xăng dầu cho rằng: Không phải đại lý nào cÅ©ng găm hàng chờ tăng giá mà Ä‘a phần vì không có đủ hàng để bán. Ông này cho biết, trÆ°á»›c thời Ä‘iểm tăng giá xăng, hoa hồng cho các đại lý bán lẻ vào khoảng 50 đồng/lít xăng dầu, là mức thấp nhất trong hÆ¡n 30 năm qua. Vá»›i mức này thì tất cả các trạm xăng dầu bán lẻ đều lá»— rất nặng, không dÆ°á»›i 250 đồng má»—i lít.

Ông này cÅ©ng cho rằng bất công vá»›i các DN tÆ° nhân khi họ phải tá»± gánh lá»—, trong khi các cá»­a hàng thuá»™c DN xăng dầu đầu mối trong nhiều năm qua vẫn được xem xét bù lá»— khi thá»±c hiện nhiệm vụ. Đây cÅ©ng là lý luận của nhiều chủ cây xăng tÆ° nhân. Má»™t số Ä‘á»™i trưởng Đội QLTT khu vá»±c Hà Ná»™i qua trao đổi vá»›i chúng tôi cho biết: Nhiều chủ cây xăng còn kêu sẽ không bán hàng nữa vì lá»—. Trên địa bàn Hà Ná»™i cÅ©ng từng xuất hiện hiện tượng má»™t cây xăng trÆ°ng biển “NgÆ°ng bán hàng vì hoa hồng quá thấp”.

Vi phạm găm hàng chờ giá là “bổn cÅ© soạn lại” của các doanh nghiệp, nhÆ°ng cÆ¡ quan chức năng vẫn bó tay trong việc quản lý.

Tuy vậy, lý lẽ này là không thể chấp nhận, bởi được trao quyền kinh doanh xăng dầu là DN Ä‘ã được trao cái đặc quyền kinh doanh không cần… suy nghÄ©. Hàng hóa không bao giờ ế, không có cạnh tranh nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ vì số cây xăng Ä‘ã có trong quy hoạch, không cần phải chiến lược dài hÆ¡i, không cần chăm sóc khách hàng… chỉ có việc nhập hàng về, bán và thu lãi. Đổi lại cái đặc quyền Ä‘ó, họ phải chịu ràng buá»™c duy nhất là đảm bảo nguồn cung. Cái ràng buá»™c này chỉ có trong bối cảnh thị trường gặp khó khăn.

Tuy nhiên, vào lúc người dân và cả cÆ¡ quan quản lý cần chia sẻ thì DN chỉ cần chịu lá»— vài ngày là lập tức kêu trời và… Ä‘óng cá»­a. Họ lãi cả năm không ai biết, lá»— vài ngày là “sống chết mặc bay”.

Xăng dầu bị găm hàng bằng thủ Ä‘oạn nào?

Ngay trong thời Ä‘iểm thị trường căng thẳng nhất, trao đổi vá»›i PV, ông Võ Văn Quyền – Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nÆ°á»›c (Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng) vẫn khẳng định cân đối lá»›n vẫn đủ. Các đầu mối cÅ©ng khẳng định vẫn nhập hàng theo tiến Ä‘á»™ và giao hàng Ä‘úng theo hợp đồng. Vậy tại sao hàng hóa lại khan hiếm trong khi nhu cầu không tăng Ä‘á»™t biến, xăng dầu Ä‘ã Ä‘i Ä‘âu?

Trao đổi vá»›i PV Báo CAND, ông Trần Ngọc Năm – Phó Tổng Giám đốc Petrolimex cho rằng: Vào thời Ä‘iểm xăng dầu sắp tăng giá cao (1.100 đồng/lít), chỉ cần găm hàng lại là họ dá»… dàng lời hàng tá»·, thậm chí hàng chục tá»· đồng, Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên họ sẽ tìm mọi cách để thá»±c hiện. Hiện tượng “găm” hàng là không thể chối cãi. Vấn đề là ai găm và găm nhÆ° thế nào?

Hiện nay, nhiều cây xăng bán lẻ đổ cho đại lý không giao hàng. Trao đổi vá»›i PV, ông Nguyá»…n Đắc Lá»™c, Chi cục phó Chi cục QLTT Hà Ná»™i cho biết: “Tôi là người trá»±c tiếp Ä‘ã đến tận những cây xăng Ä‘óng cá»­a, mở cả téc ra không có giọt xăng nào. Họ tuyên bố thẳng, họ lấy hàng qua đầu mối, chá»— thì Petrolimex, chá»— PV Oil nhÆ°ng đều không cấp hàng cho họ".

TÆ°Æ¡ng tá»±, tại địa bàn có nhiều cây xăng tái Ä‘i tái lại chuyện Ä‘óng cá»­a ngÆ°ng bán hàng là Thanh Oai, Đội trưởng Đội QLTT khu vá»±c này là ông Nguyá»…n Quý Tính cÅ©ng cho biết, nguyên nhân cây xăng ngÆ°ng bán là do không nhập được hàng vì đầu mối (Công ty Xăng dầu Hà SÆ¡n Bình và K 133) không cấp.

Trên thá»±c tế, nhiều cây xăng ngÆ°ng bán hàng không bị xá»­ lý là vì khi lá»±c lượng chức năng kiểm tra bồn, thấy rõ ràng là không còn hàng. Chủ cây xăng thì giải thích là nhu cầu tăng cao, bán hết nhÆ°ng chÆ°a nhập được. Đầu mối thì bảo chỉ cấp hàng theo hợp đồng, giờ hết hàng Ä‘á»™t xuất muốn nhập thêm thì không cấp. Cuối cùng là huề cả làng, chả ai sai. Trong khi Ä‘ó có giời má»›i biết cây xăng hết hàng là do nhu cầu tăng cao hay do họ mang giấu Ä‘i Ä‘âu mất. Việc kiểm soát lượng bán qua sổ sách cÅ©ng dá»… dàng bị làm giả, do hiện người dân vẫn chÆ°a có thói quen lấy hóa Ä‘Æ¡n mua hàng.

Trở lại câu chuyện găm hàng từ tổng đại lý. Đây không phải lần đầu tiên vấn đề này được đặt ra, mà Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã từng có má»™t cuá»™c họp bàn về việc quản lý chặt các tổng đại lý này, do từ trÆ°á»›c đến nay việc giám sát họ Ä‘ang bị buông lỏng. Trong những lần căng thẳng trÆ°á»›c, rất nhiều cây xăng cÅ©ng Ä‘ã phản ánh chuyện tổng đại lý không cấp hàng, nhÆ°ng chÆ°a từng có tổng đại lý nào bị xá»­ lý vi phạm.

Chiều 15/8, PV Báo CAND Ä‘ã trao đổi vá»›i Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Đỗ Thanh Lam về việc cÆ¡ quan chức năng Ä‘ã tiến hành kiểm tra các tổng đại lý hay chÆ°a và sá»± thá»±c có Ä‘úng nhÆ° cây xăng phản ánh hay không? Tuy nhiên, câu trả lời chúng tôi nhận được vẫn chỉ là: “Hiện nay Cục Ä‘ã yêu cầu các Chi cục làm rõ. Tất cả các hiện tượng đều phải xác minh”. Vấn đề ở chá»— hiện tượng này không hề má»›i, và lẽ ra các cÆ¡ quan chức năng phải có cách để quản lý chứ không phải lúc nào cÅ©ng chạy theo vi phạm để xác minh.