Ông Lê Viết Hoàng, Tổng giám đốc CTCP Váºn tải và Quản lý bến xe Äà Nẵng trao đổi vá»›i phóng viên TBNH vá» Nghị định 83/2014/NÄ-CP (Nghị định 83) thay thế Nghị định 84/2009/NÄ-CP (Nghị định 84) vá» kinh doanh xăng dầu.
Là đại diện DN kinh doanh bến bãi, liên quan đến hoạt Ä‘á»™ng của hàng trăm DN, chủ phÆ°Æ¡ng tiện váºn tải hành khách, ông nháºn định thế nào vá» Nghị định 83 vừa ban hành?
Có thể nói, xăng dầu là má»™t trong những mặt hàng thiết yếu đối vá»›i cuá»™c sống của ngÆ°á»i dân, nên luôn được ngÆ°á»i tiêu dùng quan tâm. Äặc biệt vá»›i các DN kinh doanh váºn tải, nó liên quan trá»±c tiếp và quyết định sá»± thành bại của các DN này. Thá»±c tế cho thấy, má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu Ä‘á»u ít nhiá»u tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp đến nhiá»u mặt hàng khác nhau.
Kinh doanh xăng dầu hiện nay vẫn là Ä‘á»™c quyá»n nhóm và phụ thuá»™c lá»›n vào Ä‘iá»u hành thá»±c tế
Thá»i gian qua, Ä‘iá»u hành giá xăng dầu tăng, giảm liên tục Ä‘ã gây “sốc” đối vá»›i DN và ngÆ°á»i dân, tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đến thị trÆ°á»ng hàng hóa tiêu dùng và gây bức xúc trong dÆ° luáºn xã há»™i. Chính vì thế, đối vá»›i việc Chính phủ ban hành Nghị định 83 thay thế Nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu thu hút sá»± quan tâm đặc biệt của ngÆ°á»i tiêu dùng.
Nghị định 83 có nhiá»u Ä‘iểm má»›i nhÆ°: Thá»i gian giữa hai lần Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu liên tiếp tối thiểu 15 ngày đối vá»›i trÆ°á»ng hợp tăng giá, tối Ä‘a 15 ngày đối vá»›i trÆ°á»ng hợp giảm giá; không hạn chế mức giảm, khoảng thá»i gian giữa 2 lần giảm và số lần giảm giá; trÆ°á»ng hợp các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm cho giá cÆ¡ sở tăng trong phạm vi 3% so vá»›i giá cÆ¡ sở liá»n ká» trÆ°á»›c Ä‘ó, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối được tăng giá bán lẻ tÆ°Æ¡ng ứng giá cÆ¡ sở tại thá»i Ä‘iểm thÆ°Æ¡ng nhân Ä‘iá»u chỉnh giá...
Äây là những Ä‘iá»u chỉnh linh hoạt và tháºn trá»ng hÆ¡n khi có sá»± biến Ä‘á»™ng vá» giá mặt hàng này trên thị trÆ°á»ng quốc tế - Ä‘iá»u rất Ä‘áng mừng đối vá»›i DN, cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i tiêu dùng nói chung.
Bên cạnh những lợi ích Ä‘em lại, Nghị định 83 có Ä‘iểm hạn chế gì không?
Mặc dù có nhiá»u Ä‘iểm má»›i thể hiện tại Nghị định 83, song dÆ° luáºn, nhất là các DN kinh doanh váºn tải, vẫn quan ngại vá» việc triển khai hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu theo chủ trÆ°Æ¡ng má»›i. Äặc biệt, theo chủ trÆ°Æ¡ng của Chính phủ là Ä‘iá»u hành kinh doanh xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c, nhÆ°ng vấn đỠđược mong đợi nhất vẫn là làm thế nào để đặt quyá»n lợi ngÆ°á»i tiêu dùng lên trên… thì má»›i thành công.
Thế nhÆ°ng, mục tiêu này chÆ°a được thể hiện rõ trong Nghị định má»›i này. Chính vì váºy, ngÆ°á»i tiêu dùng rất mong chá» má»™t sá»± bình đẳng, minh bạch và rõ ràng hÆ¡n giữa các nhà phân phối xăng dầu và ngÆ°á»i tiêu dùng.
Bởi, thị trÆ°á»ng xăng dầu hiện nay vẫn là Ä‘á»™c quyá»n nhóm. Nếu cứ nhÆ° váºy, tình trạng “tát nÆ°á»›c theo mÆ°a”, nhìn nhau tăng giá… sẽ tiếp tục tái diá»…n. Và để tăng thị phần và lợi nhuáºn, các DN xăng dầu đầu mối có thể sẽ tăng chiết khấu để lôi kéo đại lý bán hàng vá» phía mình, thay vì giảm giá cho ngÆ°á»i tiêu dùng...
Äấy là những bất cáºp cần được giải quyết khi thay đổi chủ trÆ°Æ¡ng quy định vá» hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu. Rất cần những thay đổi mang tính cụ thể, mang tính Ä‘á»™t phá để có thể giải quyết những mâu thuẫn vá» lợi ích của DN và ngÆ°á»i tiêu dùng.
Má»™t vấn Ä‘á» nữa cần tháºn trá»ng là nếu để Quỹ bình ổn xăng dầu tại DN quản lý nhÆ° hiện nay, trong khi quyá»n Ä‘iá»u hành giá xăng dầu thuá»™c vá» Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng thì khó tránh khá»i những hạn chế nhÆ° thá»i gian qua. Nên chăng, chuyển quỹ này sang má»™t Ä‘Æ¡n vị khác để quản lý, chi trả tiá»n bình ổn giá xăng dầu, nhÆ° Kho bạc Nhà nÆ°á»›c chẳng hạn. Chỉ có nhÆ° váºy má»›i tránh được việc lạm dụng trong Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu…
Váºy làm thế nào để mang lại sá»± công bằng giữa DN kinh doanh xăng dầu vá»›i các DN khác và vá»›i ngÆ°á»i tiêu dùng, thÆ°a ông?
NhÆ° Ä‘ã nói ở trên vá» sá»± quan ngại vá» thiếu công bằng, minh bạch trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu. Chính những quan ngại này sẽ khiến ngÆ°á»i tiêu dùng bất an, dÆ° luáºn xã há»™i không đồng tình.
Do Ä‘ó, để giải quyết bài toán lợi ích giữa các bên và đạt mục tiêu nói trên, Chính phủ, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Bá»™ Tài chính và các ban, ngành liên quan nhÆ° Quản lý thị trÆ°á»ng, Hải quan, Thuế… cần phải ngồi lại vá»›i nhau để thống nhất ban hành thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn việc thá»±c hiện Nghị định má»›i lần này, đồng thá»i có những văn bản liên quan nhằm thá»±c hiện rõ ràng, minh bạch đối vá»›i hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu, nhất là việc Ä‘iá»u chỉnh tăng, giảm giá và liên quan đến việc sá» dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Tránh trÆ°á»ng hợp “bình má»›i rượu cÅ©” để DN kinh doanh xăng dầu láºp lá» nhÆ° thá»i gian qua là không được, sẽ gây bất an cho ngÆ°á»i tiêu dùng; ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh dài hạn của cá»™ng đồng DN.
Nguồn tin: Thoibaonganhang