Ảnh minh há»a. (Trá»ng Äạt/TTXVN)
Năm 2013, mặc dù giá xăng dầu thế giá»›i diá»…n biến phức tạp trong nhiá»u thá»i Ä‘iểm, nhưng giá bán xăng dầu trong nước Ä‘ã được giữ ổn định, do kết hợp hài hòa việc tăng/giảm mức sá» dụng Quỹ bình ổn giá (BOG) xăng dầu và/hoặc giảm thuế nháºp khẩu và/hoặc giảm lợi nhuáºn định mức trong cÆ¡ cấu giá cÆ¡ sở.
Giảm không bù tăng
Tính từ đầu năm đến nay, giá xăng dầu được Ä‘iá»u chỉnh 11 lần, trong Ä‘ó có sáu lần giảm và năm lần tăng. Tuy số lần giảm nhiá»u hÆ¡n nhưng chất lượng sau những lần tăng giảm lại tá»· lệ nghịch vá»›i nhau.
Mặt hàng xăng dầu giảm giá lần lượt vào các thá»i Ä‘iểm: ngày 9/4 giảm 500 đồng/lít; ngày 18/4 giảm 410 đồng/lít; ngày 26/6 giảm 310 đồng/lít; ngày 22/8 vá»›i 300 đồng/lít; ngày 7/10 giảm 390 đồng/lít, sau lần giảm thứ 6 vào ngày 11/11 vá»›i mức 250 đồng/lít, thì tổng mức giảm là 2.160 đồng/lít.
Trong khi Ä‘ó, giá xăng dầu được Ä‘iá»u chỉnh tăng 5 lần: ngày 28/3 tăng sốc vá»›i 1.400 đồng, ngày 14/6 tăng tối Ä‘a 420 đồng/lít, ngày 28/6 tăng 360 đồng/lít, ngày 17/7 giá xăng tăng tối Ä‘a 460 đồng/lít, ngày 18/12 tăng thêm 580 đồng/lít, tổng số tiá»n tăng thêm cho má»—i lít là khoảng 3.200 đồng/lít. Như váºy, mức tăng cá»§a giá xăng tương đương 4,48%.
Giá bán xăng dầu trong nước thá»i gian qua Ä‘ã được Ä‘iá»u chỉnh tăng khi mức độ kiá»m chế do kết hợp vá»›i việc sá» dụng Quỹ Bình ổn giá và yêu cầu doanh nghiệp không tính đủ lợi nhuáºn định mức trong cÆ¡ cấu giá cÆ¡ sở. Khi giá xăng dầu thế giá»›i giảm, Liên Bá»™ Tài chính-Công thương Ä‘ã kịp thá»i yêu cầu các doanh nghiệp giảm giá bán xăng dầu trong nước.
Vá»›i tăng giá gần nhất ngày 18/12 vừa rồi Ä‘ã khiến xăng A95 và A92 tăng lên lần lượt 24.710 đồng/lít và 24.210 đồng/lít. Giá dầu diesel 0,05S tăng 650 đồng, lên 22.960 đồng/lít, trong khi dầu há»a tăng thêm 380 đồng ở mức 22.400 đồng/lít.
Trước việc xăng dầu tăng giá ngay trước kỳ cao Ä‘iểm Tết Nguyên Ä‘án, nhiá»u doanh nghiệp và ngưá»i dân Ä‘á»u tá» ra lo lắng giá các mặt hàng khác sẽ "té nước theo mưa" tăng giá ào ạt.
Ông Nguyá»…n Văn Thanh, Chá»§ tịch Hiệp há»™i Váºn tải ôtô Việt Nam, cho biết nhiá»u doanh nghiệp váºn tải Ä‘ang tính chuyện tăng giá cước và như thế sẽ có ảnh hưởng trá»±c tiếp đến ngưá»i dân khi thá»i Ä‘iểm Tết Nguyên Ä‘án Ä‘ang đến gần.
Tuy nhiên, theo lý giải cá»§a Bá»™ Tài chính việc tăng giá xăng dầu trong nước do giá xăng dầu thế giá»›i tăng mạnh và các doanh nghiệp bị thua lá»—. Tính bình quân trong 30 ngày gần Ä‘ây, giá xăng A92 là 114,52 USD/thùng, dầu diesel 0,05S là 125,82 USD/thùng, dầu há»a 125,61 USD/thùng, dầu mazut 609 USD/tấn.
Vá»›i mức giá thế giá»›i như trên, sau khi tính cả các khoản thuế và phí, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu bị lá»— 914 đồng/lít xăng A92; lá»— 982 đồng/lít vá»›i dầu diesel. Riêng mặt hàng dầu há»a, doanh nghiệp bị lá»— nặng nhất 1.414 đồng/lít, trong khi dầu mazut bị lá»— 109 đồng/kg.
Theo Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Äinh Tiến DÅ©ng, qua má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu, Ä‘á»u phải đảm bảo ổn định kinh tế vÄ© mô, kiá»m chế lạm phát, tránh tăng đột biến cá»§a mặt hàng này.
Ngưá»i đứng đầu Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho rằng thứ tá»± ưu tiên trong nguyên tắc sá» dụng các công cụ khi Ä‘iá»u chỉnh giá cá»§a Liên Bá»™ là Æ°u tiên ngưá»i tiêu dùng, doanh nghiệp và cuối cùng là Nhà nước
Linh hoạt nhiá»u giải pháp
Ông Nguyá»…n Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính cho biết giá xăng dầu hiện nay Ä‘ang được Ä‘iá»u hành theo quy định tại Nghị định số 84/2009/NÄ-CP cá»§a Chính phá»§ vá» kinh doanh xăng dầu.
Theo nghị định, thương nhân kinh doanh xăng dầu đầu mối được quy định giá bán xăng dầu trong biên độ giá»›i hạn nhất định, theo quy trình và nguyên tắc quy định. Nhà nước thá»±c hiện giám sát, kiểm soát và Ä‘iá»u tiết giá xăng dầu thông qua việc quy định công thức tính giá cÆ¡ sở, thá»i gian tối thiểu giữa hai lần Ä‘iá»u chỉnh giá để các doanh nghiệp có căn cứ tính toán và đăng ký mức giá vá»›i cÆ¡ quan Nhà nước.
Ở Việt Nam, xăng dầu tiêu thụ trong nước chá»§ yếu phải nháºp khẩu (khoảng 70%), nên giá xăng dầu trong nước phụ thuá»™c vào biến động giá xăng dầu thế giá»›i, trá»±c tiếp là sá»± biến động cá»§a giá xăng, dầu thành phẩm.
Ông Nguyá»…n Anh Tuấn cho biết: “Liên Bá»™ Tài chính-Công Thương không quyết định giá bán cụ thể cá»§a từng doanh nghiệp, mà chỉ tính toán và đưa ra mức tăng giá tối Ä‘a (đối vá»›i trưá»ng hợp tăng giá) và mức giảm tối thiểu (đối vá»›i trưá»ng hợp giảm giá). Việc quy định như váºy sẽ có tác dụng tích cá»±c tác động đến hoạt động kinh doanh cá»§a doanh nghiệp vì sẽ khuyến khích doanh nghiệp lá»±a chá»n bạn hàng, thá»i cÆ¡ giá nháºp tốt, tổ chức mạng lưới kinh doanh hợp lý, tiết kiệm chi phí... để có giá vốn thá»±c tế thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở thì có thể sẽ có lợi nhuáºn cao hÆ¡n mức lợi nhuáºn định mức quy định (300 đồng/lít,kg).”
Theo đại diện cá»§a Bá»™ tài chính thì trong thá»i gian tá»›i, Liên Bá»™ Tài chính-Công Thương tiếp tục kiên trì thá»±c hiện Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trưá»ng có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước, thá»±c hiện nhất quán chá»§ trương Ä‘iá»u hành kinh doanh xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trưá»ng có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước theo Ä‘úng các nguyên tắc, quy định cá»§a Nghị định số 84/2009/NÄ-CP và các văn bản cá»§a Chính phá»§ sá»a đổi, bổ sung (nếu có).
Việc Ä‘iá»u hành giá có tăng, có giảm tùy theo diá»…n biến cá»§a tình hình thị trưá»ng thế giá»›i, tuy nhiên để bình ổn giá xăng dầu trong nước rất cần chá»§ động, linh hoạt Ä‘iá»u hành đồng bá»™ các biện pháp vá» giá, Quỹ Bình ổn giá, trong má»™t số trưá»ng hợp có thể Ä‘iá»u chỉnh lợi nhuáºn định mức cá»§a doanh nghiệp trong cÆ¡ cấu giá cÆ¡ sở nhằm góp phần thá»±c hiện mục tiêu ổn định kinh tế vÄ© mô, kiểm soát lạm phát; bình ổn giá cả thị trưá»ng; đảm bảo hài hòa lợi ích ngưá»i tiêu dùng, doanh nghiệp./.
Nguồn tin: Vietnamplus