Bài 1: Phát triển nhanh nhờ cÆ¡ chế linh hoạt

Giá XD thay đổi 4 - 5 lần/tháng

CÆ¡ chế tính giá XD tại Lào khá tÆ°Æ¡ng đồng vá»›i Việt Nam, nghÄ©a là cÅ©ng căn cứ vào giá cÆ¡ sở, giá nhập khẩu và tính thêm thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng và phí cầu đường. Tuy nhiên, Ä‘iểm khác biệt là chính phủ Ä‘iều hành giá thông qua Hiệp há»™i XD Lào (gồm 12 doanh nghiệp - DN). Theo Ä‘ó, các công ty trong hiệp há»™i có quyền trình văn bản lên hiệp há»™i đề nghị Ä‘iều chỉnh giá XD theo biến Ä‘á»™ng của giá thế giá»›i. Nếu thấy cần thiết, Chủ tịch Hiệp há»™i có thể trình văn bản lên Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng yêu cầu Ä‘iều chỉnh giá.

Petrolimex Lào hiện có 35 cá»­a hàng bán lẻ XD tại thị trường Lào.

Vá»›i cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá linh hoạt nhÆ° vậy, giá XD trong 1 tháng tại Lào có thể tăng giảm đến 4 - 5 lần, nhÆ°ng má»—i lần tăng giảm giá vá»›i mức Ä‘á»™ thấp, khoảng 100 kip/lít/lần (260 đồng). Thậm chí, nếu giá thế giá»›i diá»…n biến quá nhanh thì có thể lấy giá trung bình của má»™t giai Ä‘oạn để làm căn cứ Ä‘iều chỉnh.

Vá»›i giá XD diá»…n biến nhanh và mức Ä‘á»™ biến Ä‘á»™ng không lá»›n khiến cho việc tăng, giảm giá XD Ä‘ã trở thành bình thường vá»›i người dân Lào. Tại cá»­a hàng xăng dầu Tân, má»™t đại lý trá»±c thuá»™c Petrolimex Lào ở thủ Ä‘ô Viêng Chăn, chị Choi, má»™t khách hàng thường xuyên, khẳng định: “Tôi ít quan tâm đến giá bởi giá XD tăng giảm phụ thuá»™c vào giá thế giá»›i. Khách hàng nhÆ° tôi chủ yếu quan tâm đến chất lượng và dịch vụ của người bán hàng mà thôi”. Đặc biệt, ở Lào cÅ©ng không có chuyện giá hàng thá»±c phẩm, cÆ°á»›c vận tải tăng giá “Äƒn theo” theo giá XD. Thậm chí, nếu có DN kinh doanh nào lợi dụng việc tăng giá XD để tăng giá bán, hàng hóa sẽ bị người tiêu dùng tẩy chay ngay.

Để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng, trong trường hợp giá XD thế giá»›i giảm mạnh mà hiệp há»™i không có tờ trình về việc Ä‘iều chỉnh giảm giá thì Tổ Ä‘iều hành giá, có sá»± tham gia của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Bá»™ Tài chính và Tổng cục Hải quan, có thể gá»­i công văn cho hiệp há»™i yêu cầu trình văn bản đề nghị giảm giá.
Tổng Giám đốc Công ty XD Quân Ä‘á»™i Lào cho biết: Ở vùng sâu, vùng xa, giá bán XD được tính theo kiểu cá»™ng tiến vùng. Điều này giúp cho DN không bị lá»— khi Ä‘Æ°a XD đến vùng sâu, vùng xa. Vá»›i những vùng cao, Ä‘i lại khó khăn, chính phủ Lào còn há»— trợ thêm để không làm giá XD quá chênh lệch.

Người dân chọn hàng có thÆ°Æ¡ng hiệu

Theo đại diện của Hiệp há»™i XD Lào, thị trường XD nÆ°á»›c này phát triển mạnh trong 5 năm trở lại Ä‘ây. Điều này thể hiện trÆ°á»›c hết qua sá»± phát triển về số DN đầu mối kinh doanh XD, từ chá»— chỉ có 4 DN đến nay Ä‘ã tăng gấp hÆ¡n 5 lần, lên 22 DN. Trong 3 DN đầu tÆ° nÆ°á»›c ngoài 100% vốn thì Việt Nam có 2 DN (PV Oil, Petrolimex) và 1 DN của Thái Lan (PTT); 13 DN của Lào. Thị trường XD Lào được dẫn dắt bởi 3 DN lá»›n, chiếm trên 50% thị phần là Công ty XD Lào (của Nhà nÆ°á»›c chiếm 34% thị phần); PV Oil (15%); PTT của Thái Lan (13%). Còn lại là Petrolimex Lào (9%), ML (7%), Star Oil (6%)… và má»™t số DN tÆ° nhân. Lượng hàng tiêu thụ tăng thêm từ 8 - 13%/năm. Dá»± kiến năm 2012, sản lượng tiêu thụ khoảng 800.000 m3. Hàng năm, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Lào phân bổ hạn ngạch cho DN đủ Ä‘iều kiện nhập khẩu XD dá»±a trên đề xuất của chính DN.

Để quản lý hệ thống phân phối, tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° Việt Nam, chính phủ Lào quy định, má»™t đại lý XD chỉ được ký hợp đồng duy nhất vá»›i má»™t DN đầu mối và phải mang thÆ°Æ¡ng hiệu của DN Ä‘ó. Nếu cá»­a hàng nào vi phạm, DN đầu mối có thể gá»­i văn bản lên cÆ¡ quan quản lý và sẽ bị phạt rất nặng. Đại diện Hiệp há»™i XD Lào cho biết thêm, tại má»™t cá»­a hàng nào Ä‘ó, nếu hóa Ä‘Æ¡n nhập vào 80 m3/tháng nhÆ°ng thá»±c tế đồng hồ Ä‘o bán ra 100 m3 thì chứng tỏ cá»­a hàng Ä‘ã nhập sai quy định 20 m3. Dá»±a trên căn cứ này, các cÆ¡ quan chức năng sẽ Ä‘Æ°a ra mức phạt nặng.

Mặc dù, thị trường XD có sá»± tham gia của nhiều DN nhÆ°ng người dân thường chọn mua XD của các hệ thống phân phối có thÆ°Æ¡ng hiệu tốt. Vì thế, các DN rất quan tâm đến xây dá»±ng thÆ°Æ¡ng hiệu và đảm bảo chất lượng sản phẩm. PV Oil và Petrolimex Lào là hai DN XD của Việt Nam tham gia thị trường XD Lào. Nhờ chú trọng phát triển hệ thống phân phối và xây dá»±ng thÆ°Æ¡ng hiệu nên 2 DN trên Ä‘ã nằm trong top 5 DN XD có thị phần lá»›n và được người tiêu dùng Lào Æ°a chuá»™ng. 

Bài và ảnh: Thu Hường( Báo NLD)