Theo các nhà phân tích, dù Há»™i nghị toàn cầu về biến đổi khí hậu Ä‘ang diá»…n ra ở Copenhagen (Đan Mạch) có đạt được thỏa thuận thay thế Nghị định thÆ° Kyoto sắp hết hiệu lá»±c hay không, thì thế giá»›i vẫn phải cắt giảm mức tiêu thụ dầu mỏ, khi các xu hÆ°á»›ng kinh tế và địa chất hiện nay Ä‘ang hạn chế việc tìm kiếm và khai thác loại "vàng Ä‘en" này.

Bá»™ trưởng Dầu mỏ Arập Xêút Sheik Ahmed Zaki Yamani trong những năm 1970 Ä‘ã Ä‘Æ°a ra nhận định: "Thời kỳ đồ Ä‘á chấm dứt không phải vì thiếu Ä‘á, nhÆ°ng thời đại dầu mỏ sẽ kết thúc sá»›m hÆ¡n nhiều trÆ°á»›c khi thế giá»›i cạn kiệt dầu mỏ".

Tuy nhiên, hiện có nhiều lập luận trái ngược vá»›i dá»± Ä‘oán Ä‘ó. Trong khi dầu mỏ của thế giá»›i chÆ°a cạn kiệt theo bất kỳ khả năng phán Ä‘oán nào, má»™t bức tranh ảm đạm về sá»± tÆ°Æ¡ng quan giữa cung và cầu ngày càng rõ nét.

Các cÆ¡ quan liên quan của Chính phủ CanaÄ‘a dá»± báo tiêu thụ dầu mỏ của thế giá»›i có thể lên tá»›i gần 100 triệu thùng/ngày vào năm 2015, tăng 22% so vá»›i mức hiện nay, và má»™t tÆ°Æ¡ng lai ảm đạm cho an ninh năng lượng.

Còn CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) năm 2005 Ä‘ã dá»± Ä‘oán sản lượng dầu mỏ toàn cầu có thể tăng lên 120 triệu thùng/ngày vào năm 2030 so vá»›i 85 triệu thùng/ngày năm 2008.

Hạ dá»± báo

Năm ngoái, IEA Ä‘ã hạ dá»± báo cung dầu toàn cầu năm 2030 xuống 116 triệu thùng/ngày và sau Ä‘ó là 105 triệu thùng/ngày. Năm 2007, Bá»™ Năng lượng Mỹ dá»± báo sản lượng dầu toàn cầu năm 2030 đạt 107,2 triệu thùng/ngày và mùa hè năm nay hạ xuống còn 93,1 triệu thùng/ngày.

Thậm chí, vá»›i con số 105 triệu thùng/ngày mà IEA Ä‘Æ°a ra trong dá»± báo má»›i nhất, nhiều nhà phân tích, dù rất lạc quan, cho rằng thế giá»›i vẫn thiếu khoảng 11 triệu thùng má»—i ngày.

Cá»±u kinh tế gia trưởng ở CIBC World Markets, Jeff Rubin, nói: "Sản lượng dầu của thế giá»›i giảm 4 triệu thùng má»—i ngày. Trong 5 năm tá»›i, chúng ta cần thêm 20 triệu thùng dầu má»—i ngày để bổ sung vào sá»± thiếu hụt sản lượng má»›i có thể duy trì mức tiêu thụ nhÆ° hiện nay". Ông là người theo Học thuyết dầu mỏ hình chóp, theo Ä‘ó sản lượng dầu sẽ đạt cá»±c đại và sau Ä‘ó sẽ giảm mạnh khi cầu vượt cung.

Nhà địa chất M.King Hubbert ở tập Ä‘oàn dầu mỏ Shell tại Mỹ, Ä‘ã dá»± Ä‘oán chính xác việc sản lượng dầu mỏ của nÆ°á»›c này đạt đỉnh trong những năm 1970. Người phát ngôn của Shell Janet Annesley nói tập Ä‘oàn này không tin vào Học thuyết dầu mỏ hình chóp, song các công ty Ä‘a quốc gia Ä‘ang bắt đầu phản đối vị trí hiện nay của Shell.

Mặc dù xăng và dầu vận tải có thể chế biến từ than Ä‘á hay từ các nguồn chứa dầu khác - nghÄ©a là thế giá»›i chÆ°a phải cạn kiệt nguồn nhiên liệu - song cái giá phải trả về mặt kinh tế và môi trường sẽ cao hÆ¡n rất nhiều so vá»›i việc khai thác và chế biến dầu thô thông thường.

Sá»± đồng tình

Theo Hiệp há»™i nghiên cứu dầu mỏ hình chóp có trụ sở tại Thụy Điển, những cảnh báo được cho là thiếu thuyết phục của các tổ chức và các cá nhân về những thách thức mà thế giá»›i sẽ phải đối mặt trong vấn đề dầu mỏ Ä‘ang ngày càng nhận được sá»± ủng há»™ từ các quan chức cấp cao, các nhà tÆ° vấn cÅ©ng nhÆ° giá»›i phân tích.

Christophe de Margerie, Tổng giám đốc Total SA, công ty dầu mỏ lá»›n nhất châu Âu cho rằng sản lượng dầu của thế giá»›i sẽ không thể vượt quá 89 triệu thùng/ngày.

Trong khi Ä‘ó, tại má»™t há»™i thảo ở London tháng trÆ°á»›c, Tổng giám đốc ConocoPhilips Jim Mulva bày tỏ sá»± nghi ngờ về việc các nÆ°á»›c sản xuất có thể Ä‘áp ứng nhu cầu dầu mỏ trong dài hạn.

Các quan chức IEA cho rằng việc duy trì nguồn cung ở mức 90-95 triệu thùng/ngày là Ä‘iều khó khăn, song tâm lý lo ngại có thể lan rá»™ng trên các thị trường tài chính nếu con số bị hạ thấp hÆ¡n nữa.

Tuy nhiên, nhiều người tin rằng má»™t thỏa thuận đạt được tại Copenhagen sẽ giảm sá»± phụ thuá»™c vào dầu mỏ tốt hÆ¡n nhiều so vá»›i việc Ä‘Æ°a ra những con số thiếu thá»±c tế để xoa dịu thị trường của IEA.

TTXVN/Vietnam+