Theo Viện dầu lá»­a và năng lượng má»›i (IFPEN), giá dầu sau khi đạt mốc ká»· lục má»›i trong năm 2012 sẽ vẫn duy trì ở mức giá cao trong năm 2013, nhất là trong bối cảnh địa chính trị gia tăng tại Trung Đông. Tuy nhiên, trong trung hạn, không loại trừ việc giá dầu sẽ giảm nhẹ.

Trong báo cáo thường niên công bố ngày 30/3, IFPEN cho rằng, ba nhân tố tiếp tục tác Ä‘á»™ng tá»›i giá dầu trong năm nay là sá»± phục hồi tăng trưởng của Mỹ, Trung Quốc và suy thoái tại châu Âu; tình hình địa chính trị căng thẳng liên quan đến hồ sÆ¡ hạt nhân Iran và những Ä‘e dọa của Israel; sá»± mất cân bằng giữa nguồn cung và cầu dầu lá»­a. IFPEN nêu rõ: “Do thiếu tầm nhìn hiệu quả, các thị trường Ä‘ã dá»± báo giá dầu năm 2013 ở mức 110 USD/thùng, tức gần bằng giá dầu trung bình trong năm 2012 (112 USD/thùng) - xấp xỉ mức cao nhất trong lịch sá»­. Tuy nhiên, những biến Ä‘á»™ng của thị trường dầu lá»­a Ä‘ang giống vá»›i những gì Ä‘ã từng xảy ra từ năm 2010. Đó là khả năng cuá»™c tranh cãi giữa Israel và Iran không được giải quyết và kinh tế châu Âu, Mỹ tiếp tục bấp bênh”.   

Việc Thủ tÆ°á»›ng Israel Benjamin Netanyahu tái cá»­ tháng 1/2013 Ä‘ã làm gia tăng đồn Ä‘oán về việc nÆ°á»›c này tấn công các cÆ¡ sở hạt nhân của Iran, khiến thị trường trải qua nhiều căng thẳng. Nếu Israel tấn công, Iran Ä‘ã nhiều lần Ä‘e dọa phong tỏa eo biển Ormuz, nÆ¡i 20% lượng dầu của thế giá»›i vận chuyển qua. Hành Ä‘á»™ng này sẽ đẩy giá dầu lên cao. Về mặt kinh tế, cÅ©ng có những lo ngại. Trong khi Mỹ và Trung Quốc có thể mang lại tín hiệu tốt lành cho nền kinh tế thế giá»›i thì kinh tế Mỹ vẫn phải giải quyết vấn đề nợ và việc cắt giảm ngân sách sẽ kìm hãm nhịp Ä‘á»™ tăng trưởng của nÆ°á»›c Mỹ. Về châu Âu, khu vá»±c này cÅ©ng vẫn phải vật lá»™n vá»›i tái thúc đẩy tăng trưởng sau khi Ä‘ã ở bên bờ sụp đổ.   

Về tình hình cung cầu dầu lá»­a, Ä‘ang có những dấu hiệu thuận lợi dẫn tá»›i giảm giá dầu. Từ nhiều năm qua, nguồn cung dầu lá»­a luôn quan trọng hÆ¡n nhu cầu và nguồn cung dồi dào Ä‘ang có xu hÆ°á»›ng kéo dài. Trong báo cáo má»›i nhất, CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) Ä‘ã dá»± báo nguồn cung có khả năng tăng vượt trá»™i do năng lá»±c sản xuất gia tăng tại các thành viên thuá»™c Tổ chức Các nÆ°á»›c Xuất khẩu Dầu mỏ OPEC), mặc dù các hợp đồng cung cấp dầu sẽ tăng trong giai Ä‘oạn 2012-2017. Ngoài tiềm năng xuất khẩu dầu của các nÆ°á»›c nhÆ° Brazil hay Venezuela, Mỹ cÅ©ng Ä‘ang tham gia vào quá trình thúc đẩy sản xuất dầu khí Ä‘á phiến. CÅ©ng giống vá»›i khí đốt, giá dầu lá»­a chuẩn ở Mỹ (WTI) có xu hÆ°á»›ng giảm trong khi giá dầu Brent biển Bắc lại tăng. Tuy nhiên, tác Ä‘á»™ng lá»›n nhất lại đến từ sá»± thay đổi cấu trúc thÆ°Æ¡ng mại dầu lá»­a.

Nhập khẩu dầu Ä‘ang giảm mạnh của Mỹ sẽ có tác Ä‘á»™ng tá»›i thâm hụt thÆ°Æ¡ng mại của nÆ°á»›c này. Mỹ là nÆ°á»›c nhập khẩu dầu và các sẩn phẩm từ dầu chiếm tá»›i 58% tá»· trọng toàn cầu. Theo IEA, đến năm 2020, Mỹ có thể sẽ trở thành nÆ°á»›c sản xuất dầu hàng đầu thế giá»›i, trên cả Nga và Arập Xêút. Vậy liệu giá dầu sẽ giảm? Từ nay đến giai Ä‘oạn Ä‘ó, việc gia tăng khai thác dầu Ä‘á phiến ở cấp Ä‘á»™ quốc tế sẽ có khả năng làm xáo trá»™n "ván bài" dầu lá»­a, làm giảm nhu cầu đặt hàng mua dầu, giải tỏa áp lá»±c cho thị trường dầu lá»­a và giúp thế giá»›i tránh được các cÆ¡n sốt dầu.

Theo IFPEN, việc giá dầu giảm xuống mức 90 USD/thùng chỉ có thể xảy ra trong ba trường hợp. Thứ nhất, tình hình kinh tế thế giá»›i suy thoái nghiêm trọng - Ä‘iều không nằm trong kịch bản trọng tâm mà Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) thông báo. Thứ hai, nền kinh tế thế giá»›i ổn định hÆ¡n và những căng thẳng tại các khu vá»±c Bắc Phi và Trung Đông cÅ©ng giảm thiểu. Thứ ba, sản xuất dầu khí Ä‘á phiến tại Mỹ tiến triển nhanh hÆ¡n dá»± báo. Các Ä‘iều kiện trên hiện tuy chÆ°a há»™i tụ đủ song không thể loại trừ chúng. IEA cho rằng giá dầu sẽ không giảm má»™t cách nhanh chóng, và có thể sẽ duy trì ở mức trên 110 USD/thùng trong những năm tá»›i do ảnh hưởng từ giá thành sản xuất tăng (số lượng các giếng khoan dầu khí phi quy Æ°á»›c sẽ tăng từ 6% hiện nay lên 17% vào năm 2035) và việc khai thác dầu khí Ä‘á phiến dù có tăng thì cÅ©ng chỉ đạt 3,5% thị phần sản xuất của thế giá»›i vào năm 2035.   

Nguồn tin: AP, AFP