Đầu mối nhập khẩu, kinh doanh xăng dầu có thể được mở rá»™ng; doanh nghiệp sẽ được chủ Ä‘á»™ng quyết định giá bán trong nÆ°á»›c... là ná»™i dung sá»­a đổi của Nghị định 55/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu, sẽ được thảo luận trong cuá»™c họp giữa liên Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng – Tài chính vá»›i các doanh nghiệp tổ chức hôm nay (29/7) tại Hà Ná»™i.

“Nguyên tắc cÆ¡ bản, càng có nhiều người bán, người mua càng có lợi”, Thứ trưởng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Cẩm Tú nói về việc sá»­a đổi Nghị định 55 theo hÆ°á»›ng tạo Ä‘iều kiện để mở rá»™ng đối tượng làm đầu mối nhập khẩu xăng dầu.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long đồng thuận khi cho rằng, nên khuyến khích những doanh nghiệp có đủ tiềm lá»±c, Ä‘iều kiện tham gia thị trường xăng dầu nhằm giảm vị thế Ä‘á»™c quyền của má»™t số doanh nghiệp lá»›n hiện nay.

Thêm nhiều đầu mối nhập khẩu xăng dầu, người tiêu dùng sẽ được lợi?. Ảnh: Đức Long.

Không phải “ông lá»›n” mà “dá»… ăn”

Tổng Giám đốc Công ty TNHH má»™t thành viên Dầu khí TP HCM (Saigon Petro) Đặng Vinh Sang tuy không ngại sức ép cạnh tranh và sá»± san sẻ thị phần nhÆ°ng theo ông, cần giải quyết dứt Ä‘iểm những vấn đề tồn tại trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh trên thị trường này từ năm 2008 về trÆ°á»›c.

Cụ thể, các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu vẫn nợ ngân sách Nhà nÆ°á»›c hÆ¡n 2.500 tá»· đồng bù lá»— trong năm 2007, 2008 và vẫn tiếp tục phải trích 1.000 đồng má»—i lít xăng bán ra để hoàn trả. NhÆ°ng đầu mối má»›i (nếu có) không phải lo khoản nợ này, do vậy, hoặc sẽ có lợi thế cạnh tranh lá»›n về giá khi có Ä‘iều kiện bán rẻ hÆ¡n ít nhất 1.000 đồng mối lít, hoặc sẽ được hưởng lợi “vô cá»›” 1.000 đồng má»—i lít nếu bán giá ngang bằng các doanh nghiệp hiện nay.

CÅ©ng theo ông Sang, trên thị trường xăng dầu Ä‘ang có tình trạng các doanh nghiệp lá»›n Ä‘ang phải chịu sức ép cạnh tranh không sòng phẳng vá»›i các doanh nghiệp nhỏ. Không phải gánh nhiệm vụ dá»± trữ lÆ°u thông, nhiều đầu mối nhỏ chỉ “nhè” lúc xăng dầu thế giá»›i giảm giá má»›i nhập khẩu. Vá»›i lợi thế về giá vốn (giá đầu vào thấp, tồn kho ít), họ giành giật đại lý bằng cách nâng mức triết khấu – chênh lệch có thời Ä‘iểm 300 - 500 đồng/lít, khiến các doanh nghiệp lá»›n càng chật vật trong tiêu thụ hàng tồn kho và lá»— lÅ©y kế càng lá»›n.

Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú xác nhận: “Thị trường xăng dầu của chúng ta hiện nay không phải chiếm thị phần lá»›n là lợi thế, thậm chí, còn dá»… tổn thÆ°Æ¡ng, nhất là trong trường hợp giá thế giá»›i giảm”.

Tuy nhiên, theo má»™t số chuyên gia, nợ ngân sách là chuyện riêng của doanh nghiệp hiện nay. Vá»›i dá»± thảo quy định má»›i, doanh nghiệp có Ä‘iều kiện sẽ tham gia nhập khẩu, kinh doanh xăng dầu. Họ không phải trả nợ ngân sách và thị trường sẽ tăng cạnh tranh nên người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi.

Giá tăng 15%: Nhà nÆ°á»›c sẽ can thiệp

Giá bán mặt hàng chiến lược này sẽ được quản lý ra sao? Theo quan Ä‘iểm của Bá»™ Tài chính, sẽ trao quyền chủ Ä‘á»™ng hÆ¡n cho doanh nghiệp trong định giá. Cụ thể, giá bán lẻ trong nÆ°á»›c sẽ tăng/giảm trong trường hợp giá thế giá»›i tăng/giảm liên tục tối thiểu 20 ngày. Nếu mức tăng thấp hÆ¡n hoặc bằng 5%, doanh nghiệp sẽ tá»± quyết định và gá»­i báo cáo về Tổ giám sát liên bá»™ Công thÆ°Æ¡ng – Tài chính.

Việc kiểm soát giá được tiến hành theo phÆ°Æ¡ng thức hậu kiểm. “Nhà nÆ°á»›c chỉ can thiệp khi mức tăng giá thế giá»›i vượt trên 15%, có thể bằng công cụ thuế kết hợp vá»›i Ä‘iều chỉnh giá để người tiêu dùng chia sẻ khó khăn vá»›i Nhà nÆ°á»›c và doanh nghiệp”, ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính nói.

TrÆ°á»›c má»™t số ý kiến lo ngại việc trao quyền tá»± quyết cho doanh nghiệp sẽ dá»… xảy ra tình trạng giá tăng nhanh nhÆ°ng giảm chậm, nhất là khi mà Ä‘iều kiện cạnh tranh cho thị trường xăng dầu vẫn chÆ°a đầy đủ nhÆ° hiện nay, ông Thỏa khẳng định: “Vá»›i cách kiểm soát hiện nay, không doanh nghiệp nào có thể Ä‘á»™c quyền, thao túng giá được”. Ông Thỏa lý giải, các yếu tố hình thành giá đều công khai, rõ ràng nhÆ° giá plas Singapore (thị trường cung cấp xăng, dầu thành phẩm cho Việt Nam), tá»· giá, các khoản thuế, phí… “Duy chỉ có yếu tố chi phí quản lý, tuy các doanh nghiệp có đề xuất mức khác nhau nhÆ°ng Bá»™ Tài chính đ㠓ấn định” tối Ä‘a là 600 đồng/lít, do vậy doanh nghiệp cÅ©ng có muốn “vẽ” thêm cÅ©ng không được”, ông Thỏa nhấn mạnh.

Mặt khác, Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú trấn an, cÅ©ng nhằm giữ ổn định thị trường, đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, việc sá»­a đổi Nghị định 55 cÅ©ng trên tinh thần không “rút” ngay lập tức vai trò của Nhà nÆ°á»›c trong quản lý, Ä‘iều hành về giá mà sẽ giảm từng bÆ°á»›c theo lá»™ trình, phù hợp vá»›i năng lá»±c cạn.

Đất viêÌ£t