Quyết định không tăng sản lượng để giữ giá dầu cao từng khiến Tổ chức Các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) rÆ¡i vào bất đồng Ä‘ã bị phá vỡ. Quyết Ä‘Æ°a giá dầu xuống thấp, CÆ¡ quan Năng lượng quốc tế (IEA) vừa tuyên bố sẽ tung ra thị trường 60 triệu thùng dầu từ các kho dá»± trữ chiến lược của 28 quốc gia thành viên.

Trong đợt "xả hàng" Ä‘á»™t ngá»™t này, Washington Ä‘i tiên phong vá»›i 30 triệu thùng, 30% là do châu Âu đảm nhận và phần còn lại thuá»™c các nÆ°á»›c khu vá»±c Thái Bình DÆ°Æ¡ng.
 

Đón nhận đợt tiếp dầu gây sốc này, thị trường năng lượng toàn cầu lập tức chấn Ä‘á»™ng và tụt dốc nhÆ° dá»± báo. Giá dầu Ä‘ã "bốc hÆ¡i" tá»›i 6 USD/thùng ngay trong phiên giao dịch ngày 23-6, khi tin tức về lần mở kho đầu tiên trong 6 năm qua của IEA được Ä‘Æ°a ra. Nhanh chóng xóa Ä‘i những bÆ°á»›c tăng trÆ°á»›c Ä‘ó, chốt tuần, các hợp đồng dầu ngọt nhẹ trên sàn New York giảm 2,4% so vá»›i tuần trÆ°á»›c, xuống còn 91,16 USD/thùng, mức thấp nhất kể từ tháng 2 năm nay. Biểu đồ giá ngừng ở ngưỡng 105,12 USD/thùng, dầu Brent cÅ©ng chạm Ä‘áy của 4 tháng khi mất Ä‘i 7,1% giá trị trong vòng má»™t tuần.

Xu hÆ°á»›ng dầu mỏ giảm giá được kỳ vọng sẽ còn tiếp tục trong những ngày tá»›i sau Ä‘á»™ng thái bÆ¡m dầu bất ngờ ra bên ngoài lần thứ ba trong lịch sá»­ của IEA. BÆ°á»›c Ä‘i được giá»›i tài chính quốc tế Ä‘ánh giá là "Ä‘úng Ä‘iểm rÆ¡i" của IEA, Nhà Trắng và châu Âu khi giá nhiên liệu Ä‘ã giảm 16% so vá»›i đỉnh cao hồi tháng 4 vừa qua, khiến dầu thô khó sá»›m ngược dòng do các nhà đầu tÆ° buá»™c phải rút chân để bảo toàn dòng vốn. 60 triệu thùng không phải là quá lá»›n nếu so vá»›i lượng dá»± trữ 4,1 tá»· thùng Ä‘ang được cất giữ ở khắp các quốc gia thành viên của tổ chức này. Tuy nhiên, vá»›i biện pháp quyết liệt trong bối cảnh dầu thô Ä‘ã giảm 3 tuần liên tiếp, các cường quốc dầu mỏ thế giá»›i vừa phát Ä‘i thông Ä‘iệp sẵn sàng sá»­ dụng những công cụ sẵn có để can thiệp vào thị trường má»™t khi nguy cÆ¡ từ giá cả vẫn hiện hữu. Cả IEA và Mỹ cÅ©ng nhÆ° châu Âu đều cho rằng không thể chỉ trông đợi vào sá»± "Ä‘á»™ng lòng" của OPEC khi bất ổn ở Trung Đông và chiến sá»± tại Libya chÆ°a ngã ngÅ© Ä‘ang từng ngày tạo sức ép về nguồn cung. Đến hết tháng 5, cuá»™c chiến Ä‘ang gây tranh cãi ở đất nÆ°á»›c Bắc Phi Ä‘ã "rút ruá»™t" thị trường tá»›i 132 triệu thùng dầu chất lượng cao nhất hành tinh. Trong khi Ä‘ó, hứa hẹn tăng sản lượng để bù đắp thiếu hụt dường nhÆ° Ä‘ã quá sức vá»›i người "anh cả" của OPEC là Saudi Arabia.

Thế nhÆ°ng, vấn đề cÅ©ng nằm ở Ä‘ây. Sau những phản ứng đầy mãn nguyện trÆ°á»›c khả năng giá dầu sẽ dá»… thở trong má»™t thời gian Ä‘áng kể, má»™t bất an mÆ¡ hồ Ä‘ã xuất hiện từ quyết sách mở kho dầu chiến lược vốn chỉ được các nÆ°á»›c thá»±c hiện trong Ä‘iều kiện khẩn cấp. Má»™t sá»± thật không thể né tránh là nguồn cung dầu cho thế giá»›i Ä‘ã có những hạn chế về cấu trúc. Không chỉ OPEC mà cả nhóm nÆ°á»›c ngoài tổ chức này, hiện cung ứng 57% tổng sản lượng nhiên liệu toàn cầu, cÅ©ng Ä‘ã hoạt Ä‘á»™ng hết công suất. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng nếu có thêm bất kỳ sá»± gián Ä‘oạn nào nữa về nguồn cung thì lượng dầu dá»± trữ của các nÆ°á»›c sẽ khó mà cầm cá»± được lâu. Theo thống kê, các thành viên của IEA hiện Ä‘ang có lượng dá»± trữ dầu là 146 ngày, vượt con số 90 ngày nhÆ° quy định Ä‘ã cam kết.

Do Ä‘ó, bắt đầu có dá»± báo rằng cuá»™c tung nguồn lá»±c dá»± trữ chiến lược sẽ khó giữ chân được giá dầu trong thời gian dài. Dá»± báo này được xác nhận khi OPEC không ngần ngại tuyên bố sẽ thắt chặt nguồn cung để trả Ä‘Å©a IEA, Mỹ và châu Âu Ä‘ã chÆ¡i "bài dầu" theo cách của riêng mình. Trên thá»±c tế thì 60 triệu thùng dầu cÅ©ng chỉ đủ cho thế giá»›i tiêu thụ trong 17 giờ. Vì vậy, Ä‘ã xuất hiện những chỉ trích từ phe đối lập tại Mỹ rằng mở kho dầu dá»± trữ chỉ là má»™t trò chÆ¡i nhất thời của ông chủ Nhà Trắng trÆ°á»›c mùa bầu cá»­ Mỹ năm 2012.

Dù vá»›i nguyên do gì thì ná»— lá»±c để hạ giá dầu cÅ©ng Ä‘ã được Ä‘ông đảo người dân các quốc gia Ä‘ón nhận vá»›i thái Ä‘á»™ tích cá»±c nhÆ° má»™t hành Ä‘á»™ng cần thiết trong giai Ä‘oạn khó khăn hiện nay. Không loại trừ ai, tất cả các quốc gia đều Ä‘ang cần má»™t mặt bằng giá năng lượng "dá»… thở" nhằm há»— trợ tăng trưởng giữa lúc nền kinh tế toàn cầu Ä‘ang chập chờn giữa phục hồi và suy thoái. Trong bối cảnh nhÆ° vậy, tìm được má»™t tiếng nói chung nhằm Ä‘iều tiết thị trường nhiên liệu - nhất là dầu thô - vì lợi ích phổ biến và lâu bền cho sá»± ổn định của thế giá»›i thật không dá»… dàng.