Đại diện cho xu hÆ°á»›ng này là dá»± án trị giá 340 triệu USD của tập Ä‘oàn dầu khí khổng lồ Chevron hợp tác vá»›i Arabie Séoudite và Koweit để khai thác mỏ Wafra.

Khi những quặng dầu nhẹ dá»… khai thác trên bán đảo A-rập cạn dần sau khoảng 5 thập niên phục vụ cho nền kinh tế toàn cầu, các nÆ°á»›c sản xuất dầu hàng đầu thế giá»›i Ä‘ang phải tìm đến nguồn dầu nặng nằm sâu trong lòng cát sa mạc. Đại diện cho xu hÆ°á»›ng này là dá»± án trị giá 340 triệu USD của tập Ä‘oàn dầu khí khổng lồ Chevron (Mỹ) hợp tác vá»›i Arabie Séoudite và Koweit để khai thác mỏ Wafra ở khu vá»±c biên giá»›i hai nÆ°á»›c.

Arabie Séoudite Ä‘ã trở thành nhà sản xuất dầu hàng đầu thế giá»›i từ việc khai thác trữ lượng khổng lồ dầu nhẹ, chất lượng cao. Tuy nhiên, khi nhu cầu năng lượng tăng và các giếng dầu dá»… khai thác bắt đầu cạn kiệt, Arabie Séoudite Ä‘ang chuyển sang khai thác dầu nặng khó khăn hÆ¡n nhiều. Dầu nặng có Ä‘á»™ đậm đặc nhÆ° mật đường, khó rút ra khỏi lòng đất hÆ¡n dầu nhẹ và tốn kém hÆ¡n rất nhiều để tinh lọc thành xăng dầu. Vì vậy, việc Arabie Séoudite và Koweit lao vào dá»± án mỏ Wafra cho thấy “cÆ¡n khát dầu” của thế giá»›i ngày càng trầm trọng.

Theo Alex Munton, nhà phân tích của công ty tÆ° vấn năng lượng Wood Mackenzie (Scotland), các quặng dầu lá»›n ở Vùng Vịnh Ä‘ã được khai thác hÆ¡n 50% trữ lượng, mức mà thông thường sản lượng sẽ bắt đầu sụt giảm. Điều này cùng vá»›i bất ổn tại Libye sẽ khiến nguồn cung dầu của thế giá»›i eo hẹp và đẩy giá dầu lên cao. CÆ¡ quan Thông tin năng lượng Mỹ dá»± Ä‘oán giá dầu sẽ ở mức bình quân 103 USD/thùng trong năm nay, tăng 30% so vá»›i năm 2010, và sẽ còn tăng cao hÆ¡n trong năm tá»›i.

May mắn là nguồn dầu nặng tại Vùng Vịnh rất dồi dào. Chỉ riêng Trung Đông, người ta Æ°á»›c tính hiện có khoảng 78 tỉ thùng dầu nặng có thể khai thác được, nhiều hÆ¡n 3,5 lần tổng trữ lượng dầu của Mỹ. Theo CÆ¡ quan Khảo sát địa chất Mỹ, thế giá»›i hiện có khoảng 3.000 tỉ thùng dầu nặng, đủ cung cấp cho toàn cầu thêm 100 năm nữa vá»›i mức tiêu thụ hiện tại. NhÆ°ng chỉ má»™t phần của nguồn dầu này (khoảng 400 tỉ thùng) là có thể bÆ¡m hút được bằng công nghệ hiện có. Những kỹ thuật má»›i nhÆ° Ä‘ang được thí Ä‘iểm tại Wafra có thể giúp trích xuất dầu nhiều hÆ¡n. Để có được dầu nặng, người ta bÆ¡m hÆ¡i nÆ°á»›c khoảng 316oC xuống lòng đất, làm giảm bá»›t tính đặc dính của dầu để có thể được hút lên mặt đất. Kỹ thuật này rất đắt tiền, khó thá»±c hiện và chÆ°a chứng minh được hiệu quả ở loại Ä‘á trữ dầu Wafra.

Tập Ä‘oàn Chevron có kinh nghiệm trong việc khai thác dầu nặng tại California (Mỹ) và Thái Lan, nhÆ°ng dá»± án Wafra phức tạp, tốn kém và kéo dài hÆ¡n nhiều so vá»›i những dá»± án trÆ°á»›c. Chevron là bên bỏ ra số tiền 340 triệu USD cần thiết để thá»±c hiện thí Ä‘iểm trong 4 năm đầu tại má»™t góc của mỏ Wafra. Thách thức lá»›n đối vá»›i dá»± án là dầu tại Wafra được tích trữ trong các lá»›p Ä‘á vôi dày. Các lá»›p Ä‘á này chứa nhiều khoáng vật có thể tràn vào bên trong đường ống và ăn mòn thiết bị. Khó khăn hÆ¡n là việc tìm 2 thành tố quan trọng để vận hành hệ thống hÆ¡i nÆ°á»›c - nÆ°á»›c ngọt và nguồn nhiên liệu rẻ tiền để Ä‘un nóng nÆ°á»›c. Sa mạc A-rập không có nguồn nÆ°á»›c ngọt, vì thế Chevron buá»™c phải dùng nÆ°á»›c mặn lấy từ lòng đất. Loại nÆ°á»›c này chứa đầy tạp chất cần phải loại bỏ trÆ°á»›c khi Ä‘un nóng và Ä‘Æ°a vào lòng đất. Trong khi Ä‘ó, nguồn nhiên liệu rẻ nhÆ° khí đốt tá»± nhiên thì Arabie Séoudite và Koweit có rất ít hoặc không có. Do Ä‘ó, Chevron có thể phải nhập khẩu gas hoặc dùng dầu để Ä‘un nÆ°á»›c và Ä‘iều này sẽ không kinh tế khi dùng dầu để sản xuất dầu. Ngoài ra, họ còn phải tốn tiền cho quá trình vận chuyển và tinh lọc dầu nặng thành xăng dầu. Lãnh đạo Chevron không tiết lá»™ chi phí của dá»± án nhÆ°ng nói rằng nó tốn nhiều tỉ USD và kéo dài 25-30 năm. Còn theo Æ°á»›c tính ban đầu của Koweit, dá»± án sẽ tốn khoảng 10 tỉ USD cho 10 năm thá»±c hiện. Vá»›i những khó khăn và tốn kém trên, dá»± án Wafra hy vọng có thể mang về 6 tỉ thùng dầu.

TrÆ°á»›c nhu cầu về nhiên liệu không ngừng gia tăng của thế giá»›i, má»™t số nÆ°á»›c Trung Đông khác nhÆ° Bahrein, Các Tiểu vÆ°Æ¡ng quốc A-rập thống nhất (UAE), Oman cÅ©ng cố gắng khai thác dầu nặng vá»›i sá»± hợp tác của các tập Ä‘oàn xăng dầu Mỹ nhÆ° Occidental và Praxair.

Nguồn tin: Báo Cần ThÆ¡