Năm 2008 đã chứng kiến những kỷ lục lịch sử của thị trường hàng hoá thế giới. Ngay trong những tháng đầu năm, giá tăng vọt, lên mức đỉnh cao của nhiều năm nay, song lại nhanh chóng sụt giảm vào những tháng cuối năm do kinh tế toàn cầu suy thoái.
Tính chung trong cả năm, giá giảm giá mạnh nhất kể từ 5 thập kỷ nay do nhu cầu năng lượng, kim loại và ngũ cốc giảm mạnh trong 6 tháng cuối năm bởi kinh tế toàn cầu suy thoái.
Từ tháng 7 đến tháng 12/2008, kinh tế suy giảm đã đẩy giá dầu thô, xăng, đồng, ngô và lúa mì giảm khỏi mức cao kỷ lục đã đạt được vào đầu năm. Năm 2008, chỉ số giá 19 nguyên liệu Reuters/Jefferies CRB Index đã giảm 36%, mức giảm mạnh nhất kể từ năm 1956 tới nay, xuống chỉ 229,54. Vào ngày 3/7/2008, chỉ số này đã tăng tới lủ lục cao, 473,97. Ngày 5/12, chỉ số CRB đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 8/2002.
Trong số 19 loại nguyên liệu trong chỉ số CRB, giá 15 loại giảm, mạnh nhất là xăng và nickel. Chỉ có 4 mặt hàng có giá tăng, trong đó tăng mạnh nhất là cacao.
Các nhà phân tích dự báo suy thoái kinh tế sẽ còn kéo dài trong ít nhất 6 tháng đầu năm nay, và điều đó chắc chắn sẽ còn tiếp tục gây sức ép lên lĩnh vực hàng hoá nói chung.
Năm 2008, giá xăng đã giảm 59%, giảm mạnh nhất trong số 19 mặt hàng được tính ở chỉ số CRB. Giá dầu thô đã giảm kỷ lục 54% xuống trung bình 44,60 USD/thùng tại Sở giao dịch hàng hoá New York (NYMEX) trong năm 2008. Dầu đã từng tăng giá tới mức kỷ lục cao chưa từng có, 147,27 USD/thùng vào ngày 11/7/2008, rồi sau đó lại giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 2/2004, 32,40 USD/thùng vào ngày 19/12.
Dự báo năm 2009 giá dầu sẽ ở mức trung bình 60 USD/thùng do Tổ chức các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) cắt giảm sản lượng với tốc độ mạnh kỷ lục để cung sát với nhu cầu trong bối cảnh kinh tế thế giới suy thoái sâu nhất kể từ sau Thế chiến thứ II.
Giá đồng kỳ hạn trên sở giao dịch hàng hoá New York (COMEX) đã giảm 54% xuống 1,41 USD/lb trong năm 2008. Mặt hàng này đã tăng giá lên mức kỷ lục cao 4,2605 USD/lb vào ngày 5/5. Ngày 26/12, giá đã giảm xuống 1,255 USD/lb, mức thấp nhất kể từ tháng 10/2004.
Giá vàng kỳ hạn trên sở giao dịch hàng hoá New York (COMEX) đã tăng 5,5% trong năm 2008 lên trung bình 884,30 USD/ounce, là năm thứ 8 liên tục tăng. Mặt hàng này đã đạt mức giá cao kỷ lục 1.033,90 USD/ounce vào tháng 3/2008. Năm 2007, vàng đã tăng giá 31%, mức tăng cao nhất kể từ 1979.
Giá vàng có thể sẽ còn tiếp tục tăng bởi các chính sách của chính phủ Mỹ khả năng sẽ gây ra lạm phát về lâu dài.
Chính phủ Mỹ đã cam kết dành hơn 8,5 nghìn tỷ USD để giải quyết cuộc khủng hoảng tín dụng. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã giảm lãi suất xuống gần 0% để vực dậy nền kinh tế.
Giá gạo thế giới tăng khoảng 20 - 40% trong năm 2008. Trong 5 tháng đầu năm, gạo trở thành mặt hàng tăng giá mạnh nhất trong số các loại hàng hoá trong 6 tháng đầu năm 2008 do nhu cầu xuất khẩu tăng, trong khi nguồn cung hạn hẹp bởi nhiều nước xuất khẩu lớn hạn chế hoặc cấm xuất khẩu. Tại châu Á, giá gạo lập kỷ lục cao vào ngày 22/5, với loại 5% tấm của Thái Lan đạt 1.090 USD/tấn, còn gạo cùng loại của Việt Nam đạt 1.050 USD/tấn, đều tăng gấp 3 lần so với một năm trước đó. Trong khi đó trên thị trường Chicago, giá gạo thô đã lập kỷ lục cao 25,07 USD/cwt vào ngày 24/4, tăng 79% so với một năm trước đó.
Thị trường gạo thế giới hạ nhiệt từ cuối tháng 5, sau khi Việt nam và Thái Lan – hai nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới - bước vào vụ thu hoạch, và một số nước nới lỏng chính sách hạn chế xuất khẩu gạo.
Giá cacao đã tăng 31% trong năm 2008 lên 2.665 USD/tấn tại Sở giao dịch hàng hoá New York (ICE), trở thành mặt hàng tăng giá mạnh nhất trong số 19 loại nguyên liệu của chỉ số CRB. Sản lượng giảm ở Côđivoa, nước sản xuất cacao lớn nhất thế giới, đã làm xói mòn lượng dự trữ cacao toàn cầu, dẫn tới thiếu hụt nguồn cung.
Theo các nhà phân tích, cacao là mặt hàng có các yếu tố cơ bản có lợi nhất trong số các loại hàng hoá tính tới thời điểm này, trừ (có thể) thiếc. Dự trữ đang ở mức rất thấp. Tình hình nguồn cung đang rất căng thẳng mà khả năng taăg sản lượng lại rất hạn chế do nhiều vấn đề.
Theo dự báo của Fortis Bank và VM Group, nhu cầu cacao toàn cầu sẽ vượt khoảng 45.000 tấn so với nguồn cung trong niên vụ kết thúc vào ngày 30/9/2009. Dự trữ sẽ giảm 3,1% xuống 1,43 triệu tấn trong năm marketing này. Giá cacao năm 2007 cũng tăng, tăng 24% so với năm 2006, và giá năm 2006 thì cao hơn 8,7% so với năm 2005.
Biến động giá hàng hoá thế giới năm 2008:
| 2008 | giảm (%) | giảm (%) | 2008 | 2008 | Tăng (%) |
| Xăng | 59 | Khí thiên nhiên | 25 | Cacao | 31 |
| Nickel | 55 | Bạc | 24 | Đường | 9,1 |
| Dầu thô | 54 | Đậu tương | 18 | Vàng | 5,5 |
| Đồng | 53 | Cà phê | 18 | Thịt lợn | 5,2 |
| Nước cam | 53 | Ngô | 11 | | |
| Dầu đốt | 47 | Gia súc | 11 | | |
| Nhôm | 36 | Chỉ số CRB Index | 36 | | |
| Lúa mì | 31 | Chỉ số S&P 500 | 38 | | |
| Bông | 28 | MSCI World | 42 | | |
(Vinanet)
