Đây là mức tăng thấp nhất trong nhiều tháng qua, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i tháng thấp nhất của năm 2011, có vẻ là má»™t tin khá tốt vì trong tháng 3 nhiều mặt hàng tăng giá nhÆ° xăng dầu, gas, sữa…

Tuy nhiên, theo TS Lê Anh Tuấn, Kinh tế trưởng, Giám đốc nghiên cứu quỹ Dragon Capital, má»™t phần khá lá»›n của lạm phát vòng 2, của việc tăng giá các mặt hàng trong tháng 3 sẽ rÆ¡i vào tháng 4. “Chúng ta không thể nào chủ quan. Lạm phát của Việt Nam rất nhạy cảm và có thể thay đổi rất nhanh. Để kiểm soát lạm phát má»™t cách bền vững, ngoài góc cạnh chính sách tiền tệ và tài khóa, việc quan trọng nhất và bức thiết là phải thay đổi cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá của các mặt hàng lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm và xăng dầu” - ông Tuấn lÆ°u ý.

Lạm phát cao gấp bốn lần Indonesia, Malaysia

. ThÆ°a ông, sau khi giá xăng và giá gas được Ä‘iều chỉnh tăng thì nay bắt đầu có tác Ä‘á»™ng nhẹ lên các mặt hàng lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm, chi phí vận tải... Liệu sức khỏe nền kinh tế sẽ ra sao?

+

: Năm 2011, chỉ số lạm phát lÆ°Æ¡ng thá»±c của Việt Nam khoảng 26,5% trong khi các nÆ°á»›c má»›i nổi khác - kể cả những nÆ°á»›c phải nhập khẩu lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm nhÆ° Indonesia, Malaysia, Sri Lanka… thì chỉ số lạm phát lÆ°Æ¡ng thá»±c của họ chỉ dừng ở má»™t con số 4%-9%. Rõ ràng Ä‘ó là má»™t nghịch lý! Tại sao chúng ta là nÆ°á»›c xuất khẩu lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm mà chỉ số lạm phát lÆ°Æ¡ng thá»±c lại cao gấp ba, bốn lần những nÆ°á»›c phải Ä‘i nhập?

Thời gian qua, Chính phủ cÅ©ng Ä‘ã giao cho các công ty lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm trong nÆ°á»›c có trách nhiệm để bình ổn giá nhÆ°ng thá»±c tế giá của các mặt hàng thá»±c phẩm vẫn liên tục tăng. Vì vậy, Ä‘ã đến lúc cần phải xem lại năng lá»±c quản lý của các doanh nghiệp (DN) Ä‘ã được giao nhiệm vụ.

Thời Ä‘iểm này, sau má»™t năm chính sách tiền tệ thắt chặt, việc tái cÆ¡ cấu nền kinh tế hay khối ngân hàng đều phụ thuá»™c vào kết quả của việc kiềm chế lạm phát. Do Ä‘ó không chỉ những người dân mà ngay cả nền kinh tế cÅ©ng không thể chịu thêm má»™t năm lạm phát cao nữa.

. Thật ra có ý kiến cho rằng việc tăng giá xăng là việc phải làm…

+ Vá»›i mặt hàng xăng dầu, hiện Petrolimex kiểm soát đến 60% thị phần, vậy mà có nhiều người cho rằng nên để DN có quyền tá»± định giá. Đó là chuyện lợi bất cập hại. Thứ hai, cÆ¡ chế cách tính giá của xăng dầu vẫn là má»™t dấu hỏi lá»›n đối vá»›i người dân. Nhiều con số được công bố trên báo chí nhÆ°ng thá»±c hÆ° của nó thì lại chÆ°a rõ ràng. Ngay cả chuyện DN luôn so sánh giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vá»›i giá của Campuchia, Trung Quốc… thì Ä‘ó là sá»± so sánh khá khập khiá»…ng, bởi chúng ta không hề biết cÆ¡ cấu, cách tính giá của nÆ°á»›c họ nhÆ° thế nào.

Cứ giá xăng tăng thì ai cÅ©ng “tá»± vệ” tăng giá các mặt hàng theo vì sợ lá»—. Ảnh: HTD

Cần thả nổi có kiểm soát

. Nói nhÆ° ông, phải chăng việc “té nÆ°á»›c theo mÆ°a” má»—i lần giá xăng, giá Ä‘iện… tăng bắt nguồn từ cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá?

+ Má»™t Ä‘iều mà cÆ¡ quan quản lý giá không nên làm Ä‘ó là khi giá tăng thì không nên có những tuyên bố giải thích đại loại nhÆ° Ä‘áng lý phải tăng giá xăng lên 6.500 đồng/lít hoặc lẽ ra phải tăng giá Ä‘iện lên bao nhiêu %. Nói nhÆ° vậy chẳng khác nào cho rằng đợt này tăng ít và có thể sẽ còn Ä‘iều chỉnh tăng nữa. Người dân nghe những thông tin Ä‘ó sẽ rất hoang mang.

Đối vá»›i xăng dầu, thá»±c tế giá ảnh hưởng trá»±c tiếp lên chi phí sản xuất không cao - cá»™ng trá»±c tiếp lên chỉ số lạm phát không cao nhÆ°ng lại gián tiếp tác Ä‘á»™ng đến lạm phát tâm lý. Ví dụ, giá xăng tăng thì không thể tác Ä‘á»™ng nhiều tá»›i giá gói xôi, vậy mà giá xôi cÅ©ng tăng ngay. Hay nhÆ° các bác tài xe ôm, má»™t lít xăng tăng 2.100 đồng nhÆ°ng họ tăng ngay giá cuốc xe ôm đến mÆ°Æ¡i, vài chục ngàn đồng. Chúng ta Ä‘ang khiến xảy ra tình trạng lạm phát tâm lý. Cứ xăng tăng thì ai cÅ©ng “tá»± vệ” tăng giá các mặt hàng theo vì sợ lá»—. Trong khi Ä‘ó, khi giá xăng giảm thì Ä‘âu có việc giá xôi sẽ giảm, nghÄ©a là không hề có giảm phát vòng 2.

. Vậy theo ông, giải pháp Ä‘iều hành giá, cụ thể là giá xăng, cần thế nào để tránh yếu tố lạm phát tâm lý?

+ Điều quan trọng nhất trong Ä‘iều hành giá là đừng bao giờ để giá tăng sốc, má»™t lần Ä‘iều chỉnh đến 2.000 đồng/lít xăng. Ví dụ, giá thế giá»›i tăng nhẹ thì chúng ta cÅ©ng tăng 3%-5%, sau Ä‘ó giá thế giá»›i giảm thì chúng ta cÅ©ng giảm ở mức 3%-5%. Cách Ä‘iều hành này khiến người dân, DN có thể quen dần vá»›i việc giá xăng dầu thay đổi. Nói nhÆ° vậy tức là chúng ta “thả nổi” nhÆ°ng có kiểm soát của Nhà nÆ°á»›c chứ không phải thả nổi rồi để DN làm gì thì làm.

Tôi muốn nhấn mạnh má»™t Ä‘iều, trong quá trình kiểm soát lạm phát, chúng ta không thể thua trên mặt trận Ä‘iều hành giá.

Phải giữ ở con số 5%-6%

. Theo ông, trong những tháng tá»›i Ä‘ây, chỉ số CPI sẽ diá»…n biến nhÆ° thế nào?

+ Tháng 3, chỉ số CPI thấp hÆ¡n so vá»›i dá»± Ä‘oán của nhiều người là do giá mặt hàng thịt heo giảm mạnh. Đặc biệt, trong tháng 3, giá xăng vẫn chÆ°a tác Ä‘á»™ng nhiều đến chỉ số này. Phải đến tháng 4, giá xăng má»›i bắt đầu “ngấm”, lại cá»™ng dồn thêm tâm lý lạm phát. Từ Ä‘ây, dá»± Ä‘oán của tôi về chỉ số CPI trong tháng 4 tăng khoảng 0,6%-0,8%. Nếu cứ Ä‘à tăng giá của nhiều mặt hàng (các siêu thị Ä‘ã nhận được khá nhiều yêu cầu tăng giá - NV), trong tháng 5 chỉ số lạm phát có thể sẽ ở mức 11,5%, nếu kềm giá tốt thì khả năng lạm phát về má»™t con số vào tháng 6.

Muốn vậy, trong tháng 4, nhất quyết không thể để thêm má»™t mặt hàng thiết yếu nào tăng thêm. Ngay cả vá»›i giá Ä‘iện, phải đợi đến tháng 6, khi tình hình dịu Ä‘i thì chúng ta má»›i có thể tính đến phÆ°Æ¡ng án này.

. Đến thời Ä‘iểm này, ông Ä‘ánh giá nhÆ° thế nào về mục tiêu kiềm chế lạm phát?

+ Năm 2008, chỉ số lạm phát là 20%, đến năm 2011, chỉ số lạm phát tiếp tục ở mức cao là 18%. Điều này làm cho nhà đầu tÆ° trong và ngoài nÆ°á»›c họ chÆ°a tin vào khả năng kiểm soát lạm phát ở Việt Nam. Nền kinh tế Việt Nam hiện Ä‘ang rất yếu, do Ä‘ó phải giữ chỉ số lạm phát 8%-9%, thậm chí chúng ta phải bắt buá»™c đặt ra mục tiêu trong bốn, năm năm tá»›i Ä‘ây phải đẩy nó về con số 5%-6% thì má»›i làm cho nền kinh tế tốt lên.

Để làm được Ä‘iều Ä‘ó, giải pháp căn cÆ¡ nhất vẫn là thay đổi cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá của lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm và giá xăng dầu.

. Xin cảm Æ¡n ông.

Nguồn tin: phapluattp