Sá»± phát triển mạnh mẽ vá» kinh tế Ä‘ang thúc đẩy Trung Quốc tìm kiếm những lợi ích bên ngoài lãnh thổ cá»§a há». Sẽ là bình thưá»ng và phù hợp vá»›i luáºt pháp quốc tế nếu Trung Quốc thá»±c hiện Ä‘úng những cam kết “phát triển hòa bình” từ Bắc Kinh, tôn trá»ng chá»§ quyá»n và lợi ích cá»§a các nước khác. Nhưng tham vá»ng dầu khí cá»§a Trung Quốc Ä‘ã làm dáºy sóng ở Biển Äông.
Trong nhiá»u năm gần Ä‘ây, nhất là từ năm 2008, Trung Quốc Ä‘ã thể hiện ý đồ muốn khai thác dầu khí ở Biển Äông, kể cả những khu vá»±c mà các nước khác Ä‘ã tuyên bố chá»§ quyá»n theo Công ước cá»§a Liên hợp quốc vá» Luáºt Biển và luáºt pháp quốc tế. Dư luáºn Trung Quốc Ä‘ã từng nói đến “lợi ích cốt lõi” cá»§a Trung Quốc ở Biển Äông và việc úp mở đưa “đưá»ng lưỡi bò” khoanh 80% diện tích Biển Äông nói Ä‘ó là biển cá»§a Trung Quốc. Rồi hỠđưa ra yêu sách là cùng “hợp tác, cùng khai thác” lợi ích trên các khu vá»±c mà Trung Quốc ngang nhiên coi là “có tranh chấp”. Hai vụ cắt cáp, phá hoại việc thăm dò dầu khí cá»§a Việt Nam ngay trong thá»m lục địa Việt Nam nhằm biến khu vá»±c không tranh chấp thành tranh chấp. Ngưá»i ta cÅ©ng cho Ä‘ó là phép thá» cá»§a Trung Quốc nhằm kiểm tra phản ứng cá»§a các nước liên quan đến Biển Äông, nhất là trước những há»™i nghị, diá»…n Ä‘àn an ninh cá»§a ASEAN và các nước đối tác. Nhiá»u nhà phân tích Ä‘ã vạch ra ý đồ tháºt cá»§a Trung Quốc ở Biển Äông.
Trung Quốc từng ví Biển Äông là má»™t vịnh Ba Tư thứ hai. Thá»i Báo Hoàn Cầu cho rằng Ä‘ây là nÆ¡i chứa đựng 50 tỉ tấn dầu thô và hÆ¡n 20.000 tỉ mét khối khí, gấp 25 lần trữ lượng dầu và tám lần trữ lượng khí mà Trung Quốc có. Việc Trung Quốc thành láºp các tổ chức hải giám, ngư chính, táºp Ä‘oàn tàu Ä‘ánh cá hùng mạnh mà thá»±c chất Ä‘ó là lá»±c lượng vÅ© trang trá hình Ä‘ang làm cho các nước trong khu vá»±c cảnh giác. Trung Quốc cÅ©ng bắt đầu triển khai chiến lược tìm kiếm dầu khí ở Biển Äông. Năm 2011, Công ty Khai thác dầu khí ngoài khÆ¡i quốc gia Trung Quốc (CNOOC) công bố trên trang web cá»§a táºp Ä‘oàn này lá»™ trình khai thác 19 lô dầu khí trên khu vá»±c rá»™ng hÆ¡n 52.000km2 ở Biển Äông. CNOOC Ä‘ã đưa ra đỠxuất sẽ cùng hợp tác vá»›i các táºp Ä‘oàn dầu khí lá»›n trên thế giá»›i ở các vỉa dầu này. Năm 2010, CNOOC từng đưa ra đỠnghị tương tá»± vá»›i 13 lô dầu khai thác cÅ©ng ở biển Äông. Äể thá»±c hiện tham vá»ng bá chá»§ nguồn tài nguyên ở Biển Äông, ngày 23-5-2011, CNOOC Ä‘ã tiếp nháºn giàn khoan CNOOC 981, má»™t giàn khoan khổng lồ được xưởng Ä‘óng tàu cá»§a Thượng Hải bàn giao để đưa vào phục vụ khai thác dầu khí trên Biển Äông.
Cuá»™c tranh cãi chá»§ quyá»n Biển Äông hiện lên như là biểu tượng cá»§a căng thẳng khu vá»±c và tháºm chí cả ở phạm vi toàn cầu. Dù chưa nổ ra khá»§ng hoảng quân sá»± nhưng độ nóng cá»§a tranh chấp vẫn gia tăng thành má»™t cuá»™c khá»§ng hoảng an ninh khu vá»±c, khiến nhiá»u nước quan tâm.
Các chuyên gia nghiên cứu an ninh quốc tế Ä‘á»u cho rằng tham vá»ng trong chính sách năng lượng cá»§a Bắc Kinh có thể làm phức tạp hÆ¡n mối quan hệ cá»§a nước này vá»›i các nước Äông Nam Á cÅ©ng như vá»›i Nháºt Bản, Mỹ và Hàn Quốc.
Nguồn tin: CATP