Để sử dụng Xangdau.net, Vui lòng kích hoạt javascript trong trình duyệt của bạn.

To use Xangdau.net, Please enable JavaScript in your browser for better use of the website.

Loader

TGĐ Petrolimex thanh minh về thế độc quyền

"Ở các vùng như SÆ¡n La, Lai Châu, Tây Nguyên thì có nÆ¡i thị phần cá»§a chúng tôi gần như 100%. Ở Ä‘ó, chúng tôi chá»§ yếu thá»±c hiện nhiệm vụ chính trị, chi phí không đủ để cho các doanh nghiệp có lãi" - Tổng Giám đốc Petrolimex, ông Bùi Ngọc Bảo trả lời xung quanh vấn đề giá xăng dầu sau khi Nghị định số 84/2009/NĐ-CP cá»§a Chính phá»§ về kinh doanh xăng dầu được ban hành.

Ông Bùi Ngọc Bảo.
Ông Bùi Ngọc Bảo.

Thưa Tổng Giám đốc Bùi Ngọc Bảo, kể từ khi Nghị định 84 có hiệu lá»±c, Petrolimex Ä‘ã có 5 lần Ä‘iều chỉnh giá, trong Ä‘ó có 4 đợt tăng. Vậy nguyên nhân chính dẫn đến sá»± Ä‘iều chỉnh này là do Ä‘âu, thưa ông?

Trước hết, tôi xin Ä‘ính chính lại từ khi Nghị định này có hiệu lá»±c cho tá»›i nay, các doanh nghiệp đầu mối trong Ä‘ó có Petrolimex chỉ Ä‘iều chỉnh 3 lần đối vá»›i mặt hàng xăng, trong Ä‘ó 2 lần tăng, 1 lần giảm, chứ không phải 5 lần.

Nếu tính 5 lần là tính theo thời Ä‘iểm Nghị định này được ban hành là 15/10 tá»›i nay và Nghị định này có hiệu lá»±c chính thức là 15/12. Khi Nghị định có hiệu lá»±c, DN chỉ Ä‘iều chỉnh 3 lần.

Về nguyên nhân, giá quốc tế tăng, hoặc yếu tố tác động tá»›i giá cÆ¡ sở tăng, 2 lần Ä‘iều chỉnh tá»· giá (26/11 và 11/12) và bản thân giá quốc tế trong giai Ä‘oạn này khá cao cÅ©ng như khoản trích lập quỹ bình ổn giá tăng từ 200-300 đồng, tác động tá»›i giá thành buá»™c giá xăng tăng. Vì vậy việc Ä‘iều chỉnh vận hành theo Ä‘úng Nghị định 84.

Được biết, trong bảng giá cá»§a Petrolimex chốt số liệu ngày 19/3, giá CIF cập cảng là 10.824 đồng/lít xăng A92. Tuy nhiên, nếu tính toán vá»›i giá nhập khẩu là 87,60 USD/thùng (tương đương 159 lít), và tá»· giá VND/USD là 19.100, ta sẽ thấy giá CIF cập cảng sẽ chỉ ở mức 10.524 đồng/lít. Như vậy là thấp hÆ¡n 300 đồng so vá»›i giá mà Petrolimex Ä‘ã công bố. Vậy ông giải thích thế nào về sá»± chênh lệch này?

Trước hết, phải nói là ở Ä‘ây có má»™t sá»± nhầm lẫn giữa giá CIF và giá FOB. Trong bảng tính cá»§a chúng tôi có tính giá bình quân 30 ngày theo giá niêm yết ở Singapore, Ä‘ó là giá FOB. Khi tính giá CIF, phải có thêm chi phí về bảo hiểm và vận tải, tương ứng khoảng 300 đồng.

Như vậy, không có sá»± sai lệch nào cả. Mức giá 87,60 USD/thùng là giá FOB chứ không phải là giá CIF. Chi phí bảo hiểm và vận chuyển này thay đổi theo từng thời kỳ và được Cục Quản lý giá đưa vào tính toán.

CÅ©ng phải nói thêm là Ä‘ây là mức giá cÆ¡ sở được tính trên quy định cá»§a Nghị định 84, và các yếu tố đầu vào đều do các cÆ¡ quan nhà nước ban hành. Nếu tuân thá»§ theo Ä‘úng Nghị định 84 thì bất cứ ai cÅ©ng tính được mức giá cuối cùng.

Thêm nữa, Ä‘ây là mức giá cÆ¡ sở theo Nghị định 84 chứ không phải giá vốn cá»§a doanh nghiệp, giá vốn có thể cao hÆ¡n hoặc thấp hÆ¡n xoay quanh giá cÆ¡ sở Ä‘ó, phụ thuá»™c vào việc ký kết thỏa thuận vá»›i nhà cung cấp và thời Ä‘iểm giao hàng.

Giá cÆ¡ sở được Nghị định 84 đưa ra để người tiêu dùng, cÆ¡ quan quản lý Nhà nước giám sát sá»± Ä‘iều chỉnh giá cá»§a doanh nghiệp, tạo tiền đề doanh nghiệp vận hành theo Nghị định này. Khác biệt vá»›i Quyết định 187 và Nghị định 55, Nghị định 84 đưa ra má»™t phương thức rất rõ ràng như vậy để người tiêu dùng và cÆ¡ quan quản lý có cÆ¡ chế để giám sát.

Gần Ä‘ây, có thông tin cho rằng vá»›i tá»· trọng tá»›i 60% trên thị trường, Petrolimex là doanh nghiệp độc quyền. Ông nghÄ© sao về vấn đề này?

Chúng tôi Ä‘ã có báo cáo cá»§a chúng tôi lên liên bá»™, đồng thời, cÆ¡ quan quản lý nhà nước cÅ©ng có giám sát trong những năm qua. Nhưng phải nói thêm là tá»· trọng thị trường cá»§a Petrolimex không phải là đều như nhau ở các vùng.

Ở các vùng có cạnh tranh cao như Hà Ná»™i hoặc TP.HCM thì thị phần cá»§a Petrolimex chỉ trên dưới 40%. Nhưng ở các vùng như SÆ¡n La, Lai Châu, Tây Nguyên thì có nÆ¡i thị phần cá»§a chúng tôi gần như 100%. Ở Ä‘ó, chúng tôi chá»§ yếu thá»±c hiện nhiệm vụ chính trị, chi phí không đủ để cho các doanh nghiệp có lãi.

Hôm 19/3, Bá»™ trưởng Bá»™ Công thương VÅ© Huy Hoàng cÅ©ng nhận định rằng trong Ä‘iều kiện ta Ä‘ã áp dụng rất nhiều tiến bá»™ khoa học kỹ thuật trong các ngành kinh tế, kể cả ngành xăng dầu, thì những định mức như tiêu hao xăng dầu chắc chắn có giảm. Tình hình cụ thể ở Petrolimex ra sao thưa ông?

Trong thuật ngữ kinh doanh xăng dầu thì thuật ngữ chính xác là "hao hụt" chứ không phải "thất thoát". Tá»· lệ hao hụt luôn luôn hiện hữu trong sản xuất và kinh doanh xăng dầu. Đây là má»™t câu chuyện dài. Hiện Nhà nước có má»™t định mức duy nhất, định mức 758 do Petrolimex xây dá»±ng và Bá»™ Vật tư (trước Ä‘ây) ban hành năm 1986.

Tại thời Ä‘iểm Ä‘ó, Ä‘ây là định mức theo từng công Ä‘oạn để giúp cho Petrolimex khi Ä‘ó chá»§ yếu là độc quyền, kiểm soát hao hụt theo từng công Ä‘oạn. Còn tổng định mức hao hụt được Nhà nước giao cho Petrolimex chỉ há»— trợ cho công tác quản lý chứ không dùng để tổ chức hạch toán.

Sau này, Luật Doanh nghiệp và các văn bản khác quy định rằng chức năng xây dá»±ng các định mức kinh tế kÄ© thuật thuá»™c về các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp có há»™i đồng quản trị. Nhưng ở Ä‘ây, tôi cho rằng có sá»± thông tin nhầm lẫn.

Chúng tôi có theo dõi chất vấn cá»§a Ủy ban Thường vụ Quốc há»™i vá»›i Bá»™ Công thương liên quan đến tá»· lệ hao hụt. Kiểm toán Nhà nước kiểm toán toàn diện việc cấp bù cho Petrolimex trong 3, 4 năm và phát hiện ra rằng Petrolimex có biên soạn hệ thống quản lý hao hụt và định mức hao hụt hết sức chặt chẽ. Tôi có kết luận cá»§a Kiểm toán Ä‘ánh giá Petrolimex Ä‘ã thá»±c hiện nghiêm túc chặt chẽ, theo dõi tốt vấn đề hao hụt, có sá»± tiết giảm rất lá»›n so vá»›i định mức 758 cá»§a Nhà nước.

Thá»±c tế, kiến nghị cá»§a Kiểm toán Nhà nước vá»›i Bá»™ Công thương là có nhiều doanh nghiệp xăng dầu có nhiều định mức hao hụt khác nhau. Và trong quá trình kiểm toán, có khả năng là má»™t số doanh nghiệp đầu mối khác vẫn dùng định mức 758 để thanh quyết toán khi bù lá»— và Kiểm toán Nhà nước đề nghị các doanh nghiệp này xây dá»±ng định mức má»›i. Nhưng tôi vẫn cho rằng, việc xây dá»±ng định mức không phải là cá»§a Bá»™ Công thương mà chính doanh nghiệp phải đưa ra định mức.

Hoàn toàn không có chuyện Petrolimex vẫn sá»­ dụng định mức 758. Từ 2007 - 2009, chúng tôi tiết giảm tá»›i 40% so vá»›i định mức 758 cá»§a Nhà nước.

Có thông tin cho rằng, Thá»§ tướng Nguyá»…n Tấn DÅ©ng có nói Petrolimex có thể sẽ được cổ phần hóa trong năm nay. Vậy nếu Ä‘iều này xảy ra trong 2010 này thì người tiêu dùng sẽ được lợi như thế nào?


Cổ phần hóa các Tập Ä‘oàn, Tổng công ty nhà nước là chính sách cá»§a Đảng và Nhà nước. Việc cổ phần hóa Petrolimex cÅ©ng nằm trong lá»™ trình Ä‘ó. Điều này sẽ tạo Ä‘iều kiện để Petrolimex phát tiển tốt hÆ¡n, Nhà nước sẽ quản lý tốt hÆ¡n. Đồng thời, việc kinh doanh xăng dầu Ä‘a sở hữu sẽ tăng lợi ích chung cho xã há»™i.

"Trước hết, tôi xin phép nói về vấn đề độc quyền, má»™t nền kinh tế thị trường bao giờ cÅ©ng có sá»± tích tụ trong bất kỳ lÄ©nh vá»±c nào không riêng xăng dầu, Ä‘iều này làm cho các doanh nghiệp ngày lá»›n dần lên. Điều quan trọng mà các xã há»™i làm là không cho doanh nghiệp chiếm thị phần lá»›n lợi dụng địa vị thống trị cá»§a mình để ngăn cản sá»± cạnh tranh công bằng vá»›i các doanh nghiệp khác.

Trong trường hợp cá»§a chúng ta, việc Ä‘ó từ trước tá»›i nay chưa xảy ra bởi xăng dầu cÅ©ng như bản thân Petrolimex nằm dưới sá»± quản lý chặt chẽ cá»§a nhà nước. Chưa bao giờ doanh nghiệp này có thể sá»­ dụng quyền, lợi thế cá»§a mình để gây ảnh hưởng tá»›i cạnh tranh thị trường.

Ngoài ra chúng ta có Luật Cạnh tranh, mọi hành động cạnh tranh không công bằng đều bị xá»­ phạt. Chúng ta, từ trước tá»›i nay chưa phải sá»­ dụng tá»›i do chưa có doanh nghiệp nào vi phạm.

Nói về tá»· trọng lá»›n cá»§a Petrolimex. Chúng ta Ä‘ã có sá»± hiểu lầm lá»›n, tôi xin cung cấp má»™t số số liệu mà chỉ cần làm phép tính cá»™ng trừ là thấy rõ.

Hiện, trên tổng số 10.000 cây xăng trên toàn quốc, số cây xăng cá»§a Petrolimex chỉ có 1.995, chiếm khoảng gần 20%. Còn lại, Petrolimex chiếm khoảng 40% số đại lý trên thị trường.

Như vậy, Petrolimex chỉ có Æ°u thế khoảng trên 20% thị trường mà thôi so vá»›i hệ thống bán lẻ. Còn các đại lý có quyền ký vá»›i đơn vị khác nếu các đơn vị khác tạo Ä‘iều kiện thuận lợi cho người ta, ở Ä‘ây chúng ta cạnh tranh công bằng. Còn nếu có doanh nghiệp không cạnh tranh nổi việc ký vá»›i các địa lý thì doanh nghiệp phải tá»± hỏi tại sao mình không làm được Ä‘iều Ä‘ó.

Về số liệu thứ 2, nếu lấy số liệu bán cá»§a Petrolimex xem xét, sẽ thấy, trong Ä‘ó, 30 % là Petrolimex bán buôn cho các doanh nghiệp, cái này do đấu thầu. Ai cÅ©ng công bằng như ai.

Hệ thống đại lý, tổng đại lý chiếm 45%. 45% này cÅ©ng cạnh tranh công bằng. Petrolimex chỉ có lợi thế là có khoảng trên 25% tá»± bán thông qua hệ thống cá»§a mình.

Như vậy, chỉ có thể nói Petrolimex có Æ°u thế hÆ¡n các đơn vị khác trong má»™t số lÄ©nh vá»±c mà thôi.

Vấn đề thứ 3, thông tin báo chí hay nói Petrolimex tăng giá thì tất cả đều tăng, giảm tất cả cùng giảm. Nhưng chúng ta cần suy nghÄ© kỹ.

Vá»›i tá»· trọng 60% bán trên thị trường, nếu Petrolimex tăng mà các đơn vị khác không tăng, ai sẽ thiệt hại? Đương nhiên các đơn vị không tăng được lợi, lập tức chiếm hết thị phần, đại lý cá»§a Petrolimex. Nếu Petrolimex tăng giá, các đơn vị khác hoàn toàn có thể không tăng nếu không muốn. Ngược lại nếu Petrolimex giảm giá, nếu các đơn vị khác không giảm thì lập tức Petrolimex chiếm hết các đại lý, tá»· trọng.

Như vậy, vai trò Petrolimex là vai trò khi nhà nước cần giảm giá nhiều hÆ¡n là tăng. Thá»±c tế trong suốt thời gian vừa qua, Nhà nước, Bá»™ Công thương, Bá»™ Tài chính đều sá»­ dụng Petrolimex để Ä‘iều tiết giá trong những lúc cần giảm".

Thứ trưởng Bá»™ Công thương Nguyá»…n Cẩm Tú

(Cổng Thông tin Điện tá»­ Chính phá»§)

ĐỌC THÊM