Luật Thuế bảo vệ môi trường (BVMT) được ban hành từ 15-11-2010 sẽ có hiệu lá»±c từ 1-1-2012 vá»›i việc Ä‘ánh thuế 8 mặt hàng nhÆ° xăng dầu, than Ä‘á, chất thải…

Bà Nguyá»…n Thị Cúc. Ảnh: Minh Tâm

Nhân há»™i thảo về thuế môi trường do Hiệp há»™i Kế toán công chứng Anh (ACCA) và Há»™i tÆ° vấn Thuế Việt Nam (VTCA) tổ chức ngày 6-7 ở TPHCM, TBKTSG Online ghi nhận ý kiến của bà Nguyá»…n Thị Cúc, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Chủ tịch VTCA và là thành viên soạn thảo Luật Thuế BVMT, về má»™t số thay đổi khi chính sách thuế má»›i được áp dụng.

- Luật Thuế BVMT quy định 8 mặt hàng sẽ bị Ä‘ánh thuế. Nhiều ý kiến cho rằng, 8 mặt hàng là quá ít so vá»›i thá»±c tế. Vậy Luật Thuế BVMT quy định nhÆ° thế nào về việc Ä‘iều chỉnh mặt hàng chịu thuế, thÆ°a bà?

- Bà Nguyá»…n Thị Cúc: Hiện tại, Luật thuế BVMT Ä‘ang quy định Ä‘ánh thuế trên 8 mặt hàng là xăng dầu, than Ä‘á, dung dịch hydro - chloro - fluoro - carbon, túi ni-lon và các loại thuốc diệt cỏ, thuốc trừ mối, thuốc bảo quan lâm sản, thuốc khá»­ trùng kho thuá»™c loại hạn chế sá»­ dụng. Hạn chế sá»­ dụng ở Ä‘ây có thể được hiểu là loại Ä‘á»™c hại nhất và dá»… kiểm soát nhất. Trong thá»±c tế, nhiều loại có khả năng gây hại cho môi trường vẫn chÆ°a Ä‘Æ°a vào danh mục Ä‘ánh thuế trÆ°á»›c mắt.

Tuy nhiên, Luật Thuế BVMT để mở bằng cách quy định cho phép Ủy ban Thường vụ Quốc há»™i có thể xem xét và bổ sung mặt hàng chịu thuế tùy theo tình hình thá»±c tế. Điều này có nghÄ©a là số mặt hàng chịu thuế BVMT sẽ tăng lên.

- Tại nhiều nÆ°á»›c trên thế giá»›i, mức chịu thuế ở từng mặt hàng được Ä‘iều chỉnh tăng giảm tùy theo tình hình lạm phát, bám sát thá»±c tế để giảm bá»›t áp lá»±c giá cho người dân vì thuế BVMT được cÆ¡ cấu vào giá thành. Còn ở nÆ°á»›c ta thì sao, thÆ°a bà?

Luật Thuế BVMT của Việt Nam cÅ©ng có cÆ¡ chế Ä‘iều chỉnh tÆ°Æ¡ng tá»±. Điều Ä‘ó được thể hiện ở việc mức thuế tuyệt đối được quy định theo khung, từ mức tối thiểu đến mức tối Ä‘a. Ví dụ, thuế Ä‘ánh trên túi ni-lon từ 30.000 - 50.000 đồng/kg, thuế vá»›i xăng từ 1.000 - 4.000 đồng/lít… Khung thuế ở từng mặt hàng khá rá»™ng và sẽ được Ủy ban Thường vụ Quốc há»™i căn cứ vào tình hình kinh tế, xã há»™i ở từng thời kỳ để ban hành khung chuẩn phù hợp.

- CÅ©ng tại nhiều nÆ°á»›c trên thế giá»›i, thậm chí cả các nÆ°á»›c phát triển nhÆ° Anh, Mỹ, thuế BVMT vẫn khó nhận được sá»± đồng thuận của người dân. Bà Ä‘ánh giá thế nào về những thách thức khi áp dụng luật thuế này ở Việt Nam?

Khi má»™t loại thuế ra đời, mọi người đều có cảm giác là tạo thêm gánh nặng cho người tiêu dùng. Điều này là hoàn toàn dá»… hiểu. Ví dụ ở giá xăng chẳng hạn. Nếu phí áp dụng tối Ä‘a vá»›i mặt hàng này quy định trong phí xăng dầu chỉ là 1.000 đồng thì vá»›i Luật Thuế BVMT, mức này tăng lên 4.000 đồng. Giá bán theo Ä‘ó cÅ©ng tăng lên.

Đây là má»™t thách thức không nhỏ đối vá»›i việc luật được thá»±c thi. Tuy nhiên, cần phải hiểu rằng mục tiêu của việc Ä‘ánh thuế là giúp người ta cân nhắc sá»­ dụng các loại hàng hóa tác Ä‘á»™ng đến môi trường, từ Ä‘ó dần thay đổi hành vi.

Tại Việt Nam, chÆ°a đến mức người dân phải mua từng bịch oxy để thở trong lúc Ä‘i đường vì ô nhiá»…m nhÆ° má»™t số nÆ°á»›c nhÆ°ng nếu không thá»±c hiện sá»›m các biện pháp bảo vệ môi trường, trong Ä‘ó có việc Ä‘ánh thuế vá»›i các loại Ä‘á»™c hại thì hậu quả khôn lường.

Tất nhiên thuế chỉ là má»™t phần. Bên cạnh Ä‘ó cần phải có những chế tài xá»­ phạt nghiêm những hành vi vi phạm. Và quan trọng hÆ¡n là qua từng bÆ°á»›c, hành vi của người dân sẽ dần thay đổi. Đó là mục tiêu của Luật Thuế BVMT. Các cÆ¡ quan chức năng cÅ©ng nhÆ° báo chí cần tuyên truyền, giải thích để người dân, doanh nghiệp hiểu Ä‘iều này để Ä‘i đến sá»± đồng thuận.

- Xin cảm Æ¡n bà!

Nguồn tin: TBKTSG