Từ hôm nay (15/12), Nghị định 84/NÄ-CP vá» kinh doanh xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng thay thế Nghị định 55/CP-NÄ chính thức có hiệu lá»±c. Theo Ä‘ó, DN được tá»± quyết giá bán xăng dầu mà không phải xin phép liên Bá»™. Trong Ä‘ó Ä‘iá»u 27 quy định cụ thể giá bán xăng dầu trong nÆ°á»›c nhÆ° sau:
Äiá»u 27. Giá bán xăng dầu
1. Nguyên tắc quản lý giá bán xăng dầu
a) Giá bán xăng dầu được thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c;
b) ThÆ°Æ¡ng nhân đầu mối được quyá»n quyết định giá bán buôn; việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu được thá»±c hiện theo nguyên tắc, trình tá»± quy định tại Äiá»u này; có trách nhiệm tham gia bình ổn giá theo quy định của pháp luáºt hiện hành và được bù đắp lại những chi phí hợp lý khi tham gia bình ổn giá.
c) Thá»i gian giữa hai (02) lần Ä‘iá»u chỉnh giá liên tiếp tối thiểu là mÆ°á»i (10) ngày dÆ°Æ¡ng lịch đối vá»›i trÆ°á»ng hợp tăng giá, tối Ä‘a là mÆ°á»i (10) ngày dÆ°Æ¡ng lịch đối vá»›i trÆ°á»ng hợp giảm giá; khi Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối đồng thá»i phải gá»i quyết định giá và phÆ°Æ¡ng án giá của mình đến các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c có thẩm quyá»n;
d) CÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c có thẩm quyá»n, khi nháºn được quyết định giá và phÆ°Æ¡ng án giá của thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối, có trách nhiệm giám sát để bảo đảm việc Ä‘iá»u chỉnh giá của thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối thá»±c hiện Ä‘úng quy định của pháp luáºt;
Ä‘) Căn cứ tình hình kinh tế - xã há»™i, giá xăng dầu thế giá»›i trong từng thá»i kỳ; Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ quyết định Ä‘iá»u chỉnh các quy định nêu tại khoản 2, khoản 3 Äiá»u này.
2. Äiá»u chỉnh giảm giá bán lẻ xăng dầu
a) TrÆ°á»ng hợp các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm cho giá cÆ¡ sở giảm trong phạm vi mÆ°á»i hai phần trăm (≤ 12%) so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối phải giảm giá bán lẻ tÆ°Æ¡ng ứng;
b) TrÆ°á»ng hợp các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm cho giá cÆ¡ sở giảm trên mÆ°á»i hai phần trăm (>12%) so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, sau khi cÆ¡ quan có thẩm quyá»n áp dụng các giải pháp Ä‘iá»u tiết vá» tài chính theo quy định của pháp luáºt (Thuế nháºp khẩu, Quỹ Bình ổn giá …), thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối tiếp tục giảm giá bán lẻ của mình; không hạn chế khoảng thá»i gian giữa hai (02) lần giảm và số lần giảm giá.
3. Äiá»u chỉnh tăng giá bán lẻ xăng dầu
a) TrÆ°á»ng hợp các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm cho giá cÆ¡ sở tăng trong phạm vi bảy phần trăm (≤ 07%) so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối được quyá»n tăng giá bán lẻ tÆ°Æ¡ng ứng;
b) TrÆ°á»ng hợp các yếu tố cấu thành làm cho giá cÆ¡ sở tăng vượt bảy phần trăm (> 07%) đến mÆ°á»i hai phần trăm (≤ 12%) so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối được quyá»n tăng giá theo Ä‘iểm a khoản này cá»™ng (+) thêm sáu mÆ°Æ¡i phần trăm (60%) của mức giá cÆ¡ sở tăng trên bảy phần trăm (> 07%) đến mÆ°á»i hai phần trăm (≤ 12%); bốn mÆ°Æ¡i phần trăm (40%) còn lại sá» dụng Quỹ Bình ổn giá để bù đắp theo hÆ°á»›ng dẫn của Bá»™ Tài chính;
c) TrÆ°á»ng hợp các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm cho giá cÆ¡ sở tăng trên mÆ°á»i hai phần trăm (>12%) so vá»›i giá bán lẻ hiện hành hoặc việc tăng giá ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã há»™i và Ä‘á»i sống nhân dân, Nhà nÆ°á»›c công bố áp dụng các biện pháp bình ổn giá thông qua Ä‘iá»u hành thuế, quỹ Bình ổn giá và theo quy định của pháp luáºt hiện hành.
Giá cả đầu vào, căn cứ để tăng hay giảm giá
Theo Nghị định trên, các DN kinh doanh xăng dầu sẽ được quyá»n tá»± quyết định giá bán lẻ, theo sát mức giá thế giá»›i mà không cần phải xin phép cÆ¡ quan chức năng. Quy định má»›i này có Æ°u Ä‘iểm là tăng quyá»n và trách nhiệm cho DN đầu mối trong việc quyết định giá bán. Liên Bá»™ thá»±c hiện quyá»n giám sát và chỉ can thiệp khi giá biến Ä‘á»™ng lá»›n thông qua sá» dụng quỹ bình ổn giá hoặc khi giá biến Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng.
Hiện nay, nguồn cung câÌp xăng dầu cho các đầu mối trong nÆ°á»›c thá»±c hiện thông qua việc mua xăng dầu chủ yêÌu cung câÌp từ Singapore, Thailand… GiaÌ mua dÆ°Ì£a vaÌ€o chỉ sôÌ giaÌ taÌ£i ngaÌ€y giao haÌ€ng tại Sàn giao dịch Platt, các đầu mối sẽ thá»±c hiện việc mua các lô hàng xăng dầu thông qua hiÌ€nh thÆ°Ìc giao kyÌ€ haÌ£n hoặc giao ngay.Chỉ số giá chính là giá sản phẩm Platts
Giá cả má»—i doanh nghiệp sẽ khác nhau?
Việc mua sản phẩm tinh chế dầu thô thông qua chỉ sôÌ giaÌ sẽ khác nhau má»—i ngày.Chỉ số giá thá»i Ä‘iểm mua hàng sẽ có giá khác nhau nhÆ° váºy giá mua sản phẩm xăng dầu của các Ä‘Æ¡n vị nháºp khẩu trong nÆ°á»›c là khác nhau. Vì váºy, tổ quản lý giá sẽ căn cứ trên chỉ số Giá Platts Singapore vào cuối má»—i ngày để làm cÆ¡ sở tính sá»± thay đổi của giá hiện tại so vá»›i giá trung bình của 10 ngày trÆ°á»›c Ä‘ó.Nếu có sá»± thay đổi thì sẽ dá»±a trên mức thay đổi Ä‘ó để các đầu mối Ä‘Æ°a ra các mức tăng giá tÆ°Æ¡ng ứng.NhÆ° váºy, tùy theo mức Ä‘á» nghị của má»—i doanh nghiệp đầu mối mà sẽ có mức tăng, giảm khác nhau dành cho doanh nghiệp của mình và mức bán ra tại các đại lý bán lẻ là các cây xăng sẽ khác nhau.
Còn “ngÆ°á»i trong cuá»™c” thì lo ngại sẽ tạo ra sá»± cạnh tranh không bình đẳng giữa các DN. “Petrolimex chiếm tá»›i hÆ¡n 60% thị phần. NhÆ° váºy thì há» có thể Ä‘Æ¡n phÆ°Æ¡ng thay đổi giá mà không cần tham khảo các DN khác. Chúng tôi chỉ “chạy theo” thôi chứ không thể quyết định được thị trÆ°á»ng. Äể bình đẳng , Nhà nÆ°á»›c cần cho phép Ä‘a dạng các loại hình DN đầu mối NK”, lãnh đạo má»™t DN đầu mối NK xăng dầu giấu tên Ä‘á» xuất.