Đợt tăng giá xăng lần này chỉ cách lần tăng trÆ°á»›c chÆ°a đến hai tuần, tổng mức tăng là 2.000 đồng Ä‘ã khiến cho các doanh nghiệp (DN) sản xuất kinh doanh chỉ còn cách tăng giá hàng hóa, dịch vụ. Còn gười tiêu dùng tiếp tục bị vùi dập trong đợt tăng giá má»›i. 

Ông Tạ Long Hy, Phó Tổng Giám đốcVinasun taxi, kiêm Chủ tịch Hiệp há»™i taxi TPHCM cho biết: “Cứ 10 ngày, xăng có thể tăng 1.500 đồng/lít thì doanh nghiệp taxi gặp rất nhiều khó khăn. Giá xăng thì tăng bất tình lình còn cÆ°á»›c phí không thể Ä‘iều chỉnh ngay tức thì được. Hiện nay vá»›i hÆ¡n 3.600 đầu xe ở địa bàn, mặc dù chÆ°a thể thống kê được thiệt hại khi giá xăng thì tăng bất ngờ nhÆ°ng chắc chắn Ä‘ó sẽ là những thiệt hại không nhỏ..

Ông LÆ°Æ¡ng Công Thành Giám đốc công ty TNHH Vận tải và ThÆ°Æ¡ng mại Công Thành chia sẻ: “Vá»›i mô hình kinh doanh hiện tại là vận chuyển hàng hóa theo hợp đồng cho khách hàng nên Ä‘iều quan trọng là Ä‘úng ngày giao và Ä‘úng địa Ä‘iểm. Nếu giá xăng cứ tiếp lục leo thang trong khi các cây xăng thì nhiá»…u nhÆ°Æ¡ng sẽ rất khó khăn cho tiến Ä‘á»™ công việc của công ty, thậm chí sẽ khó thá»±c hiện những Ä‘Æ¡n hàng hay hợp đồng Ä‘ã ký từ trÆ°á»›c.”

Theo ông Nguyá»…n Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp há»™i Vận tải ô tô VN, cho biết 2 lần tăng trÆ°á»›c (ngày 20.7 và 1.8) giá xăng chỉ má»›i tăng 6% so vá»›i trÆ°á»›c Ä‘ó, dầu DO tăng 4%, chÆ°a đến ngưỡng Ä‘iều chỉnh cÆ°á»›c vận tải, nên các Ä‘Æ¡n vị chÆ°a Ä‘iều chỉnh. Tuy nhiên, vá»›i lần tăng này, giá xăng qua 3 đợt tăng tổng cá»™ng 2.400 đồng/lít, tăng trên 10% so vá»›i thời Ä‘iểm trÆ°á»›c ngày 20.7, dầu DO tăng 1.650 đồng/lít, tăng 7%. Xăng hiện chiếm 40% cÆ¡ cấu giá thành vận chuyển taxi, mức tăng này buá»™c các DN taxi phải Ä‘iều chỉnh tăng giá cÆ°á»›c.

Ông Hồ Huy - Chủ tịch Tập Ä‘oàn Mai Linh, vá»›i tá»· trọng chi phí xăng dầu chiếm từ 26-31% doanh thu, mức cÆ°á»›c sẽ tăng tÆ°Æ¡ng ứng 800 đồng/km. Nếu kết hợp cả yếu tố cá»™ng, trừ biên Ä‘á»™ Ä‘iều chỉnh, có thể Mai Linh sẽ xem xét tăng từ 800-1.000 đồng/km.

Ông Thành cho biết thêm, giải pháp chia sẻ há»— trợ DN thì ít nhÆ°ng những rủi ro từ các Ä‘á»™ng thái trên luôn luôn rình rập. Khối DN vận tải là đối tượng bị tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp nên những Ä‘á»™ng thái trên của các doanh nghiệp xăng dầu hay các cây xăng vô tình sẽ là những Ä‘òn Ä‘au mà doanh nghiệp phải hứng chịu. Áp lá»±c về thời gian giao hàng là rất lá»›n nên việc chậm trá»… bởi lý do không thể đổ xăng do cây xăng Ä‘óng cá»­a có thể sẽ phải Ä‘iều chỉnh hợp đồng, hoặc có thể phải đền bù.

Theo nhiều DN, các giải pháp cứu DN được Ä‘Æ°a ra vẫn chÆ°a cho thấy kết quả khả quan thì việc liên tiếp tăng giá xăng cÅ©ng làm nhiều doanh nghiệp không kịp trở tay. Trong khi chÆ°a kịp vui các chính sách Ä‘ã trở nên mềm mỏng hÆ¡n đối vá»›i DN thì giá xăng tăng cÅ©ng đồng nghÄ©a vá»›i việc doanh nghiệp lại bắt đầu đứng trÆ°á»›c má»™t cÆ¡n bão giá má»›i. Mục tiêu giảm giá thành để kích thích tiêu dùng giải thoát hàng tồn Ä‘ã bị chặn đứng. Những Ä‘á»™ng thái trên cÅ©ng được xem nhÆ° việc tháo tay nhÆ°ng cá»™t chân, lúc này DN vẫn phải đứng im tại chá»—.

Quyền lợi người tiêu dùng: Xếp sau cùng

Tính từ đầu năm tá»›i nay, sau 5 lần Ä‘iều chỉnh giảm và 5 lần Ä‘iều chỉnh tăng thì mức giảm tổng cá»™ng chỉ là 3.200 đồng/lít trong khi mức tăng tổng cá»™ng lên tá»›i 5.400 đồng/lít. Và việc DN xăng dầu Ä‘iều chỉnh giá bán từ cuối chiều ngày 13/8 thêm má»™t lần nữa khiến người dân lo ngại về việc thả cho DN Ä‘iều chỉnh giá thì quyền lợi người tiêu dùng sẽ bị bỏ rÆ¡i.

Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, trong Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu, quá trình định giá chia làm 3 mức: Giá đầu vào tăng từ 0-7% thì DN được tá»± định giá. Từ 7-12% thì DN được định giá 7%, còn lại 5% Quỹ bình ổn giá sẽ bù 60% và 40% là theo giá thị trường. Trên 12% sẽ do cÆ¡ quan quản lý quyết định.

“Mặc dù tưởng nhÆ° là chia ra rất cụ thể, nhÆ°ng lại không có nguyên tắc và trái vá»›i quản lý giá theo cÆ¡ chế thị trường và sản phẩm Ä‘á»™c quyền phải do Nhà nÆ°á»›c quản lý giá. Các nÆ°á»›c để DN xăng dầu tá»± định giá? Vì họ có thị trường xăng dầu cạnh tranh thá»±c sá»±. Còn VN thì chÆ°a”, ông Long nói.

Thêm nữa Luật Giá vừa được thông qua và có hiệu lá»±c thi hành từ ngày 1.1.2013 cùng vá»›i Pháp lệnh Giá hiện Ä‘ang được thá»±c hiện có quy định rất rõ ràng là xăng dầu cùng vá»›i Ä‘iện, nÆ°á»›c, hàng không là sản phẩm Ä‘á»™c quyền. Luật Giá và Pháp lệnh Giá Ä‘ã quy định thế mà lại để cho DN xăng dầu tá»± định giá?

Vá»›i thá»±c tế tính Ä‘á»™c quyền còn cao mà thả cho DN định giá có thể Ä‘ã xảy ra tình trạng DN nhìn nhau tăng giảm đồng loạt, má»™t loại biểu hiện của “bắt tay làm giá” Ä‘ã nhiều lần được đặt nghi vấn.

Mức tăng giá ngày 13/8 của Petrolimex vá»›i xăng A92 thêm 1.100 đồng/lít, dầu diesel tăng thêm 750 đồng/lít, dầu hỏa tăng 800 đồng/lít, dầu ma zút tăng thêm 500 đồng/kg. Đây cÅ©ng là mức tăng của Saigon Petro. Đây là lần thứ hai sau khi được trao quyền chủ Ä‘á»™ng giá, các DN Ä‘ã là trên thá»±c tế, dù giá vốn, chi phí tồn kho, vận chuyển, lÆ°u thông, chiết khấu đại lý… khác nhau, nhÆ°ng các DN vẫn Ä‘ang nhìn nhau tăng giá.

Chuyên gia Ngô Trí Long nhấn mạnh, thị trường xăng dầu vẫn Ä‘á»™c quyền thì nhà nÆ°á»›c phải có sá»± can thiệp và kiểm soát chặt chẽ về giá. Mặt khác, việc công khai giá vốn, chi phí, lượng hàng nhập và tồn kho của các đầu mối là hết sức cần thiết, để đảm bảo minh bạch lá»— lãi, và xác định rõ mức tăng của các DN có thá»±c sá»± hợp lý hay không.

Đáng chú ý, trong má»—i lần xăng tăng giá mạnh, có nhiều yếu tố để làm yếu tố để Ä‘iều hành giá hợp lý hÆ¡n nhÆ°: giảm thuế, trích quỹ bình ổn, tăng giá. Nếu xét trên mối quan hệ DN - nhà nÆ°á»›c - người tiêu dùng thì qua 3 đợt tăng giá gần Ä‘ây cho thấy: DN luôn được quyền tăng giá ngay lập tức khi có thể, nhà nÆ°á»›c không giảm thuế, giá tăng má»™t cách trá»±c tiếp và đổ hết lên đầu người tiêu dùng. Kể cả việc xả quỹ bình ổn cÅ©ng là tiền của người tiêu dùng.

Phải chăng, vá»›i việc thả giá theo thi trường, nhà nÆ°á»›c Ä‘ang hÆ°á»›ng đến việc “neo” các mức thu cố định đối vá»›i xăng dầu, DN thì cứ sẵn theo quy định mà tăng giá, còn quyền lợi người tiêu dùng thì bị xếp sau cùng?

Nguồn tin: Vietnamnet