Sá»± phục hồi kinh tế năm 2009 Ä‘i liá»n vá»›i mức giá dầu chỉ ở khoảng 62 USD/thùng, không phải là 90 USD/thùng hay 100 USD/thùng như chúng ta có thể sẽ phải chứng kiến trong thá»i gian tá»›i. Sá»± tăng lên quá cao cá»§a giá dầu như thá»i gian này sẽ là má»™t Ä‘òn chí tá» cho kinh tế toàn cầu, nhất là trong bối cảnh chúng ta Ä‘ang cố gắng hết sức để tránh nguy cÆ¡ bùng nổ thêm má»™t cuá»™c khá»§ng hoảng nữa. Trong tuần qua, giá dầu giao dịch trên thị trưá»ng có thá»i Ä‘iểm Ä‘ã lên tá»›i 87 USD/thùng, ngưỡng cao nhất kể từ tháng 10/2008, và bắt đầu gây ra những lo ngại rằng mức giá 3 con số có thể sẽ lại má»™t lần nữa xảy ra.
Theo nháºn định cá»§a giá»›i quan sát, sau 8 tháng liên tiếp được giao dịch trong ngưỡng giá 70 USD/thùng tá»›i 80 USD/thùng - mức giá được cho là thá»a mãn cả ngưá»i sản xuất và ngưá»i tiêu dùng - thì sá»± tăng giá trong những ngày qua Ä‘ã chứng minh thị trưá»ng ngày càng đặt lòng tin vào phục hồi kinh tế thế giá»›i, mặc dù Ä‘a số các nhà đầu tư cÅ©ng như giá»›i ngân hàng vẫn tá» ra cẩn trá»ng vá» những yếu tố cung cầu cÆ¡ bản trên thị trưá»ng.
Mặc dù trong hai ngày cuối tuần, giá dầu có giảm nhẹ trước những lo ngại vá» tình hình tài chính Hy Lạp, tuy nhiên, phố Wall vẫn tin tưởng rằng giá dầu sẽ còn tăng cao hÆ¡n nữa, tiêu biểu, Barclays Capital dá»± Ä‘oán giá dầu sẽ tăng lên 97 USD/thùng trong năm tá»›i, Goldman Sachs và Morgan Stanley lần lượt đưa ra các con số dá»± Ä‘oán là 110 USD/thùng và 100 USD/thùng.
Tuy nhiên, giá dầu càng tăng cao, sá»± lo ngại rằng nó sẽ ảnh hưởng tiêu cá»±c tá»›i tăng trưởng kinh tế toàn cầu cÅ©ng đồng thá»i tăng lên. Jeff Rubin, cá»±u chuyên gia kinh tế cá»§a CIBC, tác giá cuốn sách viết vá» dầu má» và sá»± toàn cầu hóa, khẳng định: "Mức giá dầu tăng lên tá»›i 3 con số Ä‘ang bắt đầu Ä‘e dá»a tá»›i phục hồi kinh tế thế giá»›i."
Giá dầu má» cÅ©ng như má»™t số mặt hàng chính, đặc biệt là quặng sắt và đồng, có thể tiếp tục tăng lên, kéo theo nguy cÆ¡ xảy ra lạm phát và buá»™c ngân hàng trung ương các nước phải tăng lãi suất cho vay cÆ¡ bản vốn Ä‘ang được giữ ở mức quá thấp trong thá»i gian qua. Äồng thá»i, nó cÅ©ng giúp đẩy mạnh sá»± tăng giá cổ phiếu cá»§a các công ty trong lÄ©nh vá»±c năng lượng trên các thị trưá»ng chứng khoán.
Giá dầu lần đầu tiên đạt mức 100 USD/thùng hồi tháng 1/2008 và tiếp tục tăng lên tá»›i mức giá ká»· lục 147 USD/thùng vào tháng 7 cùng năm trước khi giảm xuống chỉ còn 32 USD/thùng trong tháng 12. Tuy nhiên, giá dầu Ä‘ã dần dần hồi phục cùng vá»›i Ä‘à hồi phục cá»§a kinh tế toàn cầu sau khá»§ng hoảng. Hôm thứ Năm (07/04), giá dầu thế giá»›i được giao dịch ở mức giá 85 USD/thùng.
Tuy nhiên, khác vá»›i năm ngoái khi sá»± tăng giá cá»§a dầu Ä‘i kèm vá»›i đồng Ä‘ôla yếu, năm nay, cả giá dầu và và giá Ä‘ôla cùng đồng loạt Ä‘i lên.
Má»™t số chuyên gia kinh tế tin rằng, mức giá dầu được giao dịch ở 80 USD/thùng không gây Ä‘e Ä‘á»a tá»›i mức tăng trưởng kinh tế toàn cầu 4% mà Quỹ tiá»n tệ thế giá»›i (IMF) Ä‘ã dá»± Ä‘oán cho năm 2010. James Hamilton, chuyên gia kinh tế Äại há»c California, Ä‘ã có bài viết vá» những tác động mà giá dầu cao ká»· lục hồi tháng 7/2008 Ä‘ã gây ra cuá»™c khá»§ng hoảng đối vá»›i các há»™ gia Ä‘ình trong thá»i gian Ä‘ó. Lần này, ông cho rằng, ngưá»i tiêu dùng Ä‘ã được chuẩn bị tâm lý để đối phó vá»›i sá»± gia tăng cá»§a giá dầu.
Hussein Allidina, chiến lược gia hàng hóa cá»§a Morgan Stanley nháºn định, mức giá dầu dá»± Ä‘oán 100 USD/thùng cho năm 2011 sẽ làm "gánh nặng dầu má»" cá»§a thế giá»›i tăng từ con số 2,8% trong năm 2009 lên 4% cho năm sau. Bên cạnh Ä‘ó, các nước phát triển sẽ bị ảnh hưởng nhiá»u hÆ¡n so vá»›i các ná»n kinh tế má»›i nổi do các ná»n kinh tế má»›i nổi có sức tăng trưởng kinh tế mạnh hÆ¡n cÅ©ng như có đủ khả năng để trợ cấp nhiên liệu trong nước.
Mặc dù váºy, trong bất cứ trưá»ng hợp nào, sá»± gia tăng giá dầu má» cÅ©ng mang lại nhiá»u yếu tố tích cá»±c hÆ¡n so vá»›i các tác động tiêu cá»±c mà nó gây ra. Lutz Kilian, chuyên gia kinh tế thuá»™c Äại há»c Michigan, ngưá»i Ä‘ã nghiên cứu vá» tác động cá»§a những cÆ¡n sốc giá dầu đối vá»›i ná»n kinh tế cho biết: "Chúng ta không thể có được sá»± phục hồi toàn cầu mà không Ä‘i kèm vá»›i sá»± phục hồi giá dầu má». Vì nhu cầu chi phối giá cả nên cách duy nhất để giữ giá dầu thấp Ä‘i là tiếp tục duy trì kinh tế trong khá»§ng hoảng, má»™t Ä‘iá»u nghe có vẻ không hấp dẫn gì."
Song, viá»…n cảnh giá dầu tăng lên quá cao cÅ©ng khiến nhiá»u nhà phân tích lo ngại. Olivier Jakob, chuyên gia kinh tế thuá»™c công ty tư vấn Petromatrix khẳng định: "Sá»± phục hồi kinh tế năm 2009 Ä‘i liá»n vá»›i mức giá dầu chỉ ở khoảng 62 USD/thùng, không phải là 90 USD/thùng hay 100 USD/thùng như chúng ta có thể sẽ phải chứng kiến trong thá»i gian tá»›i. Sá»± tăng lên quá cao cá»§a giá dầu như thá»i gian này sẽ là má»™t nụ hôn tá» thần vá»›i kinh tế toàn cầu, nhất là trong bối cảnh chúng ta Ä‘ang cố gắng hết sức để tránh nguy cÆ¡ bùng nổ thêm má»™t cuá»™c khá»§ng hoảng nữa."
FT