Theo Ä‘ánh giá của Bá»™ Tài chính tình trạng tạm nhập - tái xuất ở hầu hết các mặt hàng Ä‘ang nhức nhối, dá»… xảy ra sai phạm. Đặc biệt là đối vá»›i mặt hàng xăng dầu, nhiều doanh nghiệp Ä‘ã tận dụng kẽ hở trong chính sách tạm nhập tái xuất để chuyển thành hàng tiêu thụ ná»™i địa kiếm lời.

Việc xác định doanh nghiệp buôn lậu là rất khó (ảnh minh họa)

Biến tÆ°á»›ng khó lường

Tổng cục Hải quan cho biết, việc tạm nhập - tái xuất được xem nhÆ° hoạt Ä‘á»™ng bình thường của doanh nghiệp xăng dầu bởi ngoài việc nhập khẩu để bán trong nÆ°á»›c, các doanh nghiệp còn tạm nhập và tái xuất sáng các nÆ°á»›c lân cận nhÆ° Lào, Campuchia… Tuy nhiên, theo ghi nhận của các Ä‘Æ¡n vị hải quan địa phÆ°Æ¡ng thì thời gian qua doanh nghiệp có dấu hiệu lợi dụng hình thức này theo cách nhập để bán trong nÆ°á»›c và “quên” tái xuất. Hải quan TP Hồ Chí Minh Ä‘ã ghi nhận nhiều trường hợp chuyển má»™t phần xăng dầu tạm nhập thành kinh doanh ná»™i địa, có khi 60% lô hàng, lúc tăng lên 80% và thậm chí có lúc Ä‘em bán trong nÆ°á»›c nguyên cả lô hàng.

Số liệu tạm nhập, tái xuất của 13 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối cho thấy, từ 1-1-2009 đến 31-6-2012, hầu hết các doanh nghiệp đều có lượng tái xuất xăng dầu ít hÆ¡n lượng tạm nhập. Riêng đối vá»›i mặt hàng xăng tạm nhập mà chÆ°a tái xuất của Tập Ä‘oàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) là hÆ¡n 136.000 tấn. Công ty cổ phần dầu khí Mê Kông là 48,5 nghìn tấn, lượng dầu diezel Ä‘Æ¡n vị này tạm nhập nhÆ°ng chÆ°a tái xuất cÅ©ng ở mức hÆ¡n 110 nghìn tấn. Công ty TNHH má»™t thành viên Hàng không Việt Nam là 10,9 nghìn tấn, xăng máy bay là 164,8 nghìn tấn. Các doanh nghiệp đầu mối khác nhÆ° Công ty cổ phần hóa dầu Quân Ä‘á»™i, Tổng công ty xăng dầu Quân Ä‘á»™i, Tổng công ty dầu Việt Nam, Công ty cổ phần lọc hóa dầu Nam Việt... cÅ©ng nằm trong danh sách những Ä‘Æ¡n vị tạm nhập nhiều tái xuất ít. Đặc biệt, Công ty TNHH vận tải thủy bá»™ Hải Hà tạm nhập 13.000 tấn xăng nhÆ°ng không xuất Ä‘i tấn nào.

Tổng cục Hải quan cÅ©ng cung cấp số liệu nợ thuế của các doanh nghiệp đầu mối. Theo Ä‘ó, Petrolimex có số nợ thuế tạm nhập, tái xuất lá»›n nhất, hÆ¡n 82 tá»· đồng. Công ty TNHH má»™t thành viên Xăng dầu Hàng không Việt Nam nợ thuế 42,6 tá»· đồng, Tổng công ty Xăng dầu Quân Ä‘á»™i gần 51 tá»· đồng, Tổng công ty Dầu Việt Nam nợ 15,66 tá»· đồng...

Theo Ä‘ánh giá của Tổng cục Hải quan, do hình thức tạm nhập - tái xuất xăng dầu bằng đường biển khó quản lý nên Ä‘ã biến tÆ°á»›ng thành hành vi buôn lậu. Hải quan cÅ©ng phát hiện nhiều vụ vận chuyển hàng tạm nhập - tái xuất không Ä‘úng tuyến. Đặc biệt, ngày 28-7-2012, Cục Điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan Ä‘ã bắt giữ 1.360 tấn xăng tạm nhập từ kho xăng VÅ©ng Áng, tái xuất Ä‘i Trung Quốc nhÆ°ng lại tiêu thụ ngay trên biển. Lô hàng vi phạm trị giá 40 tá»· đồng, Ä‘ã tạm giữ 4 tàu và 27 thuyền viên.

Đề xuất cấm

Ông Nguyá»…n Văn Cẩn - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, hàng hóa tạm nhập, tái xuất được lÆ°u ở Việt Nam 120 ngày và được 2 lần gia hạn, má»—i lần là 30 ngày, thêm 15 ngày tờ khai còn giá trị hiệu lá»±c, nhÆ° vậy hàng hóa tạm nhập được lÆ°u tổng cá»™ng là 195 ngày. Tuy nhiên, xăng dầu là mặt hàng đặc thù, nhÆ° đối vá»›i xăng có nhiều chủng loại A92, A95, dầu DO... khác vá»›i kiểm soát hàng khô tạm nhập lô hàng nào thì tái xuất Ä‘úng lô Ä‘ó.

“Khi xăng dầu tạm nhập vào Việt Nam lÆ°u ở các doanh nghiệp thì hầu hết 13 doanh nghiệp đầu mối đều đổ chung xăng tạm nhập, tái xuất và xăng kinh doanh vào má»™t bể, Ä‘iều Ä‘ó rất khó cho công tác kiểm tra, kiểm soát của cÆ¡ quan hải quan. Ranh giá»›i để có đủ chứng cứ và tài liệu chứng minh doanh nghiệp buôn lậu rất khó. Vì không phân biệt được nên má»›i có chuyện doanh nghiệp nhập về không tái xuất mà chuyển sang tiêu thụ ná»™i địa để trốn thuế. Vì thế, chúng tôi Ä‘ã kiến nghị Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ và đề nghị Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, nếu cho tạm nhập, tái xuất xăng dầu thì phải còn nguyên tàu, nguyên chủng loại, phải được kẹp chì, được giám sát về kỹ thuật thì má»›i cho xuất”- ông Cẩn nói.

TrÆ°á»›c Ä‘ó, trao đổi vá»›i báo chí Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn thừa nhận cÆ¡ chế tạm nhập - tái xuất, đặc biệt vá»›i mặt hàng xăng dầu hiện Ä‘ang tồn tại nhiều kẽ hở, có thể khiến doanh nghiệp lợi dụng, trục lợi trái pháp luật. Bên cạnh xăng dầu, Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho rằng tình trạng tạm nhập - tái xuất ở hầu hết các mặt hàng Ä‘ang nhức nhối, dá»… xảy ra sai phạm. Gần Ä‘ây, giá trị hàng thông quan vào Việt Nam theo hình thức này Ä‘ã tăng bất thường.

Để giải quyết vấn đề này, Bá»™ Tài chính đề nghị cần sá»›m sá»­a đổi các quy định về tạm nhập, tái xuất theo hÆ°á»›ng chặt chẽ hÆ¡n. Cụ thể, những mặt hàng cấm nhập theo thông lệ quốc tế thì cÅ©ng cần cấm tạm nhập vào Việt Nam. Ngoài ra, cần coi doanh nghiệp tạm nhập, tái xuất hàng hóa là ngành nghề kinh doanh có Ä‘iều kiện, quy định rõ thời gian, tuyến đường vận chuyển các mặt hàng này… Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cÅ©ng nhấn mạnh: “Có thể tiến tá»›i gắn chip định vị cho các container hàng loại này vì thá»±c tế giá các thiết bị ngày cÅ©ng không hề đắt”.
 

Nguồn tin: (ANTĐ)