Khi các chính phủ trên toàn thế giới gây áp lực ngày càng lớn lên các công ty dầu khí để phi cacbon hóa, nhiều công ty đã phản ứng bằng cách cam kết mở rộng danh mục năng lượng tái tạo và cắt giảm khí thải trong các hoạt động sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Tuy nhiên, bất chấp những lời hứa này, hầu hết các công ty dầu khí lớn vẫn chưa thấy nhiều tiến triển, điều này cho thấy một số công ty có thể đã phóng đại cam kết của mình đối với quá trình chuyển đổi xanh.
Vào năm 2020, trong đại dịch COVID-19, khi nhu cầu dầu mỏ toàn cầu giảm xuống mức thấp kỷ lục, một số công ty dầu khí đã chuyển sự tập trung của họ sang năng lượng tái tạo. Các công ty ngày càng tìm cách đa dạng hóa danh mục đầu tư năng lượng của mình để tránh tác động kinh tế như sự thay đổi lớn về nhu cầu trong những năm tới. Theo ước tính, tổng thiệt hại lên tới hơn 100 tỷ đô la. Giám đốc điều hành của Exxon Mobil, Darren Woods, gần đây đã giải thích: "Các nhà đầu tư tập trung vào những gì tôi cho là câu chuyện phổ biến xung quanh việc mọi thứ chuyển sang năng lượng gió và mặt trời". Ông nói thêm: "Tôi đã chịu rất nhiều áp lực để tham gia vào lĩnh vực kinh doanh năng lượng gió và mặt trời".
Thay vì mạo hiểm vào một lĩnh vực mà công ty còn ít kinh nghiệm, Exxon cuối cùng đã đầu tư vào các dự án hydro và khai thác lithium. Một số công ty đã đầu tư vào các dự án năng lượng mặt trời và gió, chẳng hạn như BP và Shell có trụ sở tại Vương quốc Anh. Tuy nhiên, giai đoạn hậu đại dịch là thời kỳ nhu cầu về nhiên liệu hóa thạch tăng trở lại, khi các hoạt động thương mại, giao dịch, giải trí và du lịch công tác được nối lại. Sự thay đổi trong nhu cầu thị trường đã khuyến khích nhiều công ty dầu khí tăng cường đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch, cũng như tăng sản lượng bằng cách phát triển hoạt động tại các khu vực dầu mỏ mới trên thế giới, chẳng hạn như Châu Phi và Caribe.
Nhiều công ty dầu khí lớn nhất thế giới đã đa dạng cơ cấu hợp năng lượng của mình để bao gồm năng lượng tái tạo, khai thác khoáng sản và các dự án công nghệ sạch. Tuy nhiên, hầu hết đã quay lại tập trung chủ yếu vào hoạt động kinh doanh dầu khí của họ trong khi nhu cầu toàn cầu vẫn mạnh. Viviano, đối tác quản lý tại công ty đầu tư năng lượng Kimmeridge, tuyên bố, "Nếu bạn xem xét lợi nhuận tương đối của cổ đông, thị trường đã gửi một tín hiệu rất rõ ràng rằng họ muốn các công ty năng lượng tập trung vào năng lực cốt lõi của mình… Điều đó không có nghĩa là từ bỏ quá trình chuyển đổi năng lượng, mà chỉ có nghĩa là thực tế hơn về vấn đề này".
Bất chấp những lời cam kết về việc hỗ trợ quá trình chuyển đổi xanh toàn cầu từ một số công ty nhà nước và tư nhân tại hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP28 năm ngoái, lượng khí thải carbon dioxide toàn cầu từ nhiên liệu hóa thạch đang trên đà đạt mức kỷ lục 37,4 tỷ tấn trong năm nay, đánh dấu mức tăng 0,8 phần trăm so với mức năm 2023, theo Dự án Carbon Toàn cầu - mặc dù lượng khí thải dự kiến sẽ giảm trong năm nay tại Hoa Kỳ và Châu Âu. Hiện tại, Trung Quốc đóng góp khoảng 32 phần trăm lượng khí thải toàn cầu, trong khi Hoa Kỳ chiếm 13 phần trăm, Ấn Độ chiếm 8 phần trăm và Liên minh Châu Âu chiếm 6 phần trăm.
Trong khi sự gia tăng công suất năng lượng tái tạo toàn cầu dự kiến sẽ hỗ trợ giảm lượng khí thải ở một số quốc gia, thì lượng khí thải từ các dự án nhiên liệu hóa thạch vẫn chưa giảm với tốc độ cần thiết để đáp ứng các mục tiêu của Thỏa thuận Paris trong những năm tới. Văn bản đóng góp toàn cầu mà nhiều công ty dầu mỏ đã nhất trí tại COP28 "kêu gọi các bên đóng góp... theo cách do quốc gia quyết định" để chuyển đổi "thoát khỏi nhiên liệu hóa thạch trong hệ thống năng lượng”. Tuy nhiên, nó không thiết lập bất kỳ mục tiêu hay mốc tiến độ nào để đạt được từ nay đến năm 2050. Nó cũng khuyến khích việc kết hợp các công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon (CCS) vào các hoạt động nhiên liệu hóa thạch, thay vì kêu gọi chuyển hướng khỏi nhiên liệu hóa thạch.
Trong khi nhiều công ty dầu khí đang đầu tư mạnh vào các nỗ lực phi carbon hóa, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) tin rằng điều này sẽ không đủ để thúc đẩy cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. IEA cho biết các công ty dầu khí phải từ bỏ “ảo tưởng rằng lượng carbon thu giữ lớn một cách phi lý là giải pháp”.
Với 1.700 nhà vận động hành lang về than, dầu và khí đốt được mời tham dự COP29 trong tháng này, nhiều nhà môi trường lo ngại rằng những tổ chức này sẽ thống trị hội nghị với những lời cam kết mơ hồ mà có khả năng sẽ không chuyển thành hành động nếu những kinh nghiệm từ quá khứ được lặp lại. Những người vận động hành lang đông hơn các phái đoàn của hầu hết mọi quốc gia tại hội nghị thượng đỉnh. Trong khi đó, chỉ vài ngày trước khi COP29 khai mạc, Thứ trưởng Năng lượng Azerbaijan và Tổng giám đốc điều hành của hội nghị thượng đỉnh, Elnur Soltanov, đã bị bắt gặp khi đồng ý tạo điều kiện cho các thỏa thuận dầu mỏ tại các cuộc đàm phán.
Một nhà hoạt động của nhóm môi trường Liên minh Khí hậu Thanh niên Anh, Sarah McArthur, tuyên bố, “Cop29 đã bắt đầu với tiết lộ rằng các thỏa thuận nhiên liệu hóa thạch nằm trong chương trình nghị sự, vạch trần những cách mà sự hiện diện liên tục của ngành công nghiệp này đã làm chậm trễ và làm suy yếu tiến trình trong nhiều năm. Ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch được thúc đẩy bởi lợi nhuận tài chính của nó, về cơ bản trái ngược với những gì cần thiết để ngăn chặn cuộc khủng hoảng khí hậu, cụ thể là việc loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch một cách khẩn cấp và công bằng”.
Một số công ty dầu khí lớn nhất thế giới đã đầu tư vào các nỗ lực phi cacbon hóa cũng như các dự án năng lượng xanh và công nghệ sạch trong những năm gần đây, phần lớn là để ứng phó với áp lực ủng hộ quá trình chuyển đổi xanh toàn cầu. Tuy nhiên, hầu hết các công ty dầu khí lớn vẫn coi hoạt động nhiên liệu hóa thạch là hoạt động kinh tế chính của họ, với một số công ty kỳ vọng sẽ duy trì sản lượng dầu khí cao trong nhiều thập kỷ tới. Trong khi đó, sự tham gia đông đảo của ngành dầu khí trong các hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP gần đây cho thấy nhiên liệu hóa thạch vẫn tiếp tục thống trị năng lượng toàn cầu, bất chấp những nỗ lực của một số chính phủ và các tác nhân môi trường nhằm phi cacbon hóa, tăng năng lượng xanh và giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.
Nguồn tin: xangdau.net
