Các hãng dầu lá»­a lá»›n nhất thế giá»›i Ä‘ã chứng kiến sá»± giảm sút nghiêm trọng của lợi nhuận quý 3 năm nay do suy thoái kinh tế Ä‘è nặng nhu cầu tiêu thụ năng lượng, đẩy giá xăng dầu xuống thấp.

Má»›i Ä‘ây nhất, vào ngày 29/10, tập Ä‘oàn dầu lá»­a lá»›n nhất thế giá»›i xét về giá trị vốn hóa thị trường Exxon Mobil cho biết, lợi nhuận quý 3/2009 của hãng giảm tá»›i 68% so vá»›i cùng kỳ năm ngoái, còn 4,73 tá»· USD.

Quý 3/2008, “đại gia” dầu lá»­a Mỹ này gây ấn tượng mạnh khi đạt mức lợi nhuận 14,8 tá»· USD, má»™t khoản lợi nhuận hàng quý lá»›n chÆ°a từng có trong lịch sá»­ ngành công nghiệp dầu lá»­a, nhờ giá dầu thô thế giá»›i Ä‘ã đạt mức gần 150 USD/thùng.

Từ mức Ä‘áy của năm là 33,98 USD/thùng vào tháng 2, giá dầu hiện Ä‘ã tăng gấp hÆ¡n hai lần, lên mức 80 USD/thùng, chủ yếu là nhờ sá»± suy yếu của tá»· giá đồng USD, thay vì nhờ sá»± phục hồi nhanh của nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu - Ảnh: Getty Images.

CÅ©ng trong ngày 29/10, hãng Royal Dutch Shell của Hà Lan báo cáo kết quả kinh doanh quý 3 cho biết, lợi nhuận của tập Ä‘oàn giảm 62% so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c, còn 3,25 tá»· USD, trong khi doanh thu sụt giảm 43%. Hãng dầu lá»­a lá»›n nhất của châu Âu này cÅ©ng tuyên bố sẽ cắt giảm 5.000 việc làm và 15.000 nhân viên hiện Ä‘ang làm việc tại hãng sẽ phải ná»™p Ä‘Æ¡n xin việc lại.

Trong số các mảng kinh doanh của Exxon, lÄ©nh vá»±c chịu tác Ä‘á»™ng nặng nề nhất từ suy thoái kinh tế toàn cầu trong quý 3 là bá»™ phận lọc hóa, vá»›i lợi nhuận giảm 89%. Tại Shell, lợi nhuận của mảng lọc hóa cÅ©ng giảm tá»›i 47%.

Shell cho rằng, nhu cầu tiêu thụ xăng và dầu diesel suy giảm sẽ còn tiếp tục ghìm giữ tá»· suất lợi nhuận của ngành lọc hóa ở mức thấp trong ngắn hạn và trung hạn. Đồng thời, hãng này cÅ©ng cho rằng, sá»± phục hồi nhanh chóng trong nhu cầu sá»­ dụng và giá nhiên liệu là Ä‘iều khó xảy ra.

Trong quý 3 vừa qua, giá dầu thô kỳ hạn thế giá»›i Ä‘ã giảm khoảng 50 USD/thùng so vá»›i mức bình quân của thời Ä‘iểm trÆ°á»›c Ä‘ó má»™t năm. Giá khí đốt tá»± nhiên trong quý Ä‘ã giảm xuống mức Ä‘áy của 7 năm qua. Theo dữ liệu của hãng tin tài chính Bloomberg, giá dầu thô tại New York từ đầu năm tá»›i nay bình quân ở mức 59 USD/thùng, so vá»›i mức 99,75 USD/thùng trong năm 2008.

Từ mức Ä‘áy của năm là 33,98 USD/thùng vào tháng 2, giá dầu hiện Ä‘ã tăng gấp hÆ¡n hai lần, lên mức 80 USD/thùng, chủ yếu là nhờ sá»± suy yếu của tá»· giá đồng USD, thay vì nhờ sá»± phục hồi nhanh của nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu.

“Nhìn vào bức tranh toàn cảnh, có thể thấy, đối vá»›i các hãng dầu lá»­a lá»›n, yếu tố há»— trợ duy nhất đối vá»›i họ lúc này chỉ là sá»± cải thiện của giá dầu. Còn má»™t chặng đường rất dài phải Ä‘i để ngành dầu lá»­a trở lại vá»›i thời kỳ nhÆ° các năm 2007 và 2008”, ông John Parry, má»™t nhà phân tích thuá»™c công ty nghiên cứu IHS Herold của Mỹ, nhận định.

Mặc dù có thể làm gia tăng lợi nhuận của các hãng dầu lá»­a, nhÆ°ng sá»± Ä‘i lên của giá dầu lại gây ra má»™t vấn đề khác. Đó là các nhà máy lọc hóa dầu sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề hÆ¡n khi phải mua dầu thô vá»›i giá cao trên thị trường để chế biến, giữa lúc nhu cầu tiêu thụ năng lượng chÆ°a phục hồi mạnh.

TrÆ°á»›c Exxon và Shell, hãng dầu lá»­a lá»›n thứ ba của Mỹ là ConocoPhillips vào ngày 28/10 cÅ©ng Ä‘ã báo lợi nhuận quý 3 giảm 71%, còn 1,5 tá»· USD.

Đáng chú ý ConocoPhillips tuyên bố sẽ bán ra số tài sản trị giá 10 tá»· USD bao gồm má»™t số cÆ¡ sở thăm dò và khai thác, đường ống, cảng dầu… ở khu vá»±c Bắc Mỹ để trở thành má»™t công ty nhỏ hÆ¡n, đồng thời cắt giảm chi tiêu 12% trong năm tá»›i.

Tại Anh, hãng dầu lá»­a hàng đầu của nÆ°á»›c này là BP vào ngày 27/10 cho hay, lợi nhuận quý 3 của hãng Ä‘ã sụt 47%, còn 4,67 tá»· USD, nhÆ°ng mức giảm này vẫn còn khả quan hÆ¡n dá»± báo trÆ°á»›c Ä‘ó của giá»›i phân tích.

Washington Post, New York Times