Dù vẫn Ä‘ang trong thá»i kỳ “thai nghén” nhÆ°ng bản dá»± thảo sá»a đổi Nghị định 84/2009/NÄ-CP của Chính phủ vá» kinh doanh xăng dầu do Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chắp bút Ä‘ã “vấp” phải sá»± phản đối của cá»™ng đồng DN.
| Phó Thủ tÆ°á»›ng Hoàng Trung Hải chỉ đạo, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chủ trì, phối hợp vá»›i Bá»™ Tài chính, các cÆ¡ quan, Ä‘Æ¡n vị liên quan tiếp tục Ä‘ánh giá toàn diện việc thi hành Nghị định 84, xác định rõ các mặt được và hạn chế, bất cáºp trong ná»™i dung của Nghị định cÅ©ng nhÆ° trong Ä‘iá»u hành hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu. Trên cÆ¡ sở Ä‘ó, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng xây dá»±ng Nghị định sá»a đổi, bổ sung má»™t số Ä‘iá»u của Nghị định 84 nhằm khắc phục những hạn chế, bất cáºp và trình Chính phủ trÆ°á»›c 30-6-2013. |
Không khả thi
Má»™t số DN cho rằng, quy định trong Nghị định 84 Ä‘ang “Ä‘ánh đố” DN, “rất khó thá»±c hiện nếu không nói là không thể thá»±c hiện được”. Dẫn chứng cho Ä‘iá»u này, ông Phan Thế Ruệ, Chủ tịch Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam (VINPA) cho biết, quy định tổng đại lý phải sở hữu hoặc đồng sở hữu hay thuê sá» dụng từ 5 năm trở lên kho chứa 5.000m³ là chÆ°a sát vá»›i tình hình thá»±c tế.
Bởi để có má»™t kho chứa xăng nhÆ° váºy, kinh phí đầu tÆ° không dÆ°á»›i 30 tá»· đồng và thá»i gian thá»±c hiện dá»± án xây dá»±ng kho chứa này cÅ©ng phải mất tá»›i 3 năm. Do Ä‘ó, nhà đầu tÆ° chỉ có cách hợp thức hóa Ä‘iá»u kiện này bằng hợp đồng thuê vá»›i thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối. ThÆ°Æ¡ng nhân đầu mối vì muốn phát triển thị phần của mình nên luôn sẵn sàng ký kết hợp đồng thuê mÆ°á»›n kho bãi cho tổng đại lý. Äiá»u Ä‘ó cho thấy, quy định này chỉ mang tính hình thức.
Äồng tình vá»›i quan Ä‘iểm trên, ông Nguyá»…n Văn Tiu, Chủ tịch HÄQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Xăng dầu Tá»± Lá»±c I khẳng định, Nghị định 84 quy định “Tổng đại lý phải sở hữu hoặc đồng sở hữu hay thuê sá» dụng từ 5 năm trở lên kho chứa 5.000m³” thì đến nay, chÆ°a thá»±c hiện được việc này.
Còn dá»± thảo Nghị định 84 (sá»a đổi) quy định má»›i “Tổng đại lý phải sở hữu hoặc đồng sở hữu hay thuê sá» dụng từ 5 năm trở lên kho chứa 5.000m³” cÅ©ng không khả thi. “Äầu tÆ° kho nhÆ° váºy phải mất khoảng 2 ha đất, chÆ°a kể đến khoản tiá»n mua xăng dầu dá»± trữ 2.000m³ (khoảng 50 tá»· đồng). Äây là số tiá»n không nhỠđối vá»›i DN, đặc biệt là DN tÆ° nhân”, ông Tiu nói.
DN được tăng giá trong phạm vi 3%
Má»™t vấn đỠđược các DN đặc biệt quan tâm trong dá»± thảo sá»a đổi lần này là Ä‘á» xuất ba phÆ°Æ¡ng án vá» Ä‘iá»u chỉnh tăng, giảm giá xăng dầu khi thị trÆ°á»ng thế giá»›i biến Ä‘á»™ng. PhÆ°Æ¡ng án 1, khi các yếu tố hình thành giá làm cho giá cÆ¡ sở tăng trong khoảng 5%, thÆ°Æ¡ng nhân được tăng giá trong thá»i gian tối thiểu là 15 ngày. Nếu giá cÆ¡ sở giảm trong phạm vi 6%, tối Ä‘a 15 ngày sẽ phải giảm giá. Nếu giá giảm trên 6%, sau khi cÆ¡ quan có thẩm quyá»n áp dụng các giải pháp Ä‘iá»u tiết vá» thuế, quỹ bình ổn..., thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối phải tiếp tục giảm giá bán lẻ, không hạn chế khoảng thá»i gian và số lần. PhÆ°Æ¡ng án 2, lấy giá cÆ¡ sở của tháng trÆ°á»›c làm giá bán lẻ của tháng tiếp theo.
Giá cÆ¡ sở được tính toán theo giá Platts Singapore (hoặc giá công bố tại sàn khác) tính bình quân 30 ngày. PhÆ°Æ¡ng án 3, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘á» xuất mức trần giá bán lẻ cả năm sẽ được công bố tại ngày làm việc đầu tiên của năm. DN đầu mối tá»± quyết định giá bán, thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh giá. Äịnh kỳ hàng quý, cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c tính toán chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở vá»›i giá bán lẻ quy định. Trong khi Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng nghiêng vá» phÆ°Æ¡ng án 3 thì hầu hết các DN lại “Æ°u tiên” cho phÆ°Æ¡ng án 1.
Tuy nhiên, DN còn rất nhiá»u băn khoăn đối vá»›i phÆ°Æ¡ng án này. Theo ông Bùi Ngá»c Bảo, Chủ tịch HÄQT Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam, DN chỉ nên được phép tá»± Ä‘iá»u chỉnh trong phạm vi tối Ä‘a 3% thay vì 5% nhÆ° dá»± thảo. “5% tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i 1.000 đồng là con số tÆ°Æ¡ng đối lá»›n. Tôi cho rằng, DN chỉ nên được Ä‘iá»u chỉnh trong phạm vi từ 400-600 đồng/lít là hợp lý, bởi vá»›i mức này, ngÆ°á»i tiêu dùng có thể chấp nháºn được”, ông Bảo cho hay.
Cùng quan Ä‘iểm này, Chủ tịch HÄTV kiêm Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV ThÆ°Æ¡ng mại Dầu khí Äồng Tháp Nguyá»…n Thế DÅ©ng cho biết, má»—i lần có biến Ä‘á»™ng, giá chỉ tăng trong khoảng 3%, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng tăng 400- 600 đồng/lít sẽ tránh được tình trạng đầu cÆ¡, găm hàng và ngÆ°á»i dân cÅ©ng sẽ dá»… chấp nháºn hÆ¡n.
Ngoài ra, đại diện má»™t số DN cho rằng, bất cáºp liên quan đến biên Ä‘á»™ thá»i gian DN được phép Ä‘iá»u chỉnh giá 15 ngày là quá dài, dá»… khiến DN lá»— nặng bởi giá thị trÆ°á»ng diá»…n biến rất nhanh. Äã có thá»i Ä‘iểm, giá cÆ¡ sở xăng dầu cao hÆ¡n giá bán lẻ 6.000 đồng/lít. Việc Ä‘iá»u hành giá không theo thá»±c tế thị trÆ°á»ng Ä‘ã khiến tình trạng khi giá thế giá»›i tăng thì giá trong nÆ°á»›c không tăng, đến khi giá giảm thì giá trong nÆ°á»›c lại tăng mạnh. Do váºy, biên Ä‘á»™ Ä‘iá»u chỉnh giá 10 ngày là phù hợp, tháºm chí có thể giảm xuống 5-7 ngày.
Ổn định thuế NK?
Theo ông Phan Thế Ruệ, thá»i gian qua, việc Ä‘iá»u chỉnh thuế hầu nhÆ° chỉ táºp trung cho mục tiêu bình ổn giá nên mục tiêu thu ngân sách trở thành thứ yếu. Mặt khác, giá dầu thế giá»›i diá»…n biến phức tạp, phải Ä‘iá»u chỉnh thuế NK liên tục (năm 2010 tăng thuế NK 4 lần; năm 2011 tăng thuế 3 lần, năm 2012 tăng đến 7 lần) gây khó khăn cho việc giám sát giá cÆ¡ sở của ngÆ°á»i tiêu dùng và các cÆ¡ quan chức năng. Do váºy, VINPA Ä‘Æ°a ra quan Ä‘iểm, phải ổn định thuế NK trong từng năm trên cÆ¡ sở dá»± báo giá thế giá»›i bình quân/năm, sản lượng nháºp trong năm và khung thuế suất hợp lý.
Việc ổn định thuế có nhiá»u cái lợi: á»”n định nguồn thu cho ngân sách Nhà nÆ°á»›c; thuáºn tiện cho quyết định giá bán của thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối; ngăn chặn được những hành vi trục lợi trong tạm nháºp - tái xuất xăng dầu cÅ©ng nhÆ° đầu cÆ¡ kiếm lá»i má»—i lần tăng thuế NK.
TrÆ°á»›c nhiá»u luồng ý kiến trên, ông Võ Văn Quyá»n, Vụ trưởng Vụ Thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c (Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng), Phó Ban soạn thảo cho biết, Ban soạn thảo sẽ lắng nghe để tiếp thu các ý kiến. Việc cố định thuế sẽ giúp tiên lượng và ổn định được nguồn thu ngân sách theo từng năm, đồng thá»i DN cÅ©ng chủ Ä‘á»™ng trong việc nháºp hàng cÅ©ng nhÆ° định giá bán khi giá thế giá»›i lên xuống.
Tuy nhiên, vá»›i cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c, ngoài chức năng đảm bảo ngân sách, thuế còn có nhiệm vụ nhÆ° “cái van” để Ä‘iá»u tiết thị trÆ°á»ng, phải sá» dụng Ä‘úng, đủ và hợp lý. Cho nên, thuế NK cố định cÅ©ng chÆ°a hẳn là phÆ°Æ¡ng án tối Æ°u. Ban soạn thảo phải tìm cách Ä‘iá»u chỉnh các khoản thuế sao cho dung hòa được lợi ích, quyá»n lợi, nguyện vá»ng của DN vá»›i những chức năng nhiệm vụ của Nhà nÆ°á»›c trong ổn định kinh tế vÄ© mô và đảm bảo an sinh xã há»™i.
| Ông Bùi Ngá»c Bảo, Chủ tịch HÄQT Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam: Nếu không thá»±c hiện sẽ tiếp tục phải sá»a Lẽ ra các quy định, nghị định liên quan đến các tổ chức, ngành nghá» phải được xây dá»±ng bởi các hiệp há»™i. NhÆ°ng ở nÆ°á»›c ta, các quy định, cÆ¡ chế thÆ°á»ng do cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c xây dá»±ng. Äáng ngạc nhiên, nghị định của cÆ¡ quan quản lý Ä‘Æ°a ra “tròn trịa” tá»›i mức khi ban hành thì “DN không thá»±c hiện nổi”, vì không biết thá»±c hiện kiểu gì. Tôi thấy môi trÆ°á»ng pháp lý cho kinh doanh xăng dầu Ä‘ang thá»±c hiện chá»— nào cÅ©ng Ä‘úng cả, câu này bao trùm câu kia. Chủ trÆ°Æ¡ng Ä‘iá»u hành xăng dầu là tiệm cáºn thị trÆ°á»ng nhÆ°ng 10 năm nay vẫn chÆ°a thá»±c hiện được. Bình quân 3 năm chúng ta Ä‘iá»u chỉnh, sá»a đổi quyết định, nghị định má»™t lần để hoàn thiện các cÆ¡ sở pháp lý vá» kinh doanh xăng dầu. NhÆ°ng theo tôi, cần Ä‘ánh giá hết sức nghiêm túc. Nếu sá»a đổi mà không thá»±c hiện đầy đủ thì có thể lại tiếp tục phải sá»a đổi. |
Nguồn tin: (Hải Quan)
