Tăng quyá»n quyết định giá cho DN. Hàng trăm cây xăng ná»™i thành TP.HCM có nguy cÆ¡ Ä‘óng cá»a.
Sau má»™t thá»i gian lấy ý kiến góp ý xây dá»±ng nghị định sá»a đổi Nghị định 55, cho đến nay chÆ°a có sá»± đồng thuáºn vá» cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá mặt hàng xăng dầu”. Äó là nhấn mạnh của ông Võ Văn Quyá»n, Vụ phó Vụ Chính sách thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c, tại buổi lấy ý kiến Ä‘óng góp cho dá»± thảo Nghị định sá»a đổi, bổ sung Nghị định 55/2007 vá» kinh doanh xăng dầu, tổ chức tại Hà Ná»™i hôm qua (29-7).
Tính đến thá»i Ä‘iểm này, giá xăng dầu Ä‘ã Ä‘iá»u chỉnh năm lần trong năm. Ảnh: HTD
Giá có lên có xuống
Ông Nguyá»…n Cẩm Tú, Thứ trưởng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, nêu: Hai năm nay, dù kinh doanh xăng dầu Ä‘ã theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng nhÆ°ng doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối (DN) Ä‘ang lá»— khổng lồ. Nếu Bá»™ Tài chính cho giảm thì Bá»™ không lấy Ä‘âu ra tiá»n bù lá»— cho các DN. HÆ¡n nữa, nếu bù lá»— cho các DN thì ngân sách sẽ phải giảm chi cho xây cầu Ä‘Æ°á»ng, xây dá»±ng trÆ°á»ng há»c... CÆ¡ chế Ä‘iá»u hành hiện nay theo Ä‘úng nguyên tắc chỉ đạo của Thủ tÆ°á»›ng là Æ°u tiên quyá»n lợi của ngÆ°á»i tiêu dùng. Do váºy, quy định má»›i cần được ban hành càng sá»›m càng tốt.
Vá»›i ba phÆ°Æ¡ng án Ä‘iá»u hành giá xăng dầu được ban soạn thảo Ä‘Æ°a ra (xem box), ông Nguyá»…n Tiến Thá»a, Cục trưởng Cục Quản lý giá Bá»™ Tài chính, cho biết: CÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu đảm bảo giá có lên có xuống theo tín hiệu của thị trÆ°á»ng thế giá»›i, nhằm tránh neo giá ở mức cao khi giá thế giá»›i Ä‘ã giảm, tránh Ä‘á»ng giá khi giá thế giá»›i lên quá cao. DN được quyá»n quyết định giá bán trên cÆ¡ sở các nguyên tắc, phÆ°Æ¡ng pháp tính giá, cÆ¡ chế kiểm soát giá và các biện pháp bình ổn do nhà nÆ°á»›c quy định.
Ông Trần Văn TÆ°, Trưởng phòng Chính sách pháp luáºt, Ban Chính sách thuá»™c Tổng Liên Ä‘oàn Lao Ä‘á»™ng Việt Nam, lo ngại: Giá cÆ¡ sở được hình thành do các DN tá»± tính toán thì vai trò kiểm soát của nhà nÆ°á»›c, quản lý theo dõi giá cÆ¡ sở nhÆ° thế nào? CÆ¡ quan quản lý giá cần nêu rõ trách nhiệm của mình. “Äặc biệt, không chỉ nhà nÆ°á»›c giám sát việc Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu mà cÆ¡ chế giá, hình thành giá cần phải có sá»± giám sát của xã há»™i, thông qua tổ chức Há»™i Bảo vệ ngÆ°á»i tiêu dùng, các hiệp há»™i kinh doanh váºn tải... Bên cạnh Ä‘ó, việc giảm giá cháºm, không hợp lý thì cÅ©ng cần phải có chế tài đủ mạnh đối vá»›i những DN vi phạm” - ông TÆ° Ä‘á» xuất.
Ông Nguyá»…n Thanh Toản, Phó Giám đốc Sở Công thÆ°Æ¡ng VÄ©nh Phúc, cho rằng chỉ nên quy định thá»i hạn và mức tăng giá không quá bao nhiêu, còn khi giảm nên để DN giảm càng nhiá»u càng tốt, không nên Ä‘Æ°a ra các mức nhÆ° trong các phÆ°Æ¡ng án.
Hàng loạt cây xăng có nguy cÆ¡ Ä‘óng cá»a
Dá»± thảo nghị định lần này Ä‘ã khuyến khích thÆ°Æ¡ng nhân thuá»™c các thành phần kinh tế đầu tÆ° phát triển cÆ¡ sở kinh doanh xăng, dầu. Tuy nhiên, ông Toản góp ý nên giảm bá»›t các Ä‘iá»u kiện vá» kho cảng, phÆ°Æ¡ng tiện váºn tải... Theo ông Toản, Ä‘ã tham gia kinh doanh thì DN tá»± khắc phải lo phÆ°Æ¡ng tiện váºn tải, mạng lÆ°á»›i phân phối... của mình để đảm bảo làm sao kinh doanh có lãi.
Bà Quách Tố Dung, Phó Giám đốc Sở Công thÆ°Æ¡ng TP.HCM, Ä‘á» xuất: Nghị định nên bá» quy định buá»™c các DN muốn kinh doanh xăng dầu phải lấy ý kiến phÆ°á»ng, xã bởi khi có cá»a hàng xăng dầu thì DN Ä‘ã phải có giấy phép của Sở Xây dá»±ng vá»›i các Ä‘iá»u kiện nhÆ° thá»±c hiện công tác phòng cháy chữa cháy... Các cây xăng không phải là các cá»a hàng thÆ°Æ¡ng mại mà có thể di dá»i tùy tiện.
Bà Dung cÅ©ng lÆ°u ý thêm là vá»›i dá»± thảo nghị định này, hàng loạt cây xăng ná»™i thành ở TP.HCM có nguy cÆ¡ Ä‘óng cá»a. Theo dá»± thảo, má»—i cây xăng phải có bá» rá»™ng trên 20 m, Ä‘á»™ lùi cho xe phải là 10 m..., trong khi Ä‘ó hàng trăm cây xăng trong ná»™i thành TP.HCM lại không đủ Ä‘iá»u kiện trên. Äiá»u này tất sẽ gây khó cho ngÆ°á»i tiêu dùng trong ná»™i thành. Do váºy, bà Dung kiến nghị nên có quy định rõ đối vá»›i những cây xăng cÅ©. Căn cứ vào tình hình thá»±c tế nên có thêm Ä‘iá»u khoản bắt buá»™c há» phải Ä‘iá»u chỉnh nhÆ°ng tinh thần là tạo Ä‘iá»u kiện cho các cá»a hàng Ä‘ang thá»±c hiện tốt quy định hiện hành thì vẫn được tiếp tục kinh doanh.
Vá» những cây xăng gian láºn, bà Dung cÅ©ng Ä‘á» nghị nghị định cần phải có chế tài nêu rõ trách nhiệm của những tổng đại lý xăng dầu để phối hợp quản lý đảm bảo chất lượng khi cung ứng tá»›i khách hàng.
Ông Nguyá»…n Cẩm Tú, Thứ trưởng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng: Äừng bảo Petrolimex chiếm lÄ©nh thị trÆ°á»ng Có ý kiến cho rằng chừng nào Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) còn chiếm trên 60% thị phần trong nÆ°á»›c thì nhà nÆ°á»›c nên định giá xăng dầu. Theo tôi, Ä‘ánh giá Petrolimex Ä‘ang chiếm lÄ©nh thị trÆ°á»ng là không hoàn toàn chính xác. Má»™t Ä‘iá»u rất quan trá»ng là Petrolimex bên cạnh việc kinh doanh còn thá»±c hiện nhiệm vụ chính trị do nhà nÆ°á»›c giao. Petrolimex không hẳn có toàn quyá»n quyết định tất cả các hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh của mình, tách rá»i sá»± Ä‘iá»u hành của nhà nÆ°á»›c. Khi nhà nÆ°á»›c buá»™c giảm giá thì Petrolimex phải giảm đầu tiên. Trong khi Ä‘ó, thị trÆ°á»ng không có Ä‘á»™c quyá»n tăng giá. Khi không được tăng giá, vá»›i khối lượng bán ra lá»›n nhÆ° hiện nay thì số lá»— của Petrolimex sẽ rất khổng lồ. |
Ba phÆ°Æ¡ng án Ä‘iá»u hành giá xăng dầu Theo Bá»™ Tài chính, khi giá xăng dầu trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i giảm làm giá thành xăng dầu giảm trên 3% trở lên thì doanh nghiệp phải hạ giá bán lẻ. PhÆ°Æ¡ng án 1: DN phải tham gia bình ổn giá ngay trÆ°á»›c khi Ä‘iá»u chỉnh giá. Nhà nÆ°á»›c can thiệp trong trÆ°á»ng hợp giá biến Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng. Các tá»· lệ tăng, giảm giá cÆ¡ sở so vá»›i giá bán lẻ hiện hành ở phÆ°Æ¡ng án này được tính theo các mức dÆ°á»›i 3%, từ 3%-12% và trên 12%. Ưu Ä‘iểm: Thá»±c hiện phÆ°Æ¡ng án này sẽ có lợi cho ngÆ°á»i tiêu dùng. Mức Ä‘á»™ Ä‘iá»u chỉnh nhẹ, nếu có tăng cÅ©ng không dẫn đến Ä‘iá»u chỉnh giá giáºt cục. Nhược Ä‘iểm: Nhà nÆ°á»›c vẫn can thiệp hành chính vào kinh doanh của DN. PhÆ°Æ¡ng án 2: DN được Ä‘iá»u chỉnh theo giá thị trÆ°á»ng trong phạm vi đến 10%, nếu trên mức này thì chỉ được Ä‘iá»u chỉnh mức Ä‘á»™, phần giá vốn biến Ä‘á»™ng còn lại sẽ xá» lý thông qua quỹ bình ổn giá. Thá»i gian giữa hai lần Ä‘iá»u chỉnh tối thiểu là 20 ngày. TÆ°Æ¡ng tá»±, tá»· lệ tăng, giảm giá cÆ¡ sở so vá»›i giá bán lẻ được tính theo các mốc từ 10% trở xuống, từ trên 10% đến 15% và trên 15%. DN phải trích quỹ bình ổn. Nếu giá vốn tăng trên 15% thì nhà nÆ°á»›c má»›i công bố lùi trích quỹ. Ưu Ä‘iểm: Giá trong nÆ°á»›c sát vá»›i giá thế giá»›i. CÆ¡ chế Ä‘iá»u hành công khai, minh bạch, DN chủ Ä‘á»™ng Ä‘iá»u chỉnh giá bán. Nhược Ä‘iểm: Mức Ä‘á»™ Ä‘iá»u chỉnh khoảng 10%, dá»… gây sốc, dá»… gây tâm lý găm hàng chỠđợi cÆ¡ há»™i Ä‘iá»u chỉnh giá, gây bất ổn thị trÆ°á»ng. PhÆ°Æ¡ng án 3: DN được Ä‘iá»u chỉnh giá theo thị trÆ°á»ng trong phạm vi đến 7%, nếu trên mức này thì chỉ được Ä‘iá»u chỉnh có mức Ä‘á»™, phần giá vốn biến Ä‘á»™ng còn lại sẽ xá» lý thông qua quỹ bình ổn giá. Tá»· lệ biến Ä‘á»™ng được tính là dÆ°á»›i 7%, từ 7%-12% và trên 12%. Nhược Ä‘iểm: Tần suất Ä‘iá»u chỉnh không dày, việc Ä‘iá»u chỉnh giá cố định dá»… gây tâm lý chỠđợi giá có lợi, ảnh hưởng đến hoạt Ä‘á»™ng của thị trÆ°á»ng nếu không có những chế tài cụ thể. (Giá cÆ¡ sở là giá được xác định bởi giá CIF, thuế nháºp khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, tá»· giá ngoại tệ, chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuáºn định mức trÆ°á»›c thuế, thuế giá trị gia tăng, phí xăng dầu, mức trích quỹ bình ổn giá...) |
phapluattp