Tăng quyá»n quyết định giá cho DN. Hàng trăm cây xăng ná»™i thành TP.HCM có nguy cÆ¡ Ä‘óng cá»a.
Sau má»™t thá»i gian lấy ý kiến góp ý xây dá»±ng nghị định sá»a đổi Nghị định 55, cho đến nay chưa có sá»± đồng thuáºn vá» cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá mặt hàng xăng dầu”. Äó là nhấn mạnh cá»§a ông Võ Văn Quyá»n, Vụ phó Vụ Chính sách thị trưá»ng trong nước, tại buổi lấy ý kiến Ä‘óng góp cho dá»± thảo Nghị định sá»a đổi, bổ sung Nghị định 55/2007 vá» kinh doanh xăng dầu, tổ chức tại Hà Ná»™i hôm qua (29-7).
Tính đến thá»i Ä‘iểm này, giá xăng dầu Ä‘ã Ä‘iá»u chỉnh năm lần trong năm. Ảnh: HTD
Giá có lên có xuống
Ông Nguyá»…n Cẩm Tú, Thứ trưởng Bá»™ Công thương, nêu: Hai năm nay, dù kinh doanh xăng dầu Ä‘ã theo cÆ¡ chế thị trưá»ng nhưng doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối (DN) Ä‘ang lá»— khổng lồ. Nếu Bá»™ Tài chính cho giảm thì Bá»™ không lấy Ä‘âu ra tiá»n bù lá»— cho các DN. HÆ¡n nữa, nếu bù lá»— cho các DN thì ngân sách sẽ phải giảm chi cho xây cầu đưá»ng, xây dá»±ng trưá»ng há»c... CÆ¡ chế Ä‘iá»u hành hiện nay theo Ä‘úng nguyên tắc chỉ đạo cá»§a Thá»§ tướng là Æ°u tiên quyá»n lợi cá»§a ngưá»i tiêu dùng. Do váºy, quy định má»›i cần được ban hành càng sá»›m càng tốt.
Vá»›i ba phương án Ä‘iá»u hành giá xăng dầu được ban soạn thảo đưa ra (xem box), ông Nguyá»…n Tiến Thá»a, Cục trưởng Cục Quản lý giá Bá»™ Tài chính, cho biết: CÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu đảm bảo giá có lên có xuống theo tín hiệu cá»§a thị trưá»ng thế giá»›i, nhằm tránh neo giá ở mức cao khi giá thế giá»›i Ä‘ã giảm, tránh Ä‘á»ng giá khi giá thế giá»›i lên quá cao. DN được quyá»n quyết định giá bán trên cÆ¡ sở các nguyên tắc, phương pháp tính giá, cÆ¡ chế kiểm soát giá và các biện pháp bình ổn do nhà nước quy định.
Ông Trần Văn Tư, Trưởng phòng Chính sách pháp luáºt, Ban Chính sách thuá»™c Tổng Liên Ä‘oàn Lao động Việt Nam, lo ngại: Giá cÆ¡ sở được hình thành do các DN tá»± tính toán thì vai trò kiểm soát cá»§a nhà nước, quản lý theo dõi giá cÆ¡ sở như thế nào? CÆ¡ quan quản lý giá cần nêu rõ trách nhiệm cá»§a mình. “Äặc biệt, không chỉ nhà nước giám sát việc Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu mà cÆ¡ chế giá, hình thành giá cần phải có sá»± giám sát cá»§a xã há»™i, thông qua tổ chức Há»™i Bảo vệ ngưá»i tiêu dùng, các hiệp há»™i kinh doanh váºn tải... Bên cạnh Ä‘ó, việc giảm giá cháºm, không hợp lý thì cÅ©ng cần phải có chế tài đủ mạnh đối vá»›i những DN vi phạm” - ông Tư đỠxuất.
Ông Nguyá»…n Thanh Toản, Phó Giám đốc Sở Công thương VÄ©nh Phúc, cho rằng chỉ nên quy định thá»i hạn và mức tăng giá không quá bao nhiêu, còn khi giảm nên để DN giảm càng nhiá»u càng tốt, không nên đưa ra các mức như trong các phương án.
Hàng loạt cây xăng có nguy cÆ¡ Ä‘óng cá»a
Dá»± thảo nghị định lần này Ä‘ã khuyến khích thương nhân thuá»™c các thành phần kinh tế đầu tư phát triển cÆ¡ sở kinh doanh xăng, dầu. Tuy nhiên, ông Toản góp ý nên giảm bá»›t các Ä‘iá»u kiện vá» kho cảng, phương tiện váºn tải... Theo ông Toản, Ä‘ã tham gia kinh doanh thì DN tá»± khắc phải lo phương tiện váºn tải, mạng lưới phân phối... cá»§a mình để đảm bảo làm sao kinh doanh có lãi.
Bà Quách Tố Dung, Phó Giám đốc Sở Công thương TP.HCM, đỠxuất: Nghị định nên bá» quy định buá»™c các DN muốn kinh doanh xăng dầu phải lấy ý kiến phưá»ng, xã bởi khi có cá»a hàng xăng dầu thì DN Ä‘ã phải có giấy phép cá»§a Sở Xây dá»±ng vá»›i các Ä‘iá»u kiện như thá»±c hiện công tác phòng cháy chữa cháy... Các cây xăng không phải là các cá»a hàng thương mại mà có thể di dá»i tùy tiện.
Bà Dung cÅ©ng lưu ý thêm là vá»›i dá»± thảo nghị định này, hàng loạt cây xăng ná»™i thành ở TP.HCM có nguy cÆ¡ Ä‘óng cá»a. Theo dá»± thảo, má»—i cây xăng phải có bá» rá»™ng trên 20 m, độ lùi cho xe phải là 10 m..., trong khi Ä‘ó hàng trăm cây xăng trong ná»™i thành TP.HCM lại không đủ Ä‘iá»u kiện trên. Äiá»u này tất sẽ gây khó cho ngưá»i tiêu dùng trong ná»™i thành. Do váºy, bà Dung kiến nghị nên có quy định rõ đối vá»›i những cây xăng cÅ©. Căn cứ vào tình hình thá»±c tế nên có thêm Ä‘iá»u khoản bắt buá»™c há» phải Ä‘iá»u chỉnh nhưng tinh thần là tạo Ä‘iá»u kiện cho các cá»a hàng Ä‘ang thá»±c hiện tốt quy định hiện hành thì vẫn được tiếp tục kinh doanh.
Vá» những cây xăng gian láºn, bà Dung cÅ©ng đỠnghị nghị định cần phải có chế tài nêu rõ trách nhiệm cá»§a những tổng đại lý xăng dầu để phối hợp quản lý đảm bảo chất lượng khi cung ứng tá»›i khách hàng.
Äừng bảo Petrolimex chiếm lÄ©nh thị trưá»ng Có ý kiến cho rằng chừng nào Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) còn chiếm trên 60% thị phần trong nước thì nhà nước nên định giá xăng dầu. Theo tôi, Ä‘ánh giá Petrolimex Ä‘ang chiếm lÄ©nh thị trưá»ng là không hoàn toàn chính xác. Má»™t Ä‘iá»u rất quan trá»ng là Petrolimex bên cạnh việc kinh doanh còn thá»±c hiện nhiệm vụ chính trị do nhà nước giao. Petrolimex không hẳn có toàn quyá»n quyết định tất cả các hoạt động kinh doanh cá»§a mình, tách rá»i sá»± Ä‘iá»u hành cá»§a nhà nước. Khi nhà nước buá»™c giảm giá thì Petrolimex phải giảm đầu tiên. Trong khi Ä‘ó, thị trưá»ng không có độc quyá»n tăng giá. Khi không được tăng giá, vá»›i khối lượng bán ra lá»›n như hiện nay thì số lá»— cá»§a Petrolimex sẽ rất khổng lồ. |
Ba phương án Ä‘iá»u hành giá xăng dầu Theo Bá»™ Tài chính, khi giá xăng dầu trên thị trưá»ng thế giá»›i giảm làm giá thành xăng dầu giảm trên 3% trở lên thì doanh nghiệp phải hạ giá bán lẻ. Phương án 1: DN phải tham gia bình ổn giá ngay trước khi Ä‘iá»u chỉnh giá. Nhà nước can thiệp trong trưá»ng hợp giá biến động bất thưá»ng. Các tá»· lệ tăng, giảm giá cÆ¡ sở so vá»›i giá bán lẻ hiện hành ở phương án này được tính theo các mức dưới 3%, từ 3%-12% và trên 12%. Ưu Ä‘iểm: Thá»±c hiện phương án này sẽ có lợi cho ngưá»i tiêu dùng. Mức độ Ä‘iá»u chỉnh nhẹ, nếu có tăng cÅ©ng không dẫn đến Ä‘iá»u chỉnh giá giáºt cục. Nhược Ä‘iểm: Nhà nước vẫn can thiệp hành chính vào kinh doanh cá»§a DN. Phương án 2: DN được Ä‘iá»u chỉnh theo giá thị trưá»ng trong phạm vi đến 10%, nếu trên mức này thì chỉ được Ä‘iá»u chỉnh mức độ, phần giá vốn biến động còn lại sẽ xá» lý thông qua quỹ bình ổn giá. Thá»i gian giữa hai lần Ä‘iá»u chỉnh tối thiểu là 20 ngày. Tương tá»±, tá»· lệ tăng, giảm giá cÆ¡ sở so vá»›i giá bán lẻ được tính theo các mốc từ 10% trở xuống, từ trên 10% đến 15% và trên 15%. DN phải trích quỹ bình ổn. Nếu giá vốn tăng trên 15% thì nhà nước má»›i công bố lùi trích quỹ. Ưu Ä‘iểm: Giá trong nước sát vá»›i giá thế giá»›i. CÆ¡ chế Ä‘iá»u hành công khai, minh bạch, DN chá»§ động Ä‘iá»u chỉnh giá bán. Nhược Ä‘iểm: Mức độ Ä‘iá»u chỉnh khoảng 10%, dá»… gây sốc, dá»… gây tâm lý găm hàng chỠđợi cÆ¡ há»™i Ä‘iá»u chỉnh giá, gây bất ổn thị trưá»ng. Phương án 3: DN được Ä‘iá»u chỉnh giá theo thị trưá»ng trong phạm vi đến 7%, nếu trên mức này thì chỉ được Ä‘iá»u chỉnh có mức độ, phần giá vốn biến động còn lại sẽ xá» lý thông qua quỹ bình ổn giá. Tá»· lệ biến động được tính là dưới 7%, từ 7%-12% và trên 12%. Nhược Ä‘iểm: Tần suất Ä‘iá»u chỉnh không dày, việc Ä‘iá»u chỉnh giá cố định dá»… gây tâm lý chỠđợi giá có lợi, ảnh hưởng đến hoạt động cá»§a thị trưá»ng nếu không có những chế tài cụ thể. (Giá cÆ¡ sở là giá được xác định bởi giá CIF, thuế nháºp khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, tá»· giá ngoại tệ, chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuáºn định mức trước thuế, thuế giá trị gia tăng, phí xăng dầu, mức trích quỹ bình ổn giá...) |
phapluattp