Má»™t lần nữa, liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã quyết định chÆ°a giảm giá xăng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c bất chấp dÆ° luận Ä‘ang có rất nhiều nghi ngờ xung quanh tính minh bạch trong cÆ¡ cấu giá xăng dầu.

Petrolimex là má»™t trong 11 đầu mối xăng dầu của cả nÆ°á»›c vá»›i thị phần Ä‘a số (trên 60%), Ä‘ây cÅ©ng là doanh nghiệp xăng dầu duy nhất có cập nhật bản tin thị trường xăng dầu trên trang web của tổng công ty. Có thể nói, bản tin thị trường xăng dầu là cÆ¡ sở để Tổng công ty tính toán lá»— lãi, cÅ©ng nhÆ° tính toán cÆ¡ cấu giá thành xăng dầu. Thế nhÆ°ng, rà soát những bản tin thị trường ấy, người tinh mắt sẽ nhìn ra những Ä‘iều vô lý trong những thông tin về diá»…n biến giá xăng dầu.

Bản tin thị trường trên trang web của công ty

Số liệu nhập nhèm

Trong Bản tin thị trường xăng dầu số 29 được Petrolimex Ä‘Æ°a ra ngày 17/5/2011 có Ä‘oạn: "Tại thị trường Singapore, giá trung bình của Ä‘iêzen, dầu hỏa, madút ná»­a đầu tháng 5/2011 đều có diá»…n biến giảm so vá»›i cùng kỳ tháng 4/2011. Riêng đối vá»›i mặt hàng xăng giá bình quân vẫn cao hÆ¡n so vá»›i cùng kỳ tháng 4/2011".

Trong Ä‘ó chi tiết giá bình quân các mặt hàng xăng dầu thành phẩm trong ná»­a đầu tháng 5/2011 được Ä‘Æ°a ra trong bảng số liệu: Giá xăng 92R trung bình trong ná»­a đầu tháng 5 là 127,1USD/thùng kèm theo Biểu đồ diá»…n biến giá xăng của mặt hàng xăng Ron 92 vá»›i những đường gấp khúc thể hiện sá»± tăng giá mạnh dao Ä‘á»™ng từ 120- 136USD/thùng.”

Tiếp theo, trong Bản tin thị trường xăng dầu số 30 ra ngày 1/6/2011 có Ä‘oạn: "Giá sản phẩm dầu tại thị trường Singapore trong tháng 5/2011 nhìn chung dao Ä‘á»™ng theo giá dầu thô. Chi tiết giá bình quân các mặt hàng xăng dầu thành phẩm trong tháng 5/2011 nhÆ° sau: "Trung bình tháng 5/2011, xăng 92R là 126,23USD/thùng". Tức là giá xăng 92R trung bình cả tháng 5 Ä‘ã giảm so vá»›i giá trung bình ná»­a đầu tháng 5 do ná»­a cuối tháng 5 giá xăng 92R tại thị trường Singapore Ä‘ã giảm.”

NhÆ°ng nếu nhìn vào Biểu đồ diá»…n biến giá xăng Ron 92 Petrolimex cung cấp ngay dÆ°á»›i bảng số liệu trên, bất cứ ai cÅ©ng nhận ra rằng, ná»­a cuối tháng 5 giá xăng Ron 92 Ä‘ã có sá»± sụt giảm mạnh và hầu hết giá xăng các ngày đều nằm sâu dÆ°á»›i ngưỡng 120USD/thùng. Thế nhÆ°ng, trên Bảng số liệu giá bình quân các mặt hàng xăng dầu trung bình tháng 5, giá xăng Ron 92 trong cả tháng 5 chỉ giảm 0,87USD/thùng. Rõ ràng ở Ä‘ây có sá»± vô lý.

Giá xăng Ron 92 trong ná»­a cuối tháng 5 nếu căn cứ theo Biểu đồ thì chắc chắn sẽ không đến 120USD/thùng. Nếu giả sá»­ giá xăng trong ná»­a cuối tháng 5 là 120USD/thùng cá»™ng vá»›i giá xăng trung bình của ná»­a đầu tháng 5 là 127,1USD/thùng rồi chia trung bình thì giá xăng Ron 92 trung bình của cả tháng 5 sẽ là 123,55USD/thùng. Con số này khác xa vá»›i con số Petrolimex Ä‘Æ°a ra trong Bảng số liệu giá xăng Ron 92 trung bình cả tháng 5 là 126,28USD/thùng.

Trong khi Ä‘ó, thá»±c tế giá xăng trung bình của tháng 5 sẽ còn phải thấp hÆ¡n nữa.PGS. TS. Đặng Thị Nhàn, Trưởng khoa Tài chính Ngân hàng ĐH Ngoại ThÆ°Æ¡ng Hà Ná»™i cho rằng: "Số liệu và biểu đồ ở Ä‘ây không tÆ°Æ¡ng thích. Chắc chắn Bảng số liệu và Biểu đồ không cùng má»™t nguồn nên má»›i có sá»± không tÆ°Æ¡ng thích này. Biểu đồ được chạy tá»± Ä‘á»™ng dá»±a trên số liệu nhập vào nên không thể vênh nhau được. Chắc chắn Bảng số liệu thì được nhặt ở má»™t chá»— còn Biểu đồ thì lại được lập trên má»™t bảng số liệu khác".

Bản tin thị trường giá xăng dầu của má»™t Tổng công ty đầu mối xăng dầu lá»›n nhất Việt Nam lại có thể Ä‘Æ°a ra những số liệu mà đến mắt thường cÅ©ng có thể nhận ra sá»± vô lý. DÆ° luận đặt câu hỏi, không hiểu Ptrolimex cẩu thả trong việc thông tin về số liệu hay "cố ý sai" để người dân chỉ đọc lÆ°á»›t qua cứ tưởng là giá thế giá»›i vẫn ở mức cao?.
Cần kiểm toán để minh bạch

Tại thời Ä‘iểm này, Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng quyết định chÆ°a Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ xăng, dầu trong nÆ°á»›c vá»›i lý do Ä‘Æ°a ra là giá cÆ¡ sở Ä‘ang cao hÆ¡n giá bán hiện hành từ 342 đồng /lít, đến 530 đồng/lít; bên cạnh Ä‘ó, thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu hiện Ä‘ang áp ở mức thấp (từ 0 - 5%). Lần đầu tiên Bá»™ Tài chính công bố Diá»…n biến giá xăng dầu thị trường thế giá»›i từ 12/7/2011 - 10/8/2011 để so sánh vá»›i giá xăng dầu của 30 ngày trÆ°á»›c.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho biết rằng, nếu lấy giá thị trường quốc tế để làm căn cứ quyết định giá trong nÆ°á»›c hoặc xem xét giá trong nÆ°á»›c đặt ra thì thông tin nên được Ä‘Æ°a ra rõ hÆ¡n và thường xuyên hÆ¡n so vá»›i việc chỉ Ä‘Æ°a ra giá trung bình. Thông thường trên các phÆ°Æ¡ng tiện thông tin đại chúng, ngay cả Đài Truyền hình Việt Nam cÅ©ng chỉ Ä‘Æ°a thông tin về giá dầu thô chứ không Ä‘Æ°a thông tin về giá xăng dầu thành phẩm. Giá dầu thô được coi là căn cứ để tính giá xăng dầu. Có lẽ khi có nhiều ý kiến trong xã há»™i không đồng tình về lý do không giảm giá xăng dầu lần này nên má»›i Ä‘Æ°a ra giá xăng dầu thành phẩm.

Bà Phạm Chi Lan cho rằng: "Vấn đề là phải kiểm toán giá thành của giá xăng dầu, từ Ä‘ó má»›i có cÆ¡ sở để xem xét tiếp. Lâu nay, giá xăng dầu thường là những con số do doanh nghiệp Ä‘Æ°a ra và được các cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c chấp nhận. Nhiều khi, thậm chí các cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c còn phát biểu bênh vá»±c cho các doanh nghiệp nhiều hÆ¡n. Má»™t lãnh đạo Bá»™ Tài chính Ä‘ã từng phát biểu rằng xăng dầu phải đạt đến giá bao nhiêu, tăng bao nhiêu nữa má»›i đảm bảo giá thành. NhÆ° vậy, Nhà nÆ°á»›c Ä‘ang Ä‘i nói thay cho doanh nghiệp về cÆ¡ cấu giá thành. Trong khi chính cÆ¡ quan Ä‘ó phải chịu trách nhiệm về thanh kiểm tra hoạt Ä‘á»™ng của doanh nghiệp. Điều này tôi cho rằng là không hợp lý".

Mặc dù thời gian này giá xăng dầu tạm thời chÆ°a thể giảm nhÆ°ng người dân má»™t lần nữa nuôi hi vọng, chờ đợi hiệu ứng của người cầm cÆ°Æ¡ng giá xăng dầu - tân Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính VÆ°Æ¡ng Đình Huệ.

Bà Phạm Chi Lan chia sẻ: "Rất may tân Bá»™ trưởng là người nắm ngành kiểm toán lâu năm, hÆ¡n nữa chính ngành kiểm toán Ä‘ã tuyên bố là sẽ kiểm toán giá thành xăng dầu. Không phải chỉ kiểm toán má»™t lần mà phải kiểm toán định kỳ, thường xuyên cÆ¡ cấu giá xăng dầu. Việc kiểm toán cÅ©ng phải được công khai, minh bạch và công bố cho cả xã há»™i biết chứ không nên chỉ để thông tin lÆ°u hành ná»™i bá»™ giữa doanh nghiệp và các cÆ¡ quan quản lý. Người dân có quyền biết, giá xăng dầu hiện tại là mức giá có thể chấp nhận được hay không".

Không thể để doanh nghiệp cần nói lá»— thì Ä‘Æ°a ra con số lá»—, lúc doanh nghiệp cần công bố lãi lại Ä‘Æ°a ra những con số đầy lợi nhuận. Những thông tin được gọi là minh bạch nhÆ°ng chỉ là thông tin của doanh nghiệp tá»± Ä‘Æ°a ra, tá»± bản thân nó không có sức nặng. Nên người dân mong mỏi ít nhất phải có Ä‘ánh giá khách quan của cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c hoặc của các tổ chức xã há»™i có sá»± hiểu biết về vấn đề để thẩm định những thông tin mà doanh nghiệp Ä‘Æ°a ra. Những con số mập mờ, không cụ thể, không tÆ°Æ¡ng thích giữa số liệu và biểu đồ nhÆ° ở trên cần phải được làm rõ. Công khai, minh bạch nhÆ°ng lại không được kiểm chứng thì công khai cÅ©ng vô tác dụng.

Nguồn tin: Nguoiduatin