Nhân viên cây xăng số 9 đường Trần HÆ°ng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Ná»™i niêm yết bảng giá má»›i đối vá»›i xăng Ron 92. (Ảnh: Thế Duyệt/TTXVN)

Nghị định 83/2014 về kinh doanh xăng dầu vừa được Chính phủ ban hành vá»›i những Ä‘iểm má»›i trong cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá xăng dầu được kỳ vọng là sẽ minh bạch công thức hình thành giá, quản lý chặt việc tăng, giảm giá, góp phần bảo đảm quyền lợi của Nhà nÆ°á»›c, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Xoay quanh câu chuyện Ä‘iều hành thị trường xăng dầu, phóng viên TTXVN Ä‘ã có cuá»™c trao đổi vá»›i ông Nguyá»…n Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính.

-ThÆ°a ông Nguyá»…n Anh Tuấn, tại Việt Nam hiện giá xăng dầu được hình thành trên những cÆ¡ sở nào ?

Ông Nguyá»…n Anh Tuấn: Hiện nay giá xăng dầu trong nÆ°á»›c phụ thuá»™c rất nhiều vào giá xăng dầu thế giá»›i do chúng ta nhập khẩu lượng xăng dầu thế giá»›i chiếm đến 70%. Do vậy, việc hình thành giá dá»±a trên giá xăng dầu thế giá»›i để làm tham chiếu Ä‘iều hành giá xăng dầu trong nÆ°á»›c. Bên cạnh Ä‘ó, Nhà nÆ°á»›c có quy định giá cÆ¡ sở để xác định giá Ä‘iều hành giá xăng dầu trong nÆ°á»›c, trong giá cÆ¡ sở gồm rất nhiều các chi phí cấu thành ví dụ đối vá»›i giá nhập khẩu, các loại thuế, phí khác hình thành nên giá xăng dầu trong nÆ°á»›c.

-Từ giá cÆ¡ sở này, chúng ta tính giá bán ra nhÆ° thế nào thÆ°a ông?

Ông Nguyá»…n Anh Tuấn: Hiện nay, giá cÆ¡ sở Ä‘ã được quy định rất rõ các chi phí trong Ä‘ó, má»—i lần Ä‘iều hành giá, cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c sẽ tính toán và cùng vá»›i các doanh nghiệp để Ä‘iều hành phù hợp vá»›i giá xăng dầu thế giá»›i và thá»±c hiện Ä‘iều hành giá xăng dầu trong nÆ°á»›c.

Ví dụ, thời gian qua, chúng tôi Ä‘iều hành giá, má»—i lần Ä‘iều hành đều có thông cáo báo chí và thông tin đến các phÆ°Æ¡ng tiện thông tin đại chúng để người dân biết được và chúng tôi cÅ©ng kèm theo bảng giá tính cÆ¡ sở, diá»…n biến gía xăng dầu thế giá»›i theo từng ngày để tính giá cÆ¡ sở này.

Trong bảng giá cÆ¡ sở quy định và tính rất rõ số tiền từ việc nhập khẩu xăng dầu thế giá»›i rồi số tiền thuế trong các quy định theo giá cÆ¡ sở đều tính toán rất cụ thể và chúng tôi đều công khai trên trang Web của Cục quản lý giá (Bá»™ Tài chính).

-Trong thời gian vừa qua, việc Ä‘iều hành giá xăng dầu được thá»±c hiện nhÆ° thế nào?

Ông Nguyá»…n Anh Tuấn: Hiện nay, chúng ta Ä‘ang thá»±c hiện Ä‘iều hành giá xăng dầu theo Nghị định 84/2009/NĐ-CP và từ 1/11/2014 chúng ta sẽ thá»±c hiện Nghị định 83/2014/NĐ-CP. Hiện nay, căn cứ vào Nghị định của Chính phủ, việc Ä‘iều hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± Ä‘iều tiết của Nhà nÆ°á»›c trên cÆ¡ sở Nhà nÆ°á»›c quy định giá cÆ¡ sở và có đặt ra biên Ä‘á»™ Ä‘iều hành giá cÅ©ng nhÆ° tần suất Ä‘iều hành giá.

Hiện nay, theo Nghị định 84 thì tần suất Ä‘iều hành giá tối Ä‘a là 10 ngày đối vá»›i trường hợp tăng và tối thiểu 10 ngày đối vá»›i trường hợp giảm. Biên Ä‘á»™ tính giá là dÆ°á»›i 7% rồi 12% trở lên, rồi từ 7-12%. Dá»±a trên quy định nhÆ° vậy, các doanh nghiệp chủ Ä‘á»™ng tính toán giá của mình và kê khai vá»›i cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c và trên cÆ¡ sở Ä‘ó cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c sẽ Ä‘iều hành giá.

-Việc Ä‘iều hành giá xăng dầu ở Việt Nam có Ä‘iểm gì khác biệt vá»›i các nÆ°á»›c trong khu vá»±c và trên thế giá»›i?

Ông Nguyá»…n Anh Tuấn: Hiện nay, việc quản lý và Ä‘iều hành giá xăng dầu phụ thuá»™c vào các quốc gia, mà má»—i quốc gia có thể chế chính trị, quản lý kinh tế, khả năng chế biến sản xuất xăng dầu thì đều có cách quản lý và Ä‘iều hành khác và chúng tôi có nghiên cứu thì thấy không có má»™t mô hình chung cho việc quản lý về giá xăng dầu.

Tuy nhiên, má»—i quốc gia đều có những quy định để Ä‘iều hành giá, ví dụ nhÆ° phải niêm yết giá, phải theo dõi tình hình giá cả để có những tác Ä‘á»™ng nhất định.

Ở Việt Nam, chúng ta không khác biệt nhiều so vá»›i thế giá»›i, bởi hiện nay giá trong nÆ°á»›c được hình thành trên cÆ¡ sở tín hiệu của giá thế giá»›i và chúng ta thấy rằng xăng dầu là mặt hàng nằm trong danh mục bình ổn giá theo quy định của Luật giá và các quy định của Chính phủ.

Do vậy, Nhà nÆ°á»›c cần có sá»± quản lý và Ä‘iều tiết giá xăng dầu theo quy định của Chính phủ nhÆ° chúng tôi Ä‘ã trình bày là Nhà nÆ°á»›c sẽ quyết định giá cÆ¡ sở và tần suất Ä‘iều hành giá, biên Ä‘á»™ Ä‘iều chỉnh để doanh nghiệp, người dân cÅ©ng nhÆ° cÆ¡ quan quản lý cùng giám sát và Ä‘iều hành giá xăng dầu.

-Nghị định 83 về kinh doanh xăng dầu thay thế Nghị định 84/2009/NĐ-CP có nhiều Ä‘iểm má»›i trong việc Ä‘iều hành thị trường xăng dầu. Liệu những quy định má»›i này có kh ắc phục được những thắc mắc lâu nay của người dân liên quan đến việc giá xăng thường tăng nhanh giảm chậm không?

Ông Nguyá»…n Anh Tuấn: DÆ° luận nói rất nhiều về việc tăng nhanh, giảm chậm, chúng tôi cÅ©ng Ä‘ánh giá rất kỹ nguyên nhân tại sao mặc dù chúng ta Ä‘ã Ä‘iều hành rất Ä‘úng theo quy định của Chính phủ. Chúng tôi thấy rằng má»™t trong những Ä‘iểm mà chúng ta tính bình quân giá 30 ngày theo chu kỳ tính giá và tần suất Ä‘iều chỉnh giá là 10 ngày, do vậy sẽ có Ä‘á»™ trá»… nhất định và vẫn bị hiểu nhầm là tăng nhanh, giảm chậm. Nghị định má»›i sẽ khắc phục triệt để vấn đề này, bằng cách quy định tần suất Ä‘iều chỉnh giá là 15 ngày và tính giá bình quân cÅ©ng là 15 ngày. Và nhÆ° vậy là sẽ không bị tính trùng nhÆ° quy định trÆ°á»›c.

-Liên quan tá»›i quỹ bình ổn giá xăng dầu, nhiều ý kiến cho rằng, khi quyền Ä‘iều hành giá xăng dầu thuá»™c Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng quản lý thì khó tránh khỏi tình trạng “vừa Ä‘á bóng vừa thổi còi.” Vậy, quan Ä‘iểm của ông về vấn đề này nhÆ° nào?

Ông Nguyá»…n Anh Tuấn: Khi tham mÆ°u cho lãnh đạo các Bá»™ và trình Chính phủ, chúng tôi cÅ©ng Ä‘ã nhận được rất nhiều ý kiến về vấn đề này và chúng tôi cÅ©ng Ä‘ã lường trÆ°á»›c được vấn đề này. Do vậy, trong Nghị định má»›i có quy định rõ các trách nhiệm của các Bá»™, ngành trong Ä‘ó có trách nhiệm của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Bá»™ Tài chính.

Bá»™ Tài chính có trách nhiệm hÆ°á»›ng dẫn, giám sát quỹ này. Má»™t trong những Ä‘iểm má»›i tại Nghị định 83, là quỹ bình ổn giá sẽ gá»­i tại 1 ngân hàng. Do vậy, chúng ta hoàn toàn có thể giám sát và kiểm soát được quỹ này. Và nhÆ° vậy, Liên bá»™ Ä‘iều hành quỹ đều thá»±c hiện theo quỹ này là hoàn toàn minh bạch và người dân có thể giám sát được.

-Trong thời gian tá»›i Ä‘ây, Bá»™ Tài chính sẽ có vai trò nhÆ° thế nào trong việc Ä‘iều hành giá xăng dầu?

Ông Nguyá»…n Anh Tuấn: TrÆ°á»›c hết chúng tôi sẽ rà soát những ná»™i dung tại Nghị định 83 và chúng tôi sẽ phối hợp vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng để ban hành các văn bản hÆ°á»›ng dẫn sau khi thá»±c hiện Nghị định này. Má»™t trong những Ä‘iểm cÆ¡ bản là chúng tôi sẽ cùng vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng giám sát việc hình thành, quản lý và sá»­ dụng quỹ bình ổn giá và sẽ kiểm tra việc Ä‘iều hành giá của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu má»›i theo quy định./.

Nguồn tin: Vietnamplus