Sá»± gia tăng sản lượng dầu thô sản xuất tại Lybia lần đầu tiên sau 10 tháng bị gián Ä‘oạn dang góp phần làm giảm chi phí tiêu thụ dầu thô trong khu vá»±c đồng thúc đẩy lợi nhuận cho các nhà máy lọc dầu châu Âu trong bối cảnh ngành công nghiệp lọc hóa dầu EU phải Ä‘óng cá»­a các nhà máy sản xuất vá»›i tốc dá»™ nhanh nhất trong nhiều thập ká»· qua.

Hôm qua, chính phủ Lybia cho biết khai thác dầu thô của nÆ°á»›c này Ä‘ã gấp ba lần con số trÆ°á»›c Ä‘ây, vào khoảng 650 ngàn thùng/ngày trong 4 tuần tính đến ngày 13/01. Công suất khai thác dầu đạt mức đạt 42% so vá»›i mức sản xuất dầu thô bình quân của thập kỉ trÆ°á»›c, má»™t dầu hiệu mà theo các chuyên gia năng lượng của hai hãng tÆ° vấn Ä‘á»™c lập là KBC Energy Economics và Petromatrix GmbH cho rằng sá»± cạnh tranh thị phần giữa các loại dầu thô có thể kéo giá thu mua dầu rẻ hÆ¡n. Dầu thô Lybia được phân loại trong nhóm ngọt nhẹ vì hàm lượng lÆ°u huỳnh của nó dÆ°á»›i mức trung bình và có khối lượng phân tá»­ thấp.

Kể từ năm 2008, Eu Ä‘ã phải Ä‘óng cá»­a khoang 10% trong tổng số các nhà máy lọc dầu trong khu vá»±c do giá dầu thô tăng cao, làm gia tăng khả năng cạnh tranh từ các nhà máy lọc dầu tại khu vá»±c châu Á, trong khi Ä‘ó tại Mỹ, sản xuất dầu thô từ Ä‘á phiến tăng vọt Ä‘ã làm giảm nhu cầu đối vá»›i nhiên liệu nhập khẩu. Sá»± phục hồi bền vững của Lybia có thể giúp cắt giảm phần nào mức chi phí cho dầu thô từ khu vá»±c Caspia, Algeria và Biển Bắc. CÆ¡ sở sản xuất dầu thô lá»›n thứ hai tại  Lybia là Sharara Ä‘ã khôi phục trở lại các hoạt Ä‘á»™ng khai thác dầu thô từ ngày 04/01 và nguồn tin má»›i nhất cho hay nhà chức trách Lybia Ä‘ã đồng ý Ä‘áp ứng tất cả các Ä‘iểu kiện của người biểu tình, lá»±c lÆ°Æ¡ng Ä‘ang giữ quyền kiểm soát mỏ này.

Ông Ehsan Ul-Haq, chuyên viên cao cấp của KBC nhận xét: “Tất cả các nhà máy lọc dầu tại Châu Âu có thể thu lợi từ việc sản lượng dầu thô của Lybia tăng trở lại vì theo Ä‘ó nguồn cung dầu thô ngọt nhẹ cÅ©ng tăng theo. Đặc biệt, các nhà máy lọc dầu tại khu vá»±c Địa Trung Hải sẽ thu được nhiều lợi nhuận nhất.”

Cảng Ä‘ông Lybia

Hôm thứ Hai tuần này, 13/01, Bá»™ trưởng dầu thô Lybia, ông Abdulbari Al-Arusi, tuyên bố tại New Delhi, Ấn Độ rằng chính phủ có thể kết thúc tình cảnh Ä‘óng cá»­a của các cảng xuất khẩu ở phía nam đất nÆ°á»›c d0 lá»±c lượng nổi dậy nắm quyền kiểm soát vào cuối tháng này. Nếu sản lượng khai thác tại Lybia được duy trì ở mức hiện nay cho đến hết tháng này, nó có thể Ä‘ánh dấu là tháng tăng đầu tiên kể từ mức khai thác tháng 03/2013 và so vá»›i mức khai thác bình quân 210 ngàn thùng/ngày trong tháng 12/2013. Hoạt Ä‘á»™ng xuất khẩu thô từ  Waha, cÆ¡ sở khai thác dầu lá»›n nhất Lybia, đạ bị gián Ä‘oạn kể từ tháng 07/2013.

Trong má»™t báo cáo phát hành ngày 06/01, tập Ä‘oàn Goldman Sachs Ä‘ã dá»± báo sản lượng dầu thô trong năm nay của Lybia có thể sẽ đạt mức trung bình 650 ngàn thùng/ngày. Xuất khẩu của Lybia đạ bị gián Ä‘oạn trong suốt năm 2011 theo sau cuá»™c nổi dậy của người dân Lybia dẫn đến sá»± kiện nhà Ä‘á»™c tài Muammar Qaddafi bị lật đổ. Xuất khẩu dầu thô, sau Ä‘ó, Ä‘ã phục hồi trở lại trÆ°á»›c khi giảm mạnh vào nữa cuối năm ngoái trong bối cảnh nổ ra hàng loạt các cuá»™c Ä‘ình công, biểu tình cÅ©ng nhÆ° việc xuất hiện má»™t chính phủ bán tá»± trị tại khu vá»±c phía Ä‘ông Lybia.

 Tuy nhiên, xuất khẩu dầu thô của Lybia khó có khả năng phục hồi về mức khai thác bình thường trÆ°á»›c Ä‘ây má»™t cách nhanh chóng vì các bất đồng tại nÆ°á»›c này vẫn chÆ°a được giải quyết má»™t cách triệt để. Tuần trÆ°á»›c, má»™t tàu chở dầu nÆ°á»›c ngoài buá»™c phải rời khỏi địa phận ngoài khÆ¡i cảng Es Sider sau lời Ä‘e dọa khai hỏa từ lá»±c lượng hải quân của chính quyền trung Æ°Æ¡ng. Ngay sau Ä‘ó, chính phủ của thủ tÆ°á»›ng Ali Zaidan đạ tuyên bố má»™t cách cứng rắng là sẽ Ä‘ánh chìm bất cừ tàu vận tải dầu nào Ä‘ia vào khu vá»±c phía Ä‘ông sau khi lãnh đạo nhóm nổi dậy tuyên bố rằng họ sẽ bảo vệ an toàn cho các tàu chở dầu.

CÆ¡ sở khai thác Sharara

Hôm qua, đại diện của người biểu tình tại cÆ¡ sở Sharara, Mustafa Lamin tuyên bố có thể sẽ Ä‘óng cá»­a lần nữa cÆ¡ sở này nếu chính phủ không Ä‘áp ứng các Ä‘iều kiện tiên quyết mà lá»±c lượng này yêu cầu, bao gồm việc thành lập má»™t há»™i đồng địa phÆ°Æ¡ng và công nhận quyền công dân cho bá»™ tá»™c thiểu số Tuareg. Ông này cho rằng các yêu cầu của nhóm biểu tình Ä‘ang được chính phủ thá»±c hiện vô cùng chậm chạp.

“ Vấn đề tại Lybia, cÅ©ng giống nhÆ° nhÆ° má»™t vài nhà sản xuất dầu thô khác tại Trung Đông và châu Phi, cần được giải quyết từ những vấn Ä‘è chủ yếu,” Abhisek Deshpande, chuyên gia phân tích của Natixis SA nhận định. Ông nói thêm: “ Cần phải có những cuá»™c Ä‘àm phán cÅ©ng nhÆ° các giải pháp toàn diện giữa nhà cầm quyền Tripoli hiện nay và các cá»±u quân nhân, lá»±c lượng dân quân và các bá»™ tá»™c thiểu số. Giải pháp quân sá»± chỉ càng làm cho tình huống mà chính phủ Ä‘ang đối mặt càng trở nên tồi tệ hÆ¡n.”

Brent - WTI

Trong khi Ä‘ó, nhờ sá»± phục hồi má»™t phẩn của sản lượng dầu thô Lybia, Ä‘ã giúp thu hẹp khoảng chênh lệch giữa hai chuẩn dầu thô Brent và WTI; tuy nhiên, dá»± kiến phải mất má»™t khoang thời gian để hai chuẩn dầu thô này có thể đạt được trạng thái cân  bằng trở lại.

Ngân hàng Commerzbank AG Ä‘ã dá»± báo rằng khoảng chênh lệch giá giữa Brent và WTI trong năm 2014 có thể đạt mức bình quân là 6 USD, còn mức dá»± Ä‘oán mà GS Ä‘Æ°a ra là 9 USD, Barclay Plc là 8 USD av2 ABN Amro Bank NV là 5 USD.

Các khu lọc dầu tại EU sẽ nhận được sá»± há»— trợ từ nguồn dầu thô Lybia, đống thời xuất khẩu dầu thô ngọt nhẹ từ Biển Bắc và biển Caspia bao gồm Azerbaijan cÅ©ng gia tăng Ä‘áng kể.

Số liệu cung cấp từ Bloomberg News cho biết mức xuất khẩu hàng ngày của dầu thô Biển Bắc, bao gồm Brent, Forties, Oseberg và Ekofisk, lập thành giá chuẩn dầu thô châu Âu, sẽ tăng vọt lên mức cao 2 năm trong tháng 02/2014. Xuất khẩu dầu thô nhẹ CPC Blend trong tháng Hai cÅ©ng sẽ tăng vọt lên mức cao nhất kể từ tháng tháng 01/2008. Chuẩn dầu thô từ biển Caspia dược xuất khẩu ra thị trường thế giá»›i từ má»™t cảng bốc dỡ dầu trên biển Đen gần cảng Novorossiysk của Nga. Xuất khẩu dầu nhẹ Azeri Light từ cảng Ceyhan, Thổ NhÄ© Kỳ sẽ tăng lên mức cao nhất 23 tháng.

Sản lượng duy trì ổn định

Amrita Sen, trưởng bá»™ phận chiến lược của hãng tÆ° vấn năng lượng Energy Aspects Ltd. cho rằng nếu xuất khẩu dầu thô từ phía tây Lybia duy trì bền vững thì Ä‘iều này có thể gây áp lá»±c về giá lên chuẩn dầu thô nhẹ, đặc biệt là giá dầu Saharan và Azeri.

Dầu thô ngọt nhẹ trong khu vá»±c Địa Trung Hải hầu nhÆ° được giao dịch tÆ°Æ¡ng quan vá»›i giá chuẩn dầu thô Brent. Cụ thể, công ty dầu khí Algieri, Sonatrach cho biết giá chuẩn của dầu thô nÆ°á»›c này, Shararan Blend, tăng vọt 2 USD/thùng so vá»›i giá chuẩn Brent trong tháng 10; trÆ°á»›c Ä‘ó trong tháng 07, giá dầu thô Algieri giảm 40 xu so vá»›i giá chuẩn châu Âu. KBC Ä‘ã dá»± Ä‘oán rằng giá giao dịch của dầu thô Shararan có thể sẽ giảm từ 30 đến 40 xu nếu Lybia có thể phục hồi hoàn toàn sản lượng khai thác trÆ°á»›c Ä‘ó.

Theo số liệu cung cấp từ Platts, Æ°á»›c tính hợp đồng dầu thô CPC Blend hầu hết chào giá vá»›i mức tăng hÆ¡n giá chuẩn Brent từ 85 xu đến 1,15 USD/thủng trong suốt hai tuần trÆ°á»›c khi giảm xuống chỉ cao hÆ¡n 25 xu so vá»›i giá chuẩn châu Âu vào ngày 08/01. Giá dầu nhẹ này tah65m chí còn có thể giảm thêm từ 50 đến 60 xu nữa bởi vì nguồn cung dầu thô từ Lybia tăng lên.

Dầu thô châu Phi

Theo nhÆ° dá»± Ä‘oán của ông Olivier Jakob, CEO của Petromatrix, thì khả năng giá dầu thô Tây Phi có thể cÅ©ng bị suy giảm theo giá Brent. Số liệu mà ABN Amro Æ°á»›c tinh cho thấy xuất khẩu tăng từ Lybia, củng vá»›i khai thác dầu gia tăng tại Nam Sudan, Nigieria và Iran có thể vào nguồn dầu thô khoảng 3 triệu thùng/ngày.

Giá dầu thô rẻ hÆ¡n có thể há»— trợ các nhà máy lọc dầu tại EU, mà nhiều trong số Ä‘ó Ä‘ã được xây dá»±ng từ nhiều thập niên về trÆ°á»›c tối Ä‘a hóa công suất sản xuất xăng và Ä‘ang đối mặt vá»›i nhiều khó khăn do nhu cầu tiêu thụ nÆ°á»›c ngoài đối vá»›i các sản phẩm tinh chế của các nhà máy này Ä‘ang suy yếu dần. Theo số liệu của CÆ¡ quan Năng lượng Thế giá»›i IEA cho thấy sản lượng nhập khẩu nhiên liệu của Mỹ từ các nhà máy lọc dầu trong khu vá»±c EU giảm còn khoảng 280 ngàn thùng/ngày trong 9 tháng đầu năm 2013, từ mức 320 ngàn thùng/ngày và 390 ngàn thùng/ngày, của cùng kỳ năm 2012 và 2008, tÆ°Æ¡ng ứng.

EU cung Ä‘ang đối mặt vá»›i sá»± sụt giảm nhu cầu tiêu thụ trong khu vá»±c và sá»± cạnh tranh gay gắt vá»›i các nhà máy lọc dầu má»›i xây dá»±ng trong khu vá»±c châu Á và Trung Đông, bao gồm cÆ¡ sở lọc dầu công suất 400 ngàn thùng/ngày của Saudi Arabia.

Các cÆ¡ sở lọc dầu cÆ¡ bản, nÆ¡i chỉ chuyên xá»­ lý dầu thô thành má»™t sản phẩm cụ thể theo mục tiêu kinh doanh của nhà máy Ä‘ó, Ä‘ang bị thu lá»— trong tiến trình xá»­ lý dầu thô Brent thành các loại nhiên liệu cụ thể kể từ tháng 02 năm ngoái. Còn các cÆ¡ sở lọc dầu lá»›n hÆ¡n chỉ đạt được mức lợi nhuận từ 2 đến 4 USD/thùng trong ngoái, thấp hÆ¡n ít nhất là 9 USD/thùng so vá»›i mức lợi nhuận mà các đốt thủ cạnh tranh tại khu vá»±c Gulf Coast, Mỹ kiếm được.

Cơ sở lọc dầu Italia

Công ty năng lượng Italia, Saras SpA, sở hữu nhà máy lọc dầu Sarroch công suất 300 ngàn thùng/ngày, Ä‘ã công bố báo cáo tài chính vá»›i mức thua lá»— ròng là 89,4 triệu euro (122,4 triệu USD) trong 9 tháng Ä‘àu năm 2013 so vá»›i mức thua lá»— cung kỳ năm 2012 là 16,4 triệu euro. CÆ¡ sở lọc dầu phức hợp Saras SpA này là cÆ¡ sở lá»›n thứ hai tại khu vá»±c phía bắc Địa Trung Hải.

Ông Dario Scarffardi, phó chủ tịch kiêm tổng giám đốc Saras SpA, cho biết ông mong muốn nguồn cung dầu thô ổn định, nhất là tại khu vá»±c Địa Trung Hải, nÆ¡i nhà máy lọc dầu của Saras SpA Ä‘ang đối mặt vá»›i nguồn cung dầu thô thiếu hụt chÆ°a từng có, đồng thời kỳ vọng rằng nhà máy lọc dầu của công ty sẽ bắt đầu thu được lợi nhuận trong năm nay.

Nguồn tin: xangdau.net