Tổng năng lá»±c sản xuất ethanol để pha chế xăng sinh học (E5) của các doanh nghiệp trên cả nÆ°á»›c là 535 triệu lít/năm (417.000 tấn). Nếu các doanh nghiệp hoạt Ä‘á»™ng vá»›i 65% công suất thiết kế thì sản lượng vẫn đạt 271.000 tấn, đủ để pha 5,4 triệu tấn xăng E5. Khả năng cung cấp ethanol để pha chế xăng E5 và E10 vào năm 2014 và các năm tá»›i theo lá»™ trình là hoàn toàn có thể”- Vụ trưởng Vụ Khoa học và công nghệ Nguyá»…n Đình Hiệp (Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng) cho biết tại Há»™i thảo về sá»­ dụng xăng E5 và E10 trong hiệu quả kinh tế, xã há»™i và bảo vệ môi trường tổ chức tại Đà Nẵng sáng 25-7. Tuy nhiên, nhìn vào thá»±c tế những khó khăn mà 6 nhà máy nhiên liệu sinh học (NLSH) trên cả nÆ°á»›c Ä‘ang đối mặt thì các đại biểu có quyền hoài nghi về lá»™ trình của đề án này.

Bể chứa nhiên liệu của Nhà máy Bio-Ethanol Dung Quất trong quá trình hoàn thiện.

Bất cập giữa công nghệ và nguyên liệu

Theo quy hoạch của Quảng Ngãi, diện tích trồng sắn đến năm 2020 để cung cấp nguyên liệu cho Công ty cổ phần Nhiên liệu sinh học dầu khí miền Trung (BSR-BF) vá»›i gần 16.700ha để 10 năm tá»›i hình thành vùng sắn nguyên liệu tập trung chuyên canh ổn định, bền vững. Tuy nhiên, do dá»± án đầu tÆ° vùng nguyên liệu có quy mô lá»›n, công tác quản lý phức tạp nên thời gian qua việc triển khai thá»±c hiện quy hoạch vùng nguyên liệu vẫn còn chậm. Theo ông Đặng Quốc DÅ©ng, Phó giám đốc Công ty BSR-BF: Mặc dù nguyên liệu hiện nay cung cấp cho nhà máy ổn định nhÆ°ng giữa công nghệ chế biến và vùng nguyên liệu phục vụ nhà máy Ä‘ang có những bất cập. Là bởi, tập tục lâu nay của bà con tại Quảng Ngãi là thu hoạch và bán sắn tÆ°Æ¡i, trong khi nhà máy dùng sắn lát khô để chế biến nên chÆ°a dùng sắn tại Quảng Ngãi mà phải tìm mua ở chợ sắn Quy NhÆ¡n (Bình Định) được chở từ Gia Lai, Kon Tum… xuống. “Trong thời gian tá»›i, BSR-BF sẽ xây dá»±ng 11 trạm thu mua, sÆ¡ chế tại 5 huyện đồng bằng và 6 huyện miền núi để thu mua sắn cho người dân, đồng thời cải tiến, bổ sung công nghệ để có thể chế biến được sắn tÆ°Æ¡i”- ông DÅ©ng cho biết.

Trong khi Ä‘ó, đối vá»›i Nhà máy NLSH Phú Thọ, mặc dù Ä‘ã quy hoạch 13.000 ha tại các tỉnh Thanh Hóa, Phú Thọ và sang cả Lào nhÆ°ng do nhà máy chÆ°a Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng nên việc thu mua nguyên liệu tại vùng quy hoạch này chÆ°a được thá»±c hiện và công tác triển khai quy hoạch cÅ©ng Ä‘ang cầm chừng…

Theo Ä‘ánh giá của PVN, các nhà máy hầu hết được xây dá»±ng tại các vùng có nguyên liệu sắn lát khô dồi dào. Tuy nhiên, khi Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng ổn định sẽ cần má»™t lượng sắn khô khoảng 1,47 triệu tấn. Hiện sắn khô Ä‘ang được xuất khẩu vá»›i số lượng khá lá»›n (Æ°á»›c khoảng hÆ¡n 1 triệu tấn) sang Trung Quốc, Thái Lan. Do vậy, cần xem xét Ä‘Æ°a mặt hàng sắn lát khô thuá»™c diện hạn chế xuất khẩu. Hiện năng suất sắn bình quân của Việt Nam tÆ°Æ¡ng đối thấp, đạt khoảng 17 tấn/ha (tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 60% so vá»›i Thái Lan và 80% năng suất bình quân của khu vá»±c châu Á.

Để phát triển giống sắn má»›i có năng suất cao, quy trình canh tác phù hợp, nâng cao sản lượng mà không cần mở rá»™ng diện tích, PVN kiến nghị Chính phủ có chính sách há»— trợ phát triển vùng sắn nguyên liệu và có cÆ¡ chế cấp vốn tín dụng Æ°u Ä‘ãi thuá»™c ChÆ°Æ¡ng trình há»— trợ tín dụng cho người nông dân/doanh nghiệp tham gia trồng sắn để khuyến khích, đảm bảo vùng nguyên liệu.

Các đầu mối lÆ¡ sản phẩm

Từ thời Ä‘iểm bắt đầu triển khai xăng sinh học (1-8-2010) đến nay, PV Oil Ä‘ã đầu tÆ° 9 trạm pha chế xăng E5. Trong Ä‘ó, có 5 trạm pha chế theo mẻ, công suất từ 80-85m3/mẻ, Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng tại các kho Đình VÅ© (Hải Phòng), Liên Chiểu (Đà Nẵng), Nhà Bè (TPHCM) và Trà Nóc (Cần ThÆ¡) và 4 trạm inline công suất 280.000m³/năm Ä‘ang được đầu tÆ° tại Hải Phòng, Quảng Ngãi, VÅ©ng Tàu và TPHCM; cải tạo sá»­a chữa 158 cá»­a hàng xăng dầu bán xăng E5 tại 39 tỉnh, thành cả nÆ°á»›c. Tuy nhiên, ngay tại các địa phÆ°Æ¡ng Ä‘ã triển khai, người tiêu dùng cÅ©ng chÆ°a mặn mà sá»­ dụng loại sản phẩm này.

Tại Quảng Ngãi, nÆ¡i đặt đại bản doanh của Nhà máy BSR-BF dù Ä‘ã Æ°u tiên triển khai các cá»­a hàng bán xăng E5 từ rất sá»›m (từ 2011-2012 có 29 cá»­a hàng xăng dầu trong toàn tỉnh tham gia phân phối xăng sinh học E5, đạt tá»· lệ 17%). “Trong công tác tiêu thụ Ä‘ã phát sinh vÆ°á»›ng mắc pháp lý trong hợp đồng cung ứng xăng sinh học E5 giữa các Ä‘Æ¡n vị đầu mối kinh doanh xăng dầu. Công tác quảng bá, tuyên truyền sá»­ dụng xăng sinh học chÆ°a Ä‘áp ứng yêu cầu thông tin đến người  tiêu dùng”- ông Phạm NhÆ° Sô, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, cho biết.

Theo lý giải của ông Nguyá»…n Duyên Cường, Phó Trưởng ban ThÆ°Æ¡ng mại thị trường của PVN, thì từ cuối 2011 đến nay, má»™t số ô tô, xe máy bị cháy nổ nhiều chÆ°a rõ nguyên nhân cÅ©ng khiến người tiêu dùng e dè, lo lắng. Vá»›i lượng cung ứng xăng E5 ra thị trường ít và chậm, theo PVN là do các đầu mối chẳng mặn mà, để tâm. Thá»±c tế, má»›i có 3/10 doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu tham gia bán xăng E5 gồm: PV Oil, Petec (2 Ä‘Æ¡n vị của PVN) và SaigonPetro nhÆ°ng vá»›i quy mô nhỏ. Theo thống kê của PVN, tổng lượng xăng E5 do PVN cung cấp ra thị trường trong năm 2012 chỉ khoảng 22.000m³, nếu tính theo sản lượng sản phẩm E100 chỉ bằng 1,1% công suất sản xuất của má»™t nhà máy ethanol.

Vì vậy, các nhà máy NLSH của Việt Nam buá»™c phải xuất khẩu ethanol sang má»™t số nÆ°á»›c lân cận nhÆ°: Philippines, Hàn Quốc, Trung Quốc… NhÆ°ng khả năng cạnh tranh của các nhà máy này so vá»›i thị trường khu vá»±c là rất thấp và không có hiệu quả.

Nhằm thúc đẩy mạnh mẽ, toàn diện chÆ°Æ¡ng trình phát triển NLSH của Chính phủ, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, Bá»™ KH-CN Ä‘ã khẳng định việc pha trá»™n 3% ethanol nhÆ° phụ gia thông dụng để pha vào xăng vẫn đảm bảo chất lượng xăng theo tiêu chuẩn quy định. Trên cÆ¡ sở Ä‘ó, PVN Ä‘ã giao cho Nhà máy lọc dầu Dung Quất nghiên cứu phÆ°Æ¡ng án pha chế này để cung cấp ra thị trường vào đầu năm 2014. Đáp lại, PVN đề nghị Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng có chÆ°Æ¡ng trình kiểm tra, giám sát định kỳ đối vá»›i các đầu mối xăng dầu để áp dụng Ä‘úng lá»™ trình, tránh trường hợp các đầu mối “lách” sản phẩm.

Nguồn tin:SGGP