Thá»i gian gần Ä‘ây, dư luáºn nhân dân bức xúc trước những vụ vi phạm trong kinh doanh xăng dầu và công nghệ “chế” xăng bẩn cá»§a nhiá»u cá»a hàng kinh doanh xăng dầu lá»›n. Trước thá»±c tế này, các cÆ¡ quan chức năng Ä‘ã và Ä‘ang vào cuá»™c để siết chặt quản lý xăng dầu.
Nhiá»u kẽ hở trong quản lý chất lượng xăng dầu
Theo thông báo má»›i nhất trong ngày 21/2 cá»§a Bá»™ Công thương, thá»i gian qua, lá»±c lượng quản lý thị trưá»ng các tỉnh, thành phố Ä‘ã xá» lý 237 vụ vi phạm kinh doanh xăng dầu vá»›i số tiá»n xá» phạt hành chính gần 1,7 tá»· đồng. Trong Ä‘ó, vi phạm nhiá»u nhất là vá» Ä‘iá»u kiện kinh doanh vá»›i 103 vụ, tiếp đến là vi phạm vá» chất lượng 37 vụ, vi phạm vá» Ä‘o lưá»ng 19 vụ, 2 vụ vi phạm vá» xuất láºu xăng dầu...
Sau hàng loạt hình ảnh vá» công nghệ pha chế xăng bẩn được báo chí liên tiếp phản ánh trong những ngày qua cho thấy, “xăng bẩn” có thể có ở bất kỳ Ä‘âu, bất kỳ nÆ¡i nào, kể cả những cây xăng lá»›n. Tuy nhiên, việc quản lý chất lượng xăng dầu lại không dá»… dàng.
Tại cuá»™c há»p vá»›i Bá»™ Công thương vá» việc quản lý chất lượng xăng dầu ngày 16/2, đại diện các doanh nghiệp nháºp khẩu xăng dầu đầu mối cho rằng, cách quản lý việc phân phối cá»§a các đại lý, tổng đại lý hiện nay có nhiá»u kẽ hở và để quản lý được là Ä‘iá»u rất khó do các hệ thống đại lý hiện chưa váºn hành Ä‘úng Nghị định 84 cá»§a Chính phá»§ vá» kinh doanh xăng dầu. Nghị định này quy định má»—i đại lý, tổng đại lý chỉ được ký hợp đồng vá»›i má»™t thương nhân đầu mối, song thá»±c tế, các đơn vị này vẫn tìm cách “lách luáºt” ký vá»›i nhiá»u nÆ¡i và do Ä‘ó không thể kiểm soát được chất lượng, vì khó phân định xăng dầu cá»§a đầu mối nào kém chất lượng để xá» lý. Khi nào thá»±c trạng này còn tiếp diá»…n thì việc quản lý chất lượng xăng dầu còn khó khăn.
Ngoài ra, trách nhiệm cá»§a các doanh nghiệp đầu mối cÅ©ng không được quy định rõ. Hiện nay, việc yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối đảm bảo chất lượng xăng dầu là Ä‘úng, nhưng doanh nghiệp đầu mối kiểm soát như thế nào và trách nhiệm đến Ä‘âu thì lại không rõ. Theo Nghị định 84, doanh nghiệp đầu mối chỉ được kiểm tra tổng đại lý, đại lý vá» thá»§ tục, nếu phát hiện sai phạm có thể chấm dứt hợp đồng chứ không có quyá»n xá» phạt. Vì việc, xá» lý gian láºn tại các đại lý xăng dầu chá»§ yếu do cÆ¡ quan nhà nước. Do Ä‘ó, đại lý vi phạm khi bị phát hiện lại có thể ký hợp đồng vá»›i doanh nghiệp khác. Chính Ä‘iá»u này khiến cho việc gian láºn số lượng hoặc chất lượng xăng dầu vẫn cứ tiếp diá»…n.
Tăng cưá»ng các biện pháp quản lý
Trước các vụ việc vi phạm nhiá»u, gây bức xúc dư luáºn trên và để tăng cưá»ng công tác quản lý chất lượng xăng dầu trong thá»i gian tá»›i, Bá»™ Công thương Ä‘ã yêu cầu các đơn vị chức năng thuá»™c Bá»™ triển khai ngay má»™t số biện pháp để tăng cưá»ng quản lý xăng dầu.
Theo Ä‘ó, yêu cầu Cục Quản lý thị trưá»ng phối hợp các lá»±c lượng chức năng tăng cưá»ng công tác kiểm tra, kiểm soát theo chỉ đạo cá»§a Chính phá»§, Thá»§ tướng Chính phá»§ và Bá»™ Công thương nhằm phát hiện, xá» lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định cá»§a pháp luáºt, đặc biệt là chất lượng xăng dầu, Ä‘iá»u kiện kinh doanh xăng dầu, quy định vỠđại lý kinh doanh xăng dầu (tổng đại lý chỉ được ký hợp đồng làm tổng đại lý cho má»™t doanh nghiệp đầu mối; đại lý chỉ được ký hợp đồng làm đại lý bán lẻ xăng dầu cho má»™t tổng đại lý hoặc má»™t doanh nghiệp đầu mối).
Cùng vá»›i Ä‘ó, Bá»™ Công thương cÅ©ng yêu cầu Vụ Thị trưá»ng trong nước phải làm đơn vị đầu mối tiếp thu ý kiến, rà soát lại các quy định tại Nghị định số 84/2009/NÄ-CP ngày 15/10/2009 cá»§a Chính phá»§ vá» kinh doanh xăng dầu; Thông tư số 36/2009/TT-BCT ngày 14/12/2009 cá»§a Bá»™ trưởng Bá»™ Công thương ban hành Quy chế đại lý kinh doanh xăng dầu để tăng cưá»ng trách nhiệm vá» quản lý chất lượng xăng dầu cá»§a doanh nghiệp đầu mối, tổng đại lý, đại lý và cá»a hàng bán lẻ xăng dầu; đồng thá»i, rà soát để sá»a đổi và kiến nghị sá»a đổi các quy định cá»§a pháp luáºt có liên quan đến kinh doanh xăng dầu (giá, chi phí lưu thông, hoa hồng đại lý...) phù hợp tình hình thá»±c tế.
Ngoài ra, các đơn vị có liên quan thuá»™c Bá»™ Công thương phối hợp rà soát chính sách, pháp luáºt vá» quản lý từ nháºp khẩu đến sản xuất, lưu thông các hóa chất là phụ gia, dung môi hòa tan vào xăng nhằm hạn chế tối Ä‘a việc gian láºn thương mại làm ảnh hưởng đến chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trưá»ng; rà soát, hoàn thiện các quy trình kiểm soát chất lượng từng khâu (từ nháºp khẩu đến khâu bán lẻ); tăng cưá»ng kiểm tra, giám sát các khâu, nhất là váºn chuyển từ tổng kho cá»§a các doanh nghiệp đầu mối vá» tổng đại lý, đại lý và từ tổng đại lý đến các cá»a hàng bán lẻ…
Cùng vá»›i Bá»™ Công thương, má»›i Ä‘ây, Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã có văn bản số 2177 /BTC-VP thông báo vá» công tác Ä‘iá»u hành giá xăng, dầu trong thá»i Ä‘iểm hiện nay. Theo Ä‘ó, vá» giải pháp Ä‘iá»u hành giá xăng dầu hiện nay là yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối giữ ổn định giá bán xăng dầu trong nước nhằm thá»±c hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 03/01/2012 cá»§a Chính phá»§ vá» những giải pháp chá»§ yếu chỉ đạo Ä‘iá»u hành thá»±c hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã há»™i và dá»± toán ngân sách nhà nước năm 2012.
Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho biết, Ä‘ã tính toán, xác định giá cÆ¡ sở từng mặt hàng xăng dầu, chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở vá»›i giá bán mặt hàng xăng, dầu trong nước hiện nay. Theo tính toán này, tất cả các chá»§ng loại xăng, dầu Ä‘á»u có giá cÆ¡ sở cao hÆ¡n giá bán hiện hành từ 372 đồng/lít đến 844 đồng/lít. Vì thế, cùng vá»›i việc yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối giữ ổn định giá bán các loại xăng, các loại dầu diesel, dầu há»a, dầu madut như hiện hành, Bá»™ Tài chính cÅ©ng thống nhất vá»›i Bá»™ Công thương cho phép tăng mức sá» dụng Quỹ Bình ổn giá để bù đắp mức chênh lệch giữa giá bán hiện hành thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở.
Äồng thá»i, trên tinh thần chia sẻ vá»›i ngưá»i tiêu dùng và doanh nghiệp, Bá»™ Tài chính Ä‘ã ban hành Thông tư số 25/2012/TT-BTC ngày 21/2/2012 hướng dẫn thá»±c hiện mức thuế suất thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi đối vá»›i các mặt hàng thuá»™c nhóm 2710 tại Biểu thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi. Theo Ä‘ó, thuế suất thuế nháºp khẩu đối vá»›i các mặt hàng xăng giảm từ 4% xuống 0%, đối vá»›i dầu diesel và dầu há»a giảm từ 5% xuống 3%; thá»i gian thá»±c hiện từ ngày 21/02/2012.
Mong rằng, vá»›i sá»± vào cuá»™c tích cá»±c cá»§a các bá»™, ngành, trong thá»i gian tá»›i, thị trưá»ng xăng dầu sẽ ổn định hÆ¡n và việc quản lý chất lượng xăng dầu sẽ hiệu quả hÆ¡n, góp phần tạo dá»±ng lòng tin đối vá»›i ngưá»i tiêu dùng.
Nguồn tin:ÄCSVN