Nếu đến 20/7 tá»›i diá»…n biến giá xăng dầu thế giá»›i vẫn giảm mà các DN đầu mối không có ý kiến vá» việc giảm giá, Bá»™ sẽ có công văn “nhắc nhở”.
Cục trưởng Cục quản lý giá (BTC), Nguyá»…n Tiến Thá»a cho biết khi trao đổi vá»›i phóng viên bên lá» cuá»™c há»p báo vá» Ä‘iá»u hành các giải pháp tài chính và giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vừa diá»…n ra sáng nay, 15/7 tại Hà Ná»™i.
- Theo công bố của Bá»™ Tài chính, các DN đầu mối kinh doanh xăng dầu từ trÆ°á»›c đến nay Ä‘ang bị lá»— song theo tính toán của chuyên gia thuá»™c Bá»™ ThÆ°Æ¡ng mại cÅ© (nay là Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng), thì các DN kinh doanh mặt hàng này Ä‘ang lãi. Váºy ông có thể cho biết, giữa hai công thức tính có gì khác biệt?
- Thá»±c ra, cÆ¡ cấu khoản mục để tính giá thành giữa hai cách tính trÆ°á»›c và nay hoàn toàn giống nhau. Tuy nhiên, ở mối thá»i Ä‘iểm thì cÆ¡ cấu, mức hình thành giá khác nhau, nên không thể lấy giai Ä‘oạn này so vá»›i giai Ä‘oạn trÆ°á»›c, và khẳng định lá»— hay lãi. Cục trưởng Cục quản lý giá Nguyá»…n Tiến Thá»a: Liên bá»™ hoàn toàn có thể kiểm soát giá vốn xăng dầu của các DN. (Ảnh: M.Yến)
Lúc trÆ°á»›c tá»· giá thấp, chỉ hÆ¡n 15.000 VND/USD; mức giá nháºp cÅ©ng khác. Bây giá», tá»· giá lên đến gần 18.000 VND/USD; việc biến Ä‘á»™ng tá»· giá nó Ä‘ã được tính vào cÆ¡ cấu rồi.
Thứ 2, chính sách Ä‘iá»u tiết của nhà nÆ°á»›c tại má»—i thá»i kỳ là khác nhau. Tại sao nhà nÆ°á»›c phải dùng các chính sách vá» thuế, các khoản trích dá»± phòng, Ä‘ó là để đồng bá»™ vá»›i tình hình diá»…n biến thế giá»›i.
Khi giá thế giá»›i tăng, không thể tăng giá trong nÆ°á»›c thì lại phải dùng biện pháp giảm thuế, buá»™c phải lùi trích dá»± phòng. Không phải giá thế giá»›i tăng lên bao nhiêu mà chúng ta cÅ©ng Ä‘iá»u chỉnh giá bán trong nÆ°á»›c tăng bấy nhiêu, mà cần có chính sách bình ổn giá để tránh tác Ä‘á»™ng bất lợi nhất đến kinh tế, xã há»™i trong nÆ°á»›c.
Ngoài ra, các mức trong các khoản mục cÅ©ng lại khác nhau.
Liên quan đến việc Petrolimex công bố lãi. Theo lãnh đạo của Ä‘Æ¡n vị này, 6 tháng đầu năm Petrolimex không những lá»— mà còn lãi 200 tá»· đồng từ kinh doanh xăng dầu Tuy nhiên, phải biết rằng việc kinh doanh này bao gồm cả kinh doanh xăng dầu tái xuất và kinh doanh xăng dầu ná»™i địa. Trong Ä‘ó, lãi từ kinh doanh xăng dầu tái xuất là 392 tá»· đồng còn kinh doanh xăng dầu ná»™i địa thì lại chịu lá»— khoảng hÆ¡n 100 tá»· đồng, vì váºy tổng hòa các loại hình kinh doanh của DN má»›i có chuyện kinh doanh xăng dầu có lãi.
- Theo BTC thì cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá thá»i gian tá»›i sẽ là để DN tá»± quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu trong phạm vi nhất định, váºy ông có thể cho biết “phạm vi nhất định” ở Ä‘ây cụ thể là nhÆ° thế nào?
- Việc sá»a nghị định 55/2007/NÄ-CP là Ä‘iá»u cần thiết. Nó không những Ä‘áp ứng được việc chuyển Ä‘iá»u hành giá xăng dầu hoàn toàn sang cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng có kiểm soát của nhà nÆ°á»›c mà còn Ä‘áp ứng việc bảo đảm lá»™ trình chuyển đổi công tác Ä‘iá»u hành ná»n kinh tế đất nÆ°á»›c sang cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng.
Thá»±c ra, Bá»™ tài chính chỉ góp ý vá» việc sá»a đổi này, vì Bá»™ công thÆ°Æ¡ng má»›i là Ä‘Æ¡n vị chủ quản trong việc xây dá»±ng nghị định này. Bá»™ công thÆ°Æ¡ng có thể xem xét tiếp thu và giải trình Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ, và ngÆ°á»i quyết định cuối cùng là Chính phủ, Bá»™ tài chính cÅ©ng chỉ là má»™t cÆ¡ quan tham mÆ°u.
Bá»™ tài chính cho rằng, trong trÆ°á»ng hợp giá thế giá»›i tăng tác Ä‘á»™ng làm giá vốn trong nÆ°á»›c tăng 20 ngày theo quy định 55/2007/NÄ-CP thì chúng ta tiến hành xem xét Ä‘iá»u chỉnh giá và việc Ä‘iá»u chỉnh giá thấp hÆ¡n hoặc bằng 10% thì DN tá»± quyết định và có thông báo gá»i vá» Liên Bá»™ và nếu mà Liên Bá»™ phát hiện thấy không hợp lý thì sẽ cho ý kiến.
Ngoài ra, việc tăng giá sẽ giá»›i hạn trong khoảng 5 – 20%. Nếu tăng dÆ°á»› 15% thì DN được tá»± quyết định và có thông báo gá»i vá» Liên Bá»™ và nếu mà Liên Bá»™ phát hiện thấy không hợp lý thì sẽ cho ý kiến, nhÆ°ng chỉ cho tăng tối Ä‘a 10%. Còn khi giá tăng trên 15% thì nhà nÆ°á»›c sẽ có can thiệp bằng các biện pháp bình ổn giá theo pháp lệnh vá» giá.
- TrÆ°á»›c đến nay, Liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng chỉ giám sát kinh doanh của DN thông qua thuế và kiểm toán; tuy nhiên nhiá»u ý kiến của các chuyên gia trong ngành cho rằng, việc công khai giá vốn chÆ°a minh bạch, và DN vẫn có thể “lách”. Tá»›i Ä‘ây Liên Bá»™ có cÆ¡ chế gì để giám sát DN cho sát sao không?
- Rất nhiá»u nhà khoa há»c, kinh tế ngoài ngành Ä‘á»u nói cÆ¡ cấu tính giá còn chÆ°a công khai minh bạch. Tuy nhiên, tôi có thể khẳng định, cÆ¡ cấu giá vốn hoàn toàn minh bạch và Liên bá»™ có thể kiểm soát được vì cÆ¡ cấu giá gồm những khoản mục nhÆ° sau:
Thứ nhất, Ä‘ó là giá trung bình tại thị trÆ°á»ng Singapore trong vòng 20 ngày, cái này trên mạng há» công khai, cả nÆ°á»›c Ä‘á»u biết không riêng gì Bá»™ tài chính hay Bá»™ công thÆ°Æ¡ng má»›i biết.
Thứ 2, Ä‘ó là tá»· giá VND/USD, tá»· giá này ngân hàng nhà nÆ°á»›c Ä‘ã công bố, và DN không thể tính sai được.
Thứ ba, Ä‘ó là các khoản phải ná»™p nhÆ° thuế, các loại phí…cái này cÅ©ng có quy định cụ thể rồi.
Duy chỉ có má»™t khoản mà DN có thể tính “kênh” được Ä‘ó là chi phí lÆ°u thông của DN. ThÆ°á»ng các DN báo cáo vá» là 800 – 1.000 đồng song khoản này Liên bá»™ cÅ©ng kiểm soát được khi chỉ cho phép DN tính chi phí lÆ°u thông này là 600 đồng, thấp hÆ¡n so vá»›i báo cáo của DN. Việc cho phép mức phí này là Liên bá»™ dá»±a trên kết quả thanh tra của kiểm toán nhà nÆ°á»›c.
Còn vá» việc, các báo nói, khi nghe các DN kêu lá»— là Liên bá»™ lại cho phép tăng giá, Ä‘iá»u này là không Ä‘úng. Liên bá»™ chỉ nghe DN ở mức hợp lý, còn những Ä‘iá»u không hợp lý thì sẽ không được chấp thuáºn.
- Hiện nay, nhà máy lá»c dầu Dung Quất Ä‘ã Ä‘Æ°a ra thị trÆ°á»ng hÆ¡n 5.00m3 xăng A92, việc này có tác Ä‘á»™ng bình ổn thị trÆ°á»ng xăng dầu trong nÆ°á»›c nhÆ° thế nào?
- Việc NMLD Dung Quất Ä‘ã cho ra thị trÆ°á»ng các sản phẩm xăng dầu ná»™i địa sẽ góp phần giúp chủ Ä‘á»™ng hÆ¡n vá» xăng dầu, song Ä‘ó là vá» lâu dài.
Hiện thá»i, công suất của nhà máy má»›i chỉ cung cấp cho thị trÆ°á»ng chiếm tá»· trá»ng rất nhá», trên 10%. Dá»± kiến trong 2 năm tá»›i, tá»· trá»ng này sẽ được nâng lên 39%. NhÆ° váºy, chúng ta vẫn phụ thuá»™c rất nhiá»u vào xăng dầu thế giá»›i. Do váºy, dù có tính bình quân thì giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn phải nghiêng vá» giá thế giá»›i. Chúng ta không đủ lá»±c để có thể cứ mua cao – bán thấp.
- Việc kiểm toán lá»— lãi tại các doanh nghiệp đầu mối, Bá»™ Ä‘ã có kết quả chÆ°a, và có công khai cho dÆ° luáºn không?
- Việc này không được giao cho Cục mà giao cho thanh tra Bá»™ Tài chính và Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c làm việc vá»›i các DN đầu mối. Kết quả nhÆ° thế nào, có lẽ phải há»i bên kiểm toán.
- Thá»i Ä‘iểm hiện nay, chÆ°a có DN đầu mối nào gá»i công văn xin giảm giá bán lẻ xăng dầu dù giá thế giá»›i Ä‘ang giảm. Váºy Bá»™ có công văn “ nhắc nhở” không?
- Thá»±c ra, giảm giá mà chỠđợi các DN thì rất khó. Tuy nhiên, tại thá»i Ä‘iểm này, trong vòng 14 ngày qua (30/6 – 13/7/2009), giá xăng dầu thế giá»›i má»›i giảm từ 0,8% - 8,6% so vá»›i giá bình quân tháng 6/2009 tùy theo từng chủng loại nhiên liệu, trong Ä‘ó giá dầu thô giảm nhiá»u hÆ¡n giá dầu thành phẩm, đặc biệt là giá dầu mazut giảm không Ä‘áng kể (giảm 0,8%). Ngoài ra, theo quy địnht ại 55/2007/NÄ-CP thì nếu trong vòng 20, diá»…n biến xăng dầu thế giá»›i có dÆ° địa giảm thì DN sẽ phải cân nhắc mức giảm giá.
Vì váºy, nếu đến 20/7 tá»›i mà diá»…n biến giá xăng dầu thế giá»›i vẫn giảm, mà các DN không có ý kiến vá» việc gảim giá thì Bá»™ sẽ có công văn nhắc nhở.
VTC News