Bốn tháng trước, sự tận tụy của Saudi Arabia đối với mối quan hệ đối tác dầu mỏ hàng thập kỷ với Mỹ đã mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã sẵn sàng bóp nghẹt xuất khẩu dầu thô từ kẻ thù chính trị của Vương quốc Hồi giáo, Iran. Và Saudi, bị các quốc gia khác xa lánh sau vụ mưu sát nhà báo Jamal Khashoggi, đã sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ với Nhà Trắng bằng nguồn cung kỷ lục.

Nhưng chính quyền Trump đã làm choáng váng Riyadh bằng cách giảm nhẹ cuộc đàn áp của họ lên Iran vào phút cuối, cho phép nhiều khách hàng tiếp tục mua dầu và gây ra sự sụp đổ giá cả mặt hàng này. Kể từ đó, sự tin tưởng của Saudi vào đồng minh chính trị chính của họ đã giảm đi.

Khi vương quốc Trung Đông này sẽ gặp gỡ các nhà sản xuất dầu đồng minh ở thành phố Baku vào cuối tuần này, cảm giác bị phản bội có thể hiện ra rất lớn trong quá trình ra quyết định. Ed Morse, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu hàng hóa tại Citigroup ở New York cho biết, “Cách mà Saudi bị tổng thống Mỹ lừa dối liên quan đến các lệnh trừng phạt Iran là điều mà họ vẫn có thể đang nếm trải.”

Mặc dù Trump một lần nữa kêu gọi Opec điều tiết giá xuống mức vừa phải, nhưng thành viên lớn nhất của nhóm đang tăng gấp đôi chiến lược hỗ trợ nhóm, ít nhất là cho đến thời điểm hiện tại. Dầu thô đã leo lên mức cao nhất trong bốn tháng trên 58 USD một thùng tại New York vào thứ Tư khi hàng tồn kho của Mỹ giảm.

Một liên minh gồm 24 quốc gia được gọi là Opec+, bao gồm các thành viên của liên minh và các cựu đối thủ cạnh tranh, như Nga, đã bước vào năm thứ ba trong việc hạn chế nguồn cung để bảo vệ giá dầu thô. Mặc dù họ đã giúp vạch ra sự phục hồi 25% trong Brent năm nay, giá hiện tại khoảng 67 USD/thùng vẫn nằm dưới mức mà hầu hết các nhà sản xuất cần để chi trả cho chi tiêu của chính phủ.

Saudi Arabia cần giá dầu trung bình là 80 đô la một thùng để tài trợ cho các kế hoạch tăng chi tiêu trong năm nay, theo tính toán của Bloomberg dựa trên ngân sách năm 2019. Áp lực tài chính của vương quốc này đang gia tăng khi Thái tử Mohammed bin Salman theo đuổi một cuộc đại tu triệt để nhằm đa dạng hóa nền kinh tế ra khỏi dầu mỏ, đồng thời tiến hành một cuộc chiến proxy ở Yemen và đối phó với sự sụp đổ từ vụ giết Khashoggi.

Mục đích đó đang thúc đẩy Saudi bám sát chiến lược của họ, bất chấp nguy cơ về viễn cảnh của luật chống độc quyền được gọi là No Oil Producing and Exporting Cartels Act (Nopec), đã đạt được nhieu2 ủng hộ tại Quốc hội Mỹ sau cái chết của Khashoggi tại Istanbul vào tháng 10.

Khi Trump tweet vào ngày 25 tháng 2 rằng Opec nên “thư giãn” về lập trường thắt chặt nguồn cung, ông đã bị bộ trưởng năng lượng Saudi Khalid Al-Falih bác bỏ, nói rằng ông ủng hộ việc duy trì kiềm chế sản lượng trong nửa cuối năm.

Giọng điệu thách thức của Al-Falih đã được hỗ trợ bởi các hành động gần đây của vương quốc. Saudi đã cắt giảm sản lượng thậm chí nhiều hơn so với cam kết trong hiệp định Opec+, và sẽ tiếp tục làm như vậy vào tháng tới, một quan chức Saudi quen thuộc với chính sách này cho biết trong tuần này. Các lô hàng dầu thô của Saudi đến Mỹ đã giảm trong tháng 2 xuống mức thấp nhất kể từ ít nhất là năm 2010, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng (EIA).

Nó có một sự tương phản rõ rệt với mùa thu năm ngoái. Trước đó, Saudi đã chịu áp lực mạnh mẽ từ Trump khi chính quyền của ông hứa sẽ siết chặt nguồn cung của Iran còn “zero” đã đẩy giá dầu thô lên mức cao nhất trong 4 năm trên 86 USD/thùng.

Để tránh sự thiếu hụt và hỗ trợ chiến dịch ngoại giao của Trump chống lại Teheran, vương quốc này đã tăng sản lượng, cuối cùng đạt mức kỷ lục trên 11 triệu thùng mỗi ngày. Nhưng vào đầu tháng 11, tổng thống đã chọn để cho một số khách hàng của Iran tiếp tục được mua và tình trạng dư cung dầu tiếp tục đã khiến giá giảm 35% trong quý 4 năm ngoái.

Mohammad Darwazah, một giám đốc tại Medley Global Advisers, cho biết, “Chúng ta sẽ thấy một Saudi Arabia khác hẳn so với những gì chúng ta đã thấy vào mùa thu năm ngoái. Tôi không thể nghĩ rằng họ sẽ trở nên thân thiện.”

Sản lượng của Iran đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2013 trong bối cảnh các lệnh trừng phạt của Mỹ áp dụng lại

Một ủy ban từ các quốc gia quan trọng trong liên minh Opec+, ủy ban giám sát chung của Opec, sẽ tập trung tại Azerbaijan vào cuối tuần này để xem xét thị trường dầu trước khi cả nhóm họp vào tháng tới và một lần nữa vào tháng 6.

Saudi có thể sẽ lặp lại mong muốn kéo dài hiệp định của họ để và sẽ cố gắng thuyết phục Nga làm theo, Darwazah nói. Với giá giảm khoảng 22% so với đỉnh tháng 10 năm ngoái, phản ứng từ Washington sẽ không quá gay gắt.

Vương quốc dù sao cũng có thể làm dịu lập trường của mình nếu sản xuất thiệt hại ở Iran và Venezuela, hiện cả hai đều bị Mỹ trừng phạt, leo thang đủ để gây ra sự thiếu hụt.

Ông Mike Wittner, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu thị trường dầu mỏ tại Société Générale ở New York cho biết, “Vai trò này của Mỹ, với lệnh trừng phạt đối với hai nhà xuất khẩu lớn, thực sự là yếu tố quan trọng không thể lường trước được trên thị trường. “Liệu Saudi một lần nữa có thể tăng sản lượng? Chắc chắn là có."

Quan hệ đồng minh của Saudi Arabia kéo dài nhiều thập niên phụ thuộc vào hỗ trợ ngoại giao và quân sự của Mỹ, mối quan hệ hiện tại giữa Thái tử Mohammed bin Salman và chính quyền Trump, và mối đe dọa kéo dài của dự luật NOPEC có nghĩa là Riyadh có thể vẫn sẽ lưu ý đến lời kêu gọi khẩn cấp từ Washington.

Sản lượng của Iran đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2013 trong bối cảnh các lệnh trừng phạt của Mỹ áp đặt lại, sau quyết định từ bỏ một thỏa thuận về chương trình hạt nhân với Tehran của Trump.

Sản lượng của Venezuela đã giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế đang lên đến đỉnh điểm trong tuần này trong tình trạng mất điện trên diện rộng, và khi Mỹ triển khai các lệnh trừng phạt chống lại chế độ của Tổng thống Nicolás Maduro.

Cả hai nước có thể thấy sản lượng dầu sụt giảm hơn nữa trong những tháng tới, đặc biệt là khi lệnh cấm của Mỹ đối với dầu thô thương mại của Venezuela có hiệu lực vào cuối tháng 4 và các biện pháp chống lại Iran có thể được thắt chặt vào đầu tháng 5.

Trong khi điều đó có thể khiến Saudi Arabia tăng sản lượng, thì có một sự khác biệt quan trọng giữa bây giờ và năm 2018, ông Wittner nói. Vào mùa thu, vương quốc đã ngăn chặn trước sự gián đoạn nguồn cung dự đoán nhưng lần này Saudi Arabia sẽ làm là phản ứng.

“Họ sẽ chờ đợi và nhìn thấy những sụt giảm đó trước tiên,” Wittner nói.

Nguồn: xangdau.net (theo Bloomberg)