Saudi Arabia, nước xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới, đã đưa ra kế hoạch tái cấu trúc sâu rộng nền kinh tế vào năm 2030, với mục tiêu thoát khỏi sự phụ thuộc vào dầu mỏ vào cuối thập kỷ tới.
.jpg)
Với "Tầm nhìn Kinh tế 2030", Saudi Arabia có tham vọng tăng gấp đôi quy mô nền kinh tế vào năm 2030. Ảnh: trend.az
Tuy nhiên, bản kế hoạch cải tổ kinh tế với vỏn vẹn 40 trang của Phó Thái tử Mohammed bin Salman chỉ đưa ra các các con số và mục tiêu hấp dẫn, mà không đề ra các giải pháp chi tiết, đó là chưa tính đến năng lực tổ chức thực hiện ở một xã hội vốn trì trệ do lệ thuộc quá lâu vào dầu mỏ. Do vậy, việc triển khai "Tầm nhìn Kinh tế 2030" sẽ không được như kỳ vọng.
Trước hết, liên quan đến vấn đề thành lập PIF, việc cổ phần hóa Aramco sẽ mất nhiều thời gian chứ không thể "một sớm một chiều", vì quy mô huy động vốn quá lớn, giữa lúc giá dầu thấp sẽ khiến các nhà đầu tư trong và ngoài nước không "mặn mà" với việc rót vốn vào công ty này. Đó là chưa kể đến những rủi ro từ tình hình địa chính trị tại Trung Đông.
Các nhà đầu tư còn lo ngại trước những nguy cơ tiềm ẩn xuất phát từ mối quan hệ căng thẳng giữa Saudi Arabia và Iran, đặc biệt sau khi Riyadh phát động "chiến tranh ủy nhiệm" tại nước láng giềng Yemen.
Kế hoạch đại tu kinh tế cũng không nêu ra các biện pháp nhằm tăng thu ngân sách ngoài dầu mỏ từ 43,5 tỷ USD lên 267 tỷ USD vào năm 2030, trong khi hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) của Saudi Arabia đều yếu và có sức cạnh tranh thấp.
Tỷ trọng đóng góp trong GDP của các SME nếu tăng theo kế hoạch cũng chỉ là 35% GDP, trong khi tỷ lệ này ở các nền kinh tế tiên tiến là hơn 70%.
Saudi Arabia cũng chưa có cách nào để có thể giải bài toán tạo 1,3 triệu việc làm cho lao động trong nước vào năm 2020, vì năm 2015 con số này chỉ đạt chưa đến 50.000 việc làm.
Hơn nữa, chương trình cải tổ kinh tế cần phải đi kèm với những điều chỉnh chính sách, sửa đổi luật liên quan đến nhiều lĩnh vực, Điều đáng lưu ý nữa là, chương trình thu hút lao động nước ngoài cùng với các điều chỉnh chính sách trợ cấp có nguy cơ gây bất ổn xã hội.
Tất cả những mục tiêu trên đều nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và giảm bớt sự phụ thuộc của nguồn thu ngân sách vào dầu thô, trong bối cảnh giá dầu sụt giảm triền miên, là bước đi đúng hướng và cần thiết, song nếu không có năng lực thực hiện cũng như cách thức và lộ trình hợp lý thì "Tầm nhìn Kinh tế 2030" sẽ chỉ là ảo tưởng!
