Để hiểu tại sao Saudi Arabia đã thay đổi sách lược và quyết định OPEC nên quay lại kiểm soát cung, hãy nhìn vào hai thách thức chính sách lớn nhất của vương quốc này: nhu cầu cấp thiết để bù đấp lỗ hổng trong ngân sách và kế hoạch bán cổ phần của công ty dầu mỏ duy nhất của nước này.
Hai năm sau khi nhà xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới này đã ủng hộ Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu khí chuyển sang một chiến lược khai thác không giới hạn để bảo vệ thị phần, bộ trưởng dầu mỏ Saudi Arabia đã hứa sẽ chịu gánh nặng lớn nhất trong việc hạn chế nguồn cung toàn cầu. Thị trường phản ứng với điều này cho rằng có thể đó là điều khôn ngoan để làm. Bằng cách hứa hẹn cắt giảm sản lượng chỉ 4,7%, nước này đã đạt được một bước nhảy 18% trong giá dầu.
Tổn thương vì giá dưới 50usd đã trở nên quá nhiều cho nền kinh tế lớn nhất thế giới Ả-rập này. Với gánh nặng thâm hụt ngân sách, đất nước này đã cắt giảm chi tiêu và tiêu tốn hơn một phần tư dự trữ tài chính nước ngoài trong hai năm qua. Sự sụt giảm giá kéo dài cũng bị đe dọa phần quan trọng nhất của tiến trình cải cách được phác thảo ra bởi phó hoàng tử quyền lực nhất của đất nước, Mohammed bin Salman: tư nhân hóa thứ có thể trở thành công ty giao dịch dầu công khai lớn nhất thế giới, Saudi Arabian Oil Co.
"Ngay cả dầu 60usd vẫn không đủ để giải quyết tất cả các vấn đề tài chính của đất nước này,'' Apostolos Bantis, một nhà phân tích tín dụng tại ngân hàng Commerzbank AG ở Dubai, cho biết trong một cuộc phỏng vấn. "Nó không chỉ là một câu hỏi của việc xây dựng niềm tin vào nền kinh tế. Nếu dầu thô ổn định ở mức giá cao hơn, điều đó sẽ tạo điều kiện một cách chắc chắn hơn và cung cấp một cơ sở vững chắc hơn cho tiến trình IPO công ty Aramco. ''
Giá dầu thô Brent đã tăng lên khoảng 55usd một thùng kể từ quyết định cắt giảm khoảng 1,2 triệu thùng dầu mỗi ngày từ sản lượng chung của OPEC hôm 30/11. Các quan chức Saudi sẽ gặp các đối tác đến từ Nga và các nhà sản xuất độc lập khác vào ngày 10/12 để sắp xếp mức cắt giảm 600.000 thùng một ngày trong nguồn cung ngoài OPEC.
"Đối với Saudi, sự thành công sẽ giống như giá dầu sẽ ở mức hiện tại hoặc cao hơn một chút," Robin Mills, giám đốc điều hành của hãng tư vấn ở Dubai, Qamar Energy cho biết. "Kết quả tốt nhất này sẽ cuộc chiến không có người chiến thắng với dầu đá phiến và duy trì thị phần."
Nội các của vương quốc này hôm thứ Hai tuyên bố rằng hiệp định của OPEC sẽ ổn định thị trường dầu và dẫn đến đầu tư lớn hơn trong ngành công nghiệp này, theo thông tấn xã Saudi Press Agency.
Khi OPEC nhóm họp vào tháng 11/2014, Saudi Arabia đã từ chối cắt giảm sản lượng khi đối mặt với tình trạng thừa cung, khiến cho giá dầu thô Brent sụp đổ từ mức đỉnh điểm của năm đó là hơn 115usd một thùng. Đất nước này kể từ đó đã bán trái phiếu quốc tế đầu tiên của mình, tăng17,5 tỷ USD đợt phát hành lớn nhất từ trước đến giờ từ một quốc gia thị trường mới nổi, và đang tiến hành các bước để biến thị trường chứng khoán lớn nhất ở Trung Đông này tiếp cận hơn với các nhà đầu tư nước ngoài.
Saudi cũng chuẩn bị bán nhiều nhất là 5% cổ phần của công ty dầu khí nhà nước, Saudi Aramco.
Thỏa thuận sản lượng của OPEC sẽ không làm hồi phục lại những thiệt hại tài chính gây ra bởi 3 năm giá dầu suy thoái. Đối với Saudi, thỏa thuận này không phải là quá nhiều về việc giúp đất nước thoát khỏi giai đoạn đen tối vì nó là cơ sở cho một tham vọng để dần từ bỏ một nền kinh tế quá phụ thuộc vào dầu, Bantis nói.
Bantis và Mills của Qamar đều nhìn thấy dầu ở trên 50usd một thùng vào năm tới, với Mills dự báo Brent khoảng 55-60usd 55 trong 6 tháng thỏa thuận diễn ra. OPEC có thể mở rộng thỏa thuận này thêm sáu tháng nữa.
Giá là "vẫn ở rất thấp dưới mức hòa vốn" với Saudi Arabia, Edward Bell, một nhà phân tích tại ngân hàng, Emirates NBD PJSC ở Dubai cho biết. Giá hòa vốn tài chính của nước này sẽ giảm xuống còn 79.70usd một thùng trong năm nay từ mức 92,90 trong năm 2015, Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF cho biết trong tháng 10.
Saudi đã đồng ý giảm sản xuất 486,000 thùng một ngày, còn 10,58 triệu thùng, theo OPEC. Iran, đối thủ của Saudi trong cuộc chiến proxy từ Syria đến Yemen, được quyền để tăng sản lượng của mình theo thoả thuận tuần trước.
Saudi Arabia đang chấp nhận "một nguy cơ lớn" bằng cách đảo ngược chiến lược sản xuất không giới hạn mà mình đã theo đuổi để giành thị phần, Mills cho biết. Nếu giá giảm, hoặc nếu có quá nhiều dầu ngoài OPEC đổ vào thị trường, Saudi Arabia có thể chịu áp lực phải cắt giảm sâu hơn, ông nói.
Kiến trúc sư của chính sách sản xuất không giới hạn của Saudi, cựu Bộ trưởng Dầu mỏ Ali al-Naimi, tuần trước đã nói rằng cách tiếp cận mới này có thể hiệu quả, nếu các thành viên OPEC duy trì nó.
Cảnh báo trước của ông al-Naimi: "Thật không may là chúng tôi có xu hướng không trung thực."
Nguồn: xangdau.net