Saudi Arabia Ä‘ã Ä‘Æ°a ra lá»i tuyên chiến trên mặt tráºn kinh tế vá»›i má»™t số nhà sản xuất dầu má». Chiến lược này che giấu chÆ°Æ¡ng trình nghị sá»± tháºt sá»± của Nhà Saud, gia tá»™c nắm quyá»n cai trị Saudi Arabia. NhÆ°ng câu há»i được đặt ra là liệu Saudi Arabia có thể thành công vá»›i những toan tính của mình?
Má»™t tàu chở dầu tại cảng ở thành phố Duba phía tây bắc Saudi Arabia. Ảnh: Reuters
Saudi Arabia khẳng định quốc gia này sẽ vẫn “váºn hành suôn sẻ” vá»›i mức giá dầu má» là 90 USD má»™t thùng, và giảm xuống còn 80 USD trong hai năm tiếp theo, tháºm chí là 50 USD và 60 USD cho các khách hàng châu Á và Bắc Mỹ.
Tuy nhiên, Phó Giám đốc của công ty dầu má» Rosneft của Nga Mikhail Leontyev Ä‘ánh giá: “Giá cả có thể trở nên hấp dẫn… Saudi Arabia Ä‘ã bắt đầu đại hạ giá dầu má». Äây là má»™t sá»± thao túng chính trị, và Saudi Arabia Ä‘ang bị cuốn vào hành Ä‘á»™ng có thể có má»™t cái kết không có háºu”.
Sở dÄ© giá dầu Brent giảm xuống dÆ°á»›i mức 90 USD má»™t thùng là bởi vì nhịp Ä‘á»™ phát triển kinh tế của Trung Quốc, và châu Á nói chung, Ä‘ang cháºm lại, dù sá»± cháºm lại này không diá»…n ra nhanh nhÆ° ở phÆ°Æ¡ng Tây.
Trong khi Ä‘ó, nguồn cung sản phẩm vẫn duy trì ở mức cao, đặc biệt là từ hai quốc gia Saudi Arabia và Kuwait, ngay cả khi trên thị trÆ°á»ng Ä‘ã hầu nhÆ° vắng bóng sản phẩm của Libya và Syrira còn Iran thì bị buá»™c phải cắt giảm xuất khẩu còn 1 triệu thùng má»™t ngày vì cuá»™c chiến kinh tế mang tên cấm váºn từ Mỹ.
Việc gia tá»™c Saud Ä‘ang áp dụng má»™t “chiến dịch giá săn mồi ở cấp Ä‘á»™ cao”, chung quy là để hạn chế thị phần của các đối thủ trong trung và dài hạn. Ít nhất vá» mặt lý thuyết, Ä‘iá»u này có thể khiến các tay chÆ¡i khác, từ Mỹ cho đến các nhà sản xuất dầu nặng nhÆ° Iran và Venezuela, trở nên khốn đốn vì không có lợi nhuáºn. Tuy nhiên mục tiêu chính được nhắm đến và không thể bị lầm tưởng trong chiến lược này của Saudi Arabia, lại là Nga.
Má»™t chiến lược đồng thá»i làm tổn thÆ°Æ¡ng Iran, Iraq, Venezuela, Ecuador và Nga không thể tránh khá»i việc bị xem là má»™t trò chÆ¡i quyá»n lá»±c, nhÆ° theo cái cách mà Washington Ä‘ã có má»™t thá»a thuáºn vá»›i Riyadh, bóng gió rằng việc không kích nhóm Nhà nÆ°á»›c Hồi giáo (IS) tá»± xÆ°ng chỉ là khúc dạo đầu cho việc Ä‘ánh bom lá»±c lượng của Tổng thống Syria al-Assad. Äổi lại, Saudi Arabia sẽ bóp giá dầu để làm suy yếu các đối thủ. NhÆ°ng má»i chuyện không dừng lại ở Ä‘ó.
Bên ngoài tầm kiểm soát của Saudi Arabia
Ngân sách quốc gia năm 2015 của Nga Ä‘òi há»i giá dầu má» ít nhất phải ở mức 100 USD má»™t thùng. Thế nhÆ°ng, trong năm 2015, Äiện Kremlin dá»± tính không vay quá 7 tỉ USD từ “các nhà đầu tÆ° nÆ°á»›c ngoài” thÆ°á»ng lệ, cá»™ng vá»›i 27,2 tá»· USD trong nÆ°á»›c. Do váºy, khó có thể xảy ra má»™t cÆ¡n địa chấn kinh tế.
Bên cạnh Ä‘ó, dù đồng ruble Ä‘ã giảm giá trên 14% so vá»›i đồng USD kể từ hồi tháng 7 nhÆ°ng tình trạng rá»›t giá này cÅ©ng diá»…n ra vá»›i các đồng tiá»n của các thành viên chủ chốt trong nhóm các ná»n kinh tế má»›i nổi (BRICS), vá»›i đồng real của Brazil giảm 7,8%, đồng rupee của Ấn Äá»™ 1,6%. Không giống nhÆ° thá»i kì của Tổng thống Yeltsin, nÆ°á»›c Nga không nghèo túng. Quốc gia này nắm giữ ít nhất 455 tá»· USD dá»± trữ nÆ°á»›c ngoài.
Má»™t yếu tố khác cần được xét đến là mục tiêu mà gia tá»™c Saud nhắm đến: thế chân Nga, trở thành nhà cung cấp dầu má» hàng đầu cho Liên minh châu Âu (EU), chỉ là má»™t giấc má»™ng xa vá»i. Bởi chuyện chỉ có thể xảy ra khi các nhà máy lá»c dầu EU được thay đổi để có thể sá» dụng loại dầu nhẹ của Saudi Arabia, việc sẽ ngốn cả má»™t gia tài.
Má»™t cÆ¡ sở của công ty dầu má» quốc gia Saudi Aramco gần khu vá»±c giàu dầu má» Al-Khurais. Ảnh: AFP
Vá» mặt địa chính trị, chuyện càng trở nên thú vị hÆ¡n khi xem trung tâm của chiến lược của gia tá»™c Saud là Ä‘ánh vào Washington vì không giữ được lá»i hứa “Assad phải ra Ä‘i”, cÅ©ng nhÆ° không Ä‘áp ứng được Ä‘iá»u ám ảnh những nhà tân bảo thủ là Ä‘ánh bom Iran.
Má»i chuyện sẽ chỉ trở nên xấu Ä‘i (vá»›i Saudi Arabia) vì thứ nhất, Washington – ít nhất là vào thá»i Ä‘iểm hiện tại – có vẻ nhÆ° táºp trung nhiá»u hÆ¡n vào việc láºt đổ thủ lÄ©nh Ibrahim của cái gá»i là nhà nÆ°á»›c “Caliph” chứ không phải là ông Assad. Thứ hai, chính quyá»n Obama có thể Ä‘ang ngấp nghé trÆ°á»›c ngưỡng cá»a của việc ký má»™t thá»a thuáºn hạt nhân vá»›i Tehran trong chÆ°Æ¡ng trình Ä‘àm phán vá»›i nhóm P5+1 dá»± kiến sẽ diá»…n ra vào ngày 24/11.
Trên mặt tráºn năng lượng, cÆ¡n ác má»™ng kinh hoàng nhất của gia tá»™c Saud sẽ là việc cả Iran và Iraq sá»›m có khả năng chiếm lấy vị thế của Saudi Arabia để chuyển hÆ°á»›ng trở thành những nhà sản xuất dầu má» quan trá»ng trên thế giá»›i. Thế cho nên, Saudi Arabia nóng lòng tÆ°á»›c Ä‘i khoản thu nháºp cần thiết từ dầu má» của cả hai đối thủ này. Kế hoạch kìm hãm của Saudi Arabia có thể thành công bởi việc bị cấm váºn Ä‘ang gây ảnh hưởng nghiêm trá»ng tá»›i Tehran. Dù váºy, Tehran vẫn luôn có thể bù đắp lại nhá» tăng bán gas cho châu Á.
Nói tóm lại, tại Saudi Arabia có má»™t gia tá»™c Saud bị chỉ trích, và tin rằng có thể buá»™c Moskva thôi ủng há»™ Damascus, và Washington chấm dứt má»™t thá»a thuáºn vá»›i Tehran. Thứ công cụ được sá» dụng để thá»±c hiện hai nhiệm vụ trên là bán dầu dÆ°á»›i mức giá giao ngay trung bình, hành Ä‘á»™ng được Ä‘ánh giá là phảng phất “mùi tuyệt vá»ng”.
Bên cạnh Ä‘ó, Ä‘iá»u này cÅ©ng có thể được hiểu là gia tá»™c Saud Ä‘ang run rẩy, nếu không phải là ngầm phá hoại, liên minh chÆ°a xác định được phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng trong trong chiến dịch chống lại những kẻ khủng bố của Ibrahim.
Nguồn tin: Báo Tin tức