Giá xăng tăng ká»· lục trong bối cảnh lạm phát Ä‘ang thấp dÆ°á»ng nhÆ° không ảnh hưởng nhiá»u tá»›i chỉ số vÄ© mô, song lại là phép thá» liá»u lÄ©nh vá»›i niá»m tin vốn rất mong manh của ngÆ°á»i tiêu dùng và doanh nghiệp.
Sau má»™t thá»i gian dài đối mặt vá»›i suy giảm kinh tế, thu nháºp eo hẹp, ngÆ°á»i dân ngày càng tháºn trá»ng vá»›i các khoản chi tiêu. Kết quả nghiên cứu má»›i công bố của hãng Nielsen cho thấy 77% ngÆ°á»i được khảo sát cho rằng tiết kiệm là Æ°u tiên hàng đầu. Tại doanh nghiệp và cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c, từ lãnh đạo cao nhất tá»›i từng nhân viên lúc nào cÅ©ng canh cánh ná»—i lo cắt giảm chi phí, tháºn trá»ng mở rá»™ng đầu tÆ°, ngừng mua sắm má»›i, hạn chế tối Ä‘a chuyện liên hoan, lá»… há»™i.
Dù muốn tiết kiệm, Ä‘iện và xăng là hai thứ trong bất cứ Ä‘iá»u kiện nào cÅ©ng phải dùng. Do váºy, giá xăng, tiá»n Ä‘iện luôn là chủ Ä‘á» nóng hổi đặc biệt trong bối cảnh khó khăn hiện nay. Khi ngÆ°á»i dân Hà Ná»™i chÆ°a được giải tá»a thắc mắc vì hóa Ä‘Æ¡n tiá»n Ä‘iện tăng bất thÆ°á»ng thì tối ngày 7/7, giá xăng lại có đợt tăng thứ hai chỉ trong ná»a tháng, lên 25.640 đồng má»™t lít - ká»· lục từ trÆ°á»›c đến nay.
 |
| Việc tăng giá xăng dầu liên tiếp trong thá»i gian ngắn Ä‘è nặng lên tâm lý ngÆ°á»i tiêu dùng và doanh nghiệp. Ảnh: Anh Quân |
"Việc Ä‘iá»u chỉnh giá Ä‘ã cân nhắc để không ảnh hưởng đến hoạt Ä‘á»™ng sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp", ông Nguyá»…n Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) cho biết tại buổi há»p báo má»™t ngày ngày sau khi giá xăng dầu tăng.
Tuy nhiên, trao đổi vá»›i VnExpress.net, chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh cho rằng việc tăng giá xăng dầu liên tiếp vừa qua dá»… tạo ra cú sốc tâm lý bởi sức mua trong nÆ°á»›c còn yếu và ảnh hưởng tá»›i cả doanh nghiệp vốn Ä‘ang gồng mình vượt qua khó khăn.
Lãnh đạo má»™t doanh nghiệp váºn tải tại Hải Phòng tâm sá»± xăng dầu tăng giá khiến hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh thêm bá»™n bá». Nhu cầu váºn chuyển suy giảm, Ä‘ã váºy từ vài tháng trở lại Ä‘ây Bá»™ Giao thông Váºn tải siết chặt kiểm tra trá»ng tải xe, khiến doanh nghiệp cháºt váºt căn cÆ¡ chuyện tăng giá cÆ°á»›c. Nay đến lượt giá xăng tăng liên tục, rủi ro vá»›i doanh nghiệp nhÆ° ông là không thể tránh khá»i.
"Äặc thù của ngành váºn tải là xăng dầu chiếm tá»· trá»ng lá»›n trong giá thành, do váºy má»—i lần tăng giá là doanh nghiệp lại phải Ä‘àm phán vá»›i khách hàng. Trong bối cảnh kinh doanh sa sút nhÆ° hiện nay, Ä‘àm phán không dá»… chút nào", ông ca thán.
Anh SÆ¡n - má»™t tài xế taxi có thâm niên 10 năm chạy tuyến Hà Ná»™i - Ná»™i Bài cÅ©ng than thở vá» việc xăng tăng giá chóng mặt. Trung bình má»™t ngày anh chở khách kiếm được má»™t triệu đồng, song phải ná»™p lại cho hãng má»™t ná»a, trong 50% còn lại lái xe phải chịu tiá»n xăng nên nếu giá xăng tăng thì phần thu vá» ngày càng giảm. “Thu nháºp giảm má»™t phần ba, tháºm chí má»™t ná»a so vói trÆ°á»›c Ä‘ây nhÆ°ng vẫn phải chấp nháºn. Vì không chạy thì sẽ Ä‘ói”, anh chia sẻ.
ÄÆ°a ra lý do cho lần tăng giá xăng ngày 7/7, Liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng cho biết giá bán lẻ xăng Ron 92 thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở 918 đồng má»™t lít (bao gồm giá nháºp khẩu, thuế, lợi nhuáºn định mức và các loại chi phí khác). Tuy nhiên, cÅ©ng có ý kiến cho rằng thay vì tăng giá, Bá»™ Tài chính có thể giảm thuế phí, bởi những chi phí này Ä‘ang chiếm tá»· lệ khá cao trong cÆ¡ cấu giá xăng dầu bán lẻ hiện nay.
Theo phụ biểu cÆ¡ cấu tính giá của Bá»™ Tài chính, má»™t lít xăng RON 92 vá» Việt Nam phải chịu 8.244 đồng tiá»n thuế và phí, bằng 35% giá bán lẻ và bằng gần má»™t ná»a giá CIF nháºp xăng dầu vá» cảng (16.444 đồng má»™t lít). Trong Ä‘ó, thuế nháºp khẩu (18%), thuế tiêu thụ đặc biệt (10%), thuế bảo vệ môi trÆ°á»ng (1.000 đồng) và thuế giá trị gia tăng (10%). Äây cÅ©ng là nguyên nhân khiến giá xăng dầu Việt Nam cao hÆ¡n nhiá»u nÆ°á»›c, tháºm chí là cả Mỹ - má»™t cÆ°á»ng quốc kinh tế và có thu nháºp bình quân đầu ngÆ°á»i gấp hÆ¡n 30 lần Việt Nam.
Má»™t báo cáo của Hiệp há»™i Xăng dầu từng cho biết, tại Mỹ, các khoản thuế phí áp cho xăng gồm thuế liên bang, thuế bang, thuế doanh thu, thuế địa phÆ°Æ¡ng, phí bể chứa ngầm, phí môi trÆ°á»ng… chiếm khoảng 12%, tính ra tiá»n mặt chỉ bằng má»™t phần ba lần các khoản thuế phí cùng thá»i Ä‘iểm tại Việt Nam.
Tuy nhiên, lãnh đạo Cục Quản lý giá Ä‘ã bác khả năng có thể giảm thuế, vì cho rằng thuế là má»™t khoản thu quan trá»ng của ngân sách nên phải cân nhắc kỹ, nếu tăng hoặc giảm và cÅ©ng không thể thá»±c hiện ngay láºp tức.
Bên cạnh Ä‘ó, quỹ bình ổn giá - công cụ giúp bình ổn thị trÆ°á»ng cÅ©ng được chuyên gia mổ xẻ còn nhiá»u Ä‘iểm chÆ°a hợp lý. Theo ông Ngô Trí Long - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trÆ°á»ng giá cả (Bá»™ Tài chính), hiện việc trích láºp quỹ bình ổn được thá»±c hiện ở hầu hết má»i thá»i Ä‘iểm và do ngÆ°á»i mua xăng Ä‘óng góp, trong khi Ä‘áng ra chỉ nên trích láºp khi giá xuống thấp để tạo nguồn bình ổn khi giá cao và doanh nghiệp cÅ©ng phải thá»±c hiện nghÄ©a vụ này. "Äây là Ä‘iá»u vô lý, Ä‘áng lẽ doanh nghiệp cÅ©ng phải Ä‘óng góp chứ không phải ngÆ°á»i dân tá»± móc tiá»n túi ra để bình ổn", ông thẳng thắn.
Tác Ä‘á»™ng dài hÆ¡n mà xăng dầu có thể mang tá»›i là ảnh hưởng đến mặt bằng giá cả những tháng cuối năm cÅ©ng nhÆ° chỉ tiêu lạm phát, vốn Ä‘ã được Ä‘ánh giá kiá»m chế thành công trong suốt ná»a năm qua. "Trong bối cảnh xăng dầu là yếu tố đầu vào của nhiá»u ngành sản xuất, tác Ä‘á»™ng đến giá nhiá»u mặt hàng khác thì lạm phát tháng 7 và những cuối năm sẽ bị ảnh hưởng", ông Lê Äăng Doanh nói.
TrÆ°á»›c Ä‘ó, dù dá»± báo dÆ° địa cho lạm phát còn rất rá»™ng trong những tháng cuối năm (6 tháng đầu năm má»›i tăng 1,38%), song ông Nguyá»…n Äức Thắng - Vụ trưởng Vụ Giá (Tổng cục Thống kê) cÅ©ng không ngoại trừ đến cuối năm chỉ số giá tiêu dùng có thể biến Ä‘á»™ng nếu xảy ra mÆ°a bão hoặc vào mùa khai giảng, và nay lại thêm yếu tố xăng dầu.
Do váºy, chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh má»™t lần nữa nhấn mạnh cÆ¡ quan quản lý cần minh bạch hÆ¡n việc tính giá và Ä‘iá»u hành giá xăng dầu để tránh gây áp lá»±c tâm lý cho thị trÆ°á»ng. Việc sá»a Nghị định 84 vá» Ä‘iá»u hành giá xăng dầu cÅ©ng cần thá»±c hiện nhanh chóng, sau khi Ä‘ã cháºm so vá»›i kế hoạch 10 tháng.
Nguồn tin: Vnexpress
