Xung đột và bất đồng lớn trong OPEC thường không được chú ý khi các quốc gia thành viên sử dụng cơ chế tham vấn và ra quyết định để ngăn chặn tình trạng lộn xộn công khai. Do đó, quyết định bất ngờ gần đây của UAE là một cú sốc đối với thị trường dầu mỏ quốc tế. Mặc dù một thỏa thuận sản xuất đã được ký kết, nhưng xung đột gần đây có thể là một dấu hiệu cho thấy nhiều bất ổn hơn có thể xảy ra trong tương lai gần. Bất đồng gần đây nhất về việc gia tăng mức sản xuất cơ sở, khiến UAE và Ả Rập Xê-út chống lại nhau. Mặc dù lợi ích của hai quốc gia Ả Rập đã có sự khác biệt trong một thời gian, điều này có thể nhìn thấy trong lĩnh vực kinh tế và địa chính trị.
UAE đã đánh một canh bạc khi quyết định tăng đặt cược và công khai thách thức OPEC cũng như Ả Rập Xê Út vì sự miễn cưỡng của họ để tăng mức sản lượng cơ sở. Các tiểu vương quốc đã đầu tư hàng tỷ USD để tăng sản lượng của họ lên 5 triệu thùng/ngày vào năm 2030 trong khi hiện đang sản xuất 3,16 triệu thùng/ngày. Thỏa thuận cho phép UAE tăng mức cơ sở lên 3,5 triệu thùng/ngày trong khi Nga và Ả Rập Xê Út cũng nhận được hạn ngạch cao hơn. Tuy nhiên, đối với Nga và Ả Rập Xê Út, nó chỉ đơn thuần là giữ thể diện về mặt chính trị vì cả hai đều không thể sản xuất ở mức độ đó.
Đề xuất của UAE đã nhận được sự ủng hộ từ các thành viên khác, khiến Ả Rập Saudi bị sốc và là một trong những lý do để giải quyết vấn đề bằng một thỏa hiệp. Các thành viên OPEC khác đã bày tỏ sự không hài lòng với các thỏa thuận OPEC + vì các nhà sản xuất nhỏ hơn có ít tầm ảnh hưởng hơn và buộc phải thực hiện theo thỏa thuận.
Trong nhiều năm, quan hệ UAE-Ả Rập Xê Út được coi là cực kỳ ổn định và gắn bó vì hai nước có chung nhiều lợi ích. Sự tương đồng về văn hóa, ngôn ngữ và tôn giáo càng thắt chặt thêm mối quan hệ. Thành công gần đây của UAE trong việc đa dạng hóa kinh tế và xây dựng quân đội đã cho phép nước này thoát ra khỏi cái bóng của nước láng giềng lớn hơn.
Việc sử dụng hiệu quả sự giàu có năng lượng của họ theo hướng đa dạng hóa đã giảm tỷ trọng đóng góp của dầu khí vào GDP xuống 30% vào năm 2019. Thương mại giữa UAE và Saudi đã tăng lên 24 tỷ USD hàng năm với thâm hụt thương mại 18 tỷ USD theo hướng có lợi cho Các tiểu vương quốc. Lý do chính đằng sau thành công này là sự phát triển của UAE như một trung tâm thương mại quốc tế giúp thúc đẩy các hoạt động kinh tế.
Sức mạnh kinh tế đã được chuyển thành thành tựu khoa học và quân sự. UAE đã đầu tư rất nhiều vào việc tăng cường khả năng quân sự của mình. Những nguồn lực này phục vụ hai mục đích: duy trì sự độc lập và tạo ra tầm ảnh hưởng. Tuy UAE và Saudi là đồng minh, nhưng cuộc xâm lược Kuwait của Iraq vào những năm 90 là một bài học cho các quốc gia nhỏ hơn về sự yếu kém tương đối của họ.
Tổ hợp công nghiệp-quân sự của UAE đã đạt đến đỉnh điểm khi các sản phẩm phát triển trong nước đang được xuất khẩu. Hơn nữa, việc bán máy bay F-35 tiên tiến có thể khiến lực lượng không quân của họ trở thành lực lượng có năng lực nhất ở Trung Đông, chỉ sau Israel. Thành công về mặt quân sự của UAE đã khiến họ có biệt danh là ‘Little Sparta’. Thái độ độc lập có thể được nhìn thấy trong chuyến thăm của một phái đoàn UAE tới tổng thống đắc cử Ebrahim Raisi của Iran, kẻ thù truyền kiếp của Ả Rập Saudi.
Những diễn biến nêu trên là dấu hiệu của mối quan hệ Ả Rập Saudi đang rạn nứt, không cần lời giải thích. Điều này có thể là do tham vọng của các nhà lãnh đạo của họ và quyền lợi khác nhau trên thị trường dầu mỏ.
Tiết lộ về email bị rò rỉ (2017) từ một nhà ngoại giao của Tiểu vương quốc Ả Rập Saudi cho thái tử Mohammed bin Zayed (MBZ) của Abu Dhabi đã khiến Riyadh tức giận: “mối quan hệ của chúng tôi với họ dựa trên chiều sâu chiến lược, lợi ích chung và quan trọng nhất là hy vọng rằng chúng tôi có thể ảnh hưởng đến họ. Không phải hướng ngược lại." Nó được người Ả Rập Xê Út giải thích là 'sự đúc kết' của thái tử Ả Rập Xê Út Mohammad bin Salman mà MBZ là người cố vấn đầu tiên của ông.
Tuy nhiên, lý do quan trọng nhất đằng sau mối quan hệ có phần rạn nứt này là sự kết thúc của kỷ nguyên dầu mỏ, dường như sắp xảy ra. Điều kiện để trở thành thành viên OPEC như sau: kiểm soát sản xuất để duy trì giá cả có lợi. Nó có nghĩa là thể hiện sự kiềm chế đối với lợi ích của nhóm. Tình hình thay đổi khi điện khí hóa nhanh chóng làm giảm nhu cầu dầu và giảm doanh thu.
Do đó, các nước sản xuất dầu đứng trước hai lựa chọn: tối đa hóa giá trị dầu của họ hoặc duy trì hạn ngạch sản xuất của OPEC và hy vọng rằng mọi người cũng sẽ làm như vậy. Mặc dù không chắc UAE sẽ rời khỏi OPEC, nhưng tình hình có thể thay đổi khi sự suy giảm tương đối của thị trường dầu tăng nhanh. Trong tình hình mới, các nước sản xuất cần thể hiện sự kiềm chế đáng kể nếu duy trì sự tuân thủ khi mô hình kinh doanh mà nền kinh tế của họ đã dựa vào trong nhiều thập kỷ sắp trở nên không bền vững.
Nguồn tin: xangdau.net
