Thời gian gần Ä‘ây, do ảnh hưởng giá dầu thô lao dốc, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c liên tục được Ä‘iều chỉnh giảm vá»›i mức Ä‘á»™ lá»›n. NhÆ°ng bên cạnh Ä‘ó Bá»™ Tài chính cÅ©ng đồng thời quyết định tăng mạnh thuế nhập khẩu xăng dầu, khiến người tiêu dùng và người sản xuất không được hưởng lợi gì nhiều từ quá trình giảm giá dầu thô.

So vá»›i thời Ä‘iểm trÆ°á»›c khi dầu thô rá»›t giá, riêng mặt hàng xăng thì thuế nhập khẩu Ä‘ã Ä‘iều chỉnh tăng gần gấp Ä‘ôi, từ 18% lên 35% (dầu hỏa, mazut cùng tăng lên 35%, diesel 30%).

NhÆ° vậy, nếu tính cả thuế tiêu thụ đặc biệt 10%, thuế giá trị gia tăng 10%, phí môi trường, quỹ bình ổn, lợi nhuận định mức... thì má»—i lít xăng tại Việt Nam hiện phải “cõng” bốn loại thuế và ba loại phí, tổng cá»™ng hÆ¡n 60% so vá»›i giá cÆ¡ sở! Nếu so sánh vá»›i giá xăng ở Mỹ hiện nay khoảng tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 12.500 đồng/lít, giá xăng ở Việt Nam Ä‘ang đắt hÆ¡n khoảng 40%. Phải chăng Ä‘ây là mức thuế suất Ä‘ánh vào nhiên liệu tiêu dùng thiết yếu thuá»™c diện cao hàng đầu thế giá»›i?

Vá»›i mức thuế và phí quá cao nhÆ° trên, người tiêu dùng và người sản xuất quả thá»±c không được hưởng lợi gì nhiều từ quá trình giảm giá dầu thô. Trong khi Ä‘ó, các công ty phân phối xăng dầu, lâu nay hưởng lợi rất lá»›n từ vị thế Ä‘á»™c quyền cung ứng, kinh doanh không cần suy nghÄ© nhiều vẫn thu lãi khủng, nay bắt đầu thấm Ä‘òn lá»— lã vì giá dầu lao dốc. Thiết nghÄ©, cuá»™c chÆ¡i nào cÅ©ng có quy luật riêng của nó, thăng mãi đến lúc phải trầm, Ä‘iều quan trọng là sá»± chuẩn bị của những người trong cuá»™c kỹ càng đến mức Ä‘á»™ nào?

Rõ ràng Bá»™ Tài chính Ä‘ang là người thủ đắc vị thế có lợi nhất trong cuá»™c chÆ¡i này vá»›i quyền định Ä‘oạt tăng thuế. Đồng thời xét về mặt sá»­ dụng công cụ thì không có gì tập trung ngân sách nhanh gọn và lợi bằng cách tăng thuế xăng dầu, má»—i ngày có thể thu hàng tỉ đồng. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra: mức thuế và phí hÆ¡n 60% Ä‘ánh vào má»™t lít xăng nhÆ° vậy liệu có bất bình thường? Nếu giá dầu thô tiếp tục Ä‘à giảm sâu kéo dài thì liệu rằng Bá»™ Tài chính có tăng thuế lên cao hÆ¡n nữa?

Má»™t trong những Ä‘iểm yếu lâu nay của ngân sách quốc gia là phụ thuá»™c khá lá»›n vào tá»· trọng xuất nhập khẩu xăng dầu mặc dù nÆ°á»›c ta không phải là quốc gia có lợi thế. Thời gian gần Ä‘ây Quốc há»™i Ä‘ã liên tục cảnh báo về vấn đề này để có định hÆ°á»›ng Ä‘iều chỉnh chính sách chủ Ä‘á»™ng hÆ¡n. Tuy nhiên, những chuyển biến về cÆ¡ cấu thu - chi diá»…n ra rất chậm chạp, chÆ°a có giải pháp hiệu quả để nuôi dưỡng nguồn thu ná»™i địa, tình trạng thất thu, đặc biệt là hiện tượng lãng phí, tham nhÅ©ng trong chi tiêu ngân sách còn rất lá»›n.

Trách nhiệm chủ yếu của Bá»™ Tài chính trong chiến lược cân đối ngân sách quốc gia tỏ ra kém hữu hiệu, vẫn mãi tập trung vào những liệu pháp ngắn hạn, thiếu tính căn cÆ¡ bền vững. Thiết nghÄ©, cÆ¡n sốc giá dầu mỏ chắc chắn không phải là “phép thá»­” cuối cùng đối vá»›i nền kinh tế và năng lá»±c cân đối ngân sách của Việt Nam. Đồng thời cÅ©ng không nên thá»­ thách quá Ä‘áng sức chịu Ä‘á»±ng của người tiêu dùng vốn dÄ© Ä‘ã gánh chịu nhiều thiệt thòi trong những cuá»™c chÆ¡i “giá cả Ä‘á»™c quyền”...

Nguồn tin: Thesaigontimes