
Quay lưng vì e ngại không minh bạch?
Trước Ä‘ó, Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil), thành viên cá»§a PVN, được PVN giao nhiệm vụ đầu mối tiêu thụ sản phẩm xăng dầu cá»§a NMLD Dung Quất. Theo ông Nguyá»…n Sinh Khang, Phó tổng giám đốc PVN thì việc giao cho PV Oil làm đầu mối bao tiêu sản phẩm cá»§a NMLD Dung Quất là để BSR có thể táºp trung vào việc váºn hành nhà máy trong giai Ä‘oạn đầu khi má»›i vào hoạt động.
Việc má»™t đơn vị sẵn có kinh nghiệm trong kinh doanh xăng dầu, sẵn phương tiện váºn chuyển đứng ra làm đầu mối bao tiêu sản phẩm cá»§a má»™t nhà máy má»›i Ä‘i vào hoạt động chắc chắn sẽ chia lá»a rất tốt cho má»™t bá»™ máy má»›i tinh cá»§a BSR cÅ©ng như giảm được má»™t ít chi phí váºn hành vốn Ä‘ang bị đội lên tương đối so vá»›i các dá»± tính đầu tư ban đầu cá»§a NMLD Dung Quất. Bên cạnh Ä‘ó, do PV Oil hiện má»›i chiếm khoảng 25% thị phần trong lÄ©nh vá»±c phân phối xăng dầu nói chung, kém xa rất nhiá»u so vá»›i đơn vị Ä‘ang có thị phần chi phối là Tổng công ty Xăng Dầu Việt Nam (Petrolimex) vá»›i 52%, Ä‘ây có thể là cÆ¡ há»™i tốt để PV Oil mở rá»™ng mạng lưới phân phối cá»§a mình. Có lẽ cÅ©ng bởi váºy mà dù Petrolimex vào cuối năm 2009 Ä‘ã đỠnghị Bá»™ Công Thương 3 phương án để tiêu thụ sản phẩm xăng dầu cá»§a NMLD Dung Quất. Trong Ä‘ó, phương án tiến hành đấu thầu toàn bá»™ sản phẩm cá»§a nhà máy để chá»n khách mua, không phân biệt doanh nghiệp trong hay ngoài PVN và phương án Petrolimex bao thầu toàn bá»™ xăng dầu cá»§a NMLD làm ra Ä‘á»u không được chấp nháºn. Phương án được chá»n và Ä‘ã thá»±c hiện thá»i gian qua là các đầu mối xăng dầu sẽ Ä‘àm phán vá»›i PV Oil, chứ không phải BSR.
Nhưng câu chuyện PV Oil, 1 trong 11 đầu mối nháºp khẩu xăng dầu, bá»—ng được đứng ra phân phối xăng dầu ná»™i cho các đầu mối nháºp khẩu còn lại Ä‘ã khiến các doanh nghiệp khác nghi ngại vá» sá»± công bằng trong đối xá». Từng có thông tin cho rằng, PV Oil Ä‘ã tá»± cho mình được hưởng chiết khấu hoa hồng cao hÆ¡n so vá»›i các doanh nghiệp khác. Äiá»u này Ä‘ã khiến nhiá»u đầu mối nháºp khẩu quay lưng lại vá»›i xăng dầu ná»™i, khiến NMLD Dung Quất có nguy cÆ¡ ế hàng, dù cho lượng sản phẩm cá»§a nhà máy chỉ đủ Ä‘áp ứng khoảng 1/3 nhu cầu xăng dầu vốn Ä‘ang phụ thuá»™c hoàn toàn vào nháºp khẩu cá»§a cả nước.
Äấu thầu chưa hẳn Ä‘ã xong
Không chá» tá»›i cuối năm, khi mà xăng dầu do NMLD Dung Quất sản xuất ra không còn chá»— chứa trong khi ngưá»i mua thì vẫn vắng bóng, PVN Ä‘ã khẩn cấp lên tiếng đỠnghị các cÆ¡ quan chức năng can thiệp để tiêu thụ hàng ná»™i. DÄ© nhiên, nếu muốn PV Oil hoàn toàn có thể xuất khẩu xăng dầu khi các đầu mối kinh doanh xăng dầu quay lưng lại vá»›i mình, nhất là khi việc kinh doanh theo hình thức tạm nháºp, tái xuất xăng dầu là má»™t nghiệp vụ bình thưá»ng vẫn được các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu thá»±c hiện.
Tuy nhiên, NMLD Dung Quất là má»™t công trình khá đặc biệt, được hưởng má»™t cÆ¡ chế ưu Ä‘ãi để hoạt động có hiệu quả nhanh, Ä‘ó là: giá bán buôn tại cổng nhà máy bằng giá nháºp khẩu cá»™ng vá»›i thuế nháºp khẩu 7%. Vì váºy, nếu chấp nháºn xuất khẩu xăng dầu cá»§a NMLD Dung Quất thì PVN và các đơn vị thành viên cá»§a mình không thu được nhiá»u lợi ích như mong đợi, ngoài chi phí lá»c dầu vốn khá rẻ (chưa đến 10 USD/tấn). Chính bởi váºy, chỉ khi bán được sản phẩm tại thị trưá»ng trong nước thì chá»§ đầu tư má»›i có thêm lợi ích từ việc cá»™ng thêm 7% thuế nháºp khẩu vào giá bán sản phẩm. Ấy váºy nhưng không phải doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu ná»™i địa nào cÅ©ng mua được hàng cá»§a NMLD Dung Quất. Ngoài PV Oil và Petech - hai đơn vị cá»§a PVN - Ä‘ang là những đơn vị chá»§ lá»±c tiêu thụ xăng dầu cá»§a NMLD Dung Quất, khách hàng chính được nhắm tá»›i là Petrolimex, tiếp Ä‘ó là Công ty Xăng dầu Quân đội. Äại diện cá»§a Công ty Váºn tải Vinalines miá»n Bắc má»›i Ä‘ây còn cho biết, công ty này có đỠnghị được mua sản phẩm cá»§a NMLD Dung Quất nhưng không được PV Oil Ä‘oái hoài. Sở dÄ© như váºy là vì hiện sản lượng cá»§a NMLD Dung Quất má»›i chỉ Ä‘áp ứng được khoảng 1/3 nhu cầu xăng dầu cá»§a cả nước. Ngay cả khi thay đổi chế độ chạy để có được nhiá»u xăng và dầu thì NMLD Dung Quất cÅ©ng chỉ Ä‘áp ứng được khoảng 40% nhu cầu xăng dầu ná»™i địa mà thôi. Thế nhưng vào thá»i Ä‘iểm này, để bán được hết hàng trong nước là không dá»… dàng vá»›i NMLD Dung Quất khi khách hàng tiêu thụ lá»›n nhất là Petrolimex không ngồi chá» tá»›i phiên mình được mua xăng dầu, sau khi PV Oil hay Petech Ä‘ã no đủ. Bà Äàm Thị Huyá»n, Phó tổng giám đốc Petrolimex cho hay, nói tá»›i thiếu Ä‘iện, ngưá»i ta chỉ nhắc tá»›i EVN, còn thiếu xăng thì Petrolimex được nhắc tá»›i đầu tiên. Váºy nên doanh nghiệp cá»§a bà phải chá»§ động Ä‘àm phán các hợp đồng nháºp khẩu để đảm bảo nguồn cung cấp ổn định, dẫu biết rằng việc mua xăng dầu ná»™i sẽ giúp giảm bá»›t áp lá»±c vá» ngoại tệ đối vá»›i doanh nghiệp và nháºp siêu đối vá»›i ná»n kinh tế.
Chuyện PV Oil, 1 trong 11 đầu mối nháºp khẩu, bá»—ng được đứng ra phân phối xăng dầu ná»™i cho các đầu mối nháºp khẩu còn lại liệu có công bằng? |
DÄ© nhiên, PVN, PV Oil và BSR vẫn còn có thể trông chá» vào việc gá»i hàng trong kho cá»§a Petrolimex hay các nhà nháºp khẩu khác khi các kho chứa cá»§a há» Ä‘ã đầy. Nhưng ngoài việc bị động do không biết chính xác khối lượng hàng có thể gá»i được nhiá»u hay ít để có kế hoạch sản xuất, các đơn vị cá»§a PVN còn phải đối mặt vá»›i việc chôn má»™t lượng vốn không nhá» trong xăng dầu thành phẩm do chưa bán được hàng, trong khi vẫn phải bá» tiá»n ra nháºp khẩu dầu thô đầu vào để duy trì sản xuất ổn định.
Vá»›i viá»…n cảnh này, PVN cuối cùng cÅ©ng phải chấp nháºn kế hoạch đấu thầu mua sản phẩm cá»§a NMLD Dung Quất vá»›i sá»± tham gia cá»§a tất cả các đầu mối Ä‘ang nháºp khẩu xăng dầu từ năm 2011. Tuy nhiên cần phải nhắc lại là, việc đấu thầu sản phẩm xăng dầu cá»§a NMLD Dung Quất không phải bây giá» má»›i xuất hiện. Trước Ä‘ó, vào giữa năm 2009, PVN cÅ©ng Ä‘ã đỠcáºp tá»›i phương án này vá»›i mục tiêu tìm ra được khách hàng trả giá cao nhất cho sản phẩm cá»§a NMLD Dung Quất. Nhưng ngay ở thá»i Ä‘iểm Ä‘ó, và chắc chắn bây giá» cÅ©ng vẫn váºy, những đầu mối kinh doanh xăng dầu lá»›n cho hay, há» Ä‘ang mua xăng dầu theo hình thức đấu giá mua để chá»n được đối tác chào giá thấp nhất. Váºy nên chuyện tiêu thụ xăng dầu ná»™i vẫn sẽ còn long Ä‘ong!
Nguồn: DDDN
Äá»™c giả có thể gá»i ý kiến, nháºn xét, bày tá» quan Ä‘iểm cá»§a mình đối vá»›i tin tức này bằng cách bấm vào nút "Ý kiến Cá»§a bạn"