Theo các chuyên gia, hiện tại Quỹ bình ổn xăng dầu Ä‘ang được lập ra từ việc trích má»™t phần tiền trong giá mua xăng dầu của các khách hàng, cách này Ä‘ang khiến người tiêu dùng chịu thiệt nhiều hÆ¡n lợi.

Dân thiệt nhiều hÆ¡n lợi...

Hiện tại, Quỹ Bình ổn giá xăng dầu Ä‘ã được má»™t số nÆ°á»›c trên thế giá»›i, nhÆ° Trung Quốc, Thái Lan, Philippines ... áp dụng. Còn tại Việt Nam, mặc dù việc trích lập Quỹ bình ổn xăng dầu má»›i được sá»­ dụng trong 2 năm trở lại Ä‘ây, nhÆ°ng nó Ä‘ã góp phần nhất định vào việc bình ổn giá thị trường xăng dầu trong má»™t số thời gian nhạy cảm vá»›i nhấp định.

Theo nhận định của nhiều chuyên gia, nếu trong thời gian qua không có Quỹ bình ổn, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c sẽ phải Ä‘iều chỉnh liên tục và vá»›i mức Ä‘á»™ dày đặc hÆ¡n.

Mặc dù Quỹ bình ổn Ä‘ã bá»™c lá»™ được nhiều Æ°u thế cần thiết và quan trọng nhÆ° vậy, nhÆ°ng theo quan Ä‘iểm của má»™t số chuyên, hiện tại Quỹ này vẫn Ä‘ang còn rất nhiều Ä‘iểm bất cấp, và tạo nên những “méo mó” cho thị trường.

Ông Nguyá»…n Minh Phong, chuyên gia kinh tế nhận định, việc trích lập Quỹ bình ổn xăng dầu vẫn còn nhiều bất cập. Bởi vì hiện nay, quỹ này được hình thành từ trích má»™t phần tiền từ trong giá mua xăng dầu của các khách hàng, nên Ä‘ã khiến người tiêu dùng chịu thiệt nhiều hÆ¡n lợi.

Má»™t Ä‘iều quan trọng nữa được ông Phong nêu ra, việc trích lập và chi dùng Quỹ bình ổn hiện nay có thể tạo ra nhiều kẽ hở cho sá»± lạm dụng và tham nhÅ©ng, hoặc làm phát sinh chi phí quản lý, giám sát hoạt Ä‘á»™ng của Quỹ.

Trong khi Ä‘ó, chia sẻ tại Há»™i thảo "Điều hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường" ông Bùi Ngọc Bảo, Tổng Giám đốc Tổng Công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) chia sẻ, thời gian giữ giá xăng dầu hồi tháng 4 và 5 vừa qua quỹ bình ổn của công ty bị âm trầm trọng, Ä‘Æ¡n vị nào càng bán nhiều thì mức âm quỹ càng lá»›n. “Đây là má»™t nghịch lý, bởi vì tất cả những gì chúng tôi tích lÅ©y từ khách hàng của chúng tôi bây giờ lại phải trang trải cho thị trường những đầu mối khác không bán”, ông Bảo chia sẻ.

Theo ông Bảo, trong thời gian bình ổn giá hồi đầu năm, Ä‘ã có khá nhiều doanh nghiệp ngÆ°ng cung cấp xăng dầu ra thị trường do lá»— nặng, vì vậy để ổn định thị trường Tổng công ty Ä‘ã phải liên tục phải đảm bảo nguồn cung. Đặc biệt, có những thị trường mà trÆ°á»›c Ä‘ây Petrolimex chỉ có 5- 6% thị trường ở cÆ¡ sở mà thời Ä‘iểm Ä‘ó lại phủ kín thị trường nhÆ° Tây Nguyên… rõ ràng việc chi bình ổn giá ở thời Ä‘iểm đấy là rất lá»›n.

“Ở thời Ä‘iểm đấy, Tổng công ty phải sá»­ dụng Quỹ bình ổn của những ông khách hàng ruá»™t thịt của mình, để chi cho cái ông khách hàng ở Ä‘âu Ä‘ó, do Ä‘áng ra người ta mua ở chá»— khác nhÆ°ng không có nên họ lại đến các cá»™t của Petrolimex”, ông Bảo nói.

Theo ông Nguyá»…n Cẩm Tú, Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Quỹ bình ổn giá hiện nay Ä‘ang ngược chiều, bởi vì khi Ä‘iều kiện thuận lợi doanh nghiệp cÅ©ng tranh bán ra và những công ty nhỏ thì bán được rất nhiều gây nên nhiều quỹ.

... Vậy bỏ hay giữ?

Theo ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính, Quỹ ổn xăng dầu trong thời gian vừa qua Ä‘ã phát huy được nhÆ°ng tác dụng Ä‘áng ghi nhận. Là nguồn lá»±c cần thiết cho các doanh nghiệp xăng dầu trong bối cảnh lạm phát cao. “Nếu từ năm 2010 đến nay mà không sá»­ dụng Quỹ thì tần suất tăng giá xăng còn cao gấp nhiều lần”, ông Thỏa cho biết.

Tuy nhiên, theo ông Phong, cÆ¡ chế hoạt Ä‘á»™ng hiện hành của Quỹ bình ổn Ä‘ang mang đậm tính can thiệp hành chính trá»±c tiếp, vá»›i thiên hÆ°á»›ng mục tiêu thường ngược vá»›i xu hÆ°á»›ng Ä‘á»™ng thái thị trường thế giá»›i, làm "méo mó" giá cả thị trường má»—i khi quỹ vận hành.

“Vì vậy, để tạo minh bạch cho thị trường có thể đổi Quỹ bình ổn hiện nay thành Quỹ An ninh năng lượng quốc gia. Tuy nhiên, dù là chọn giải pháp lập Quỹ bình ổn giá hay Quỹ an ninh năng lượng quốc gia, thì cÅ©ng cần bãi bỏ ngay cÆ¡ chế quản lý quỹ nhÆ° hiện nay vì cách Ä‘iều hành này không phù hợp, vừa yếu lại vừa thiếu năng lá»±c và trách nhiệm về pháp lý”, ông Phong đề xuất.

Trong khi Ä‘ó, theo ông Bảo, cần xác định khi nào thì áp dụng bình ổn, bởi vì hiện tại Tổng công ty quan niệm chẳng có bình ổn gì cả, thời Ä‘iểm này có cái cấp thiết gì Ä‘âu mà vẫn bình ổn.

Cách Ä‘iều hành hiện nay Ä‘ã gây nhiều bức xúc cho người tiêu dùng, nguyên nhân là vì khi giá lên cao thì chúng ta không lên, má»™t thời gian sau bất ngờ nhảy má»™t cái lên rất cao, rồi lại giữ má»™t thời gian rất là dài. Đặc biệt, khi giá xuống thì lại chÆ°a thể xuống được, bởi những tồn đọng của những giai Ä‘oạn bình ổn trÆ°á»›c Ä‘ó, ông Bảo chia sẻ.

“Nếu thị trường được vận hành theo Ä‘úng Nghị định 84 về quản lý xăng dầu thì cÅ©ng không cần quỹ bình ổn. Đồng thời Nghị định 84 này cÅ©ng không cần sá»­a đổi mà hãy cứ để cho nó vận hành” ông Bảo kiến nghị.

Chia sẻ về vấn đề này, Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Đình Huệ cho rằng, trong thời Ä‘iểm hiện tại Quỹ bình ổn xăng dầu là cần thiết, mặc dù thời gian qua việc sá»­ dụng Quỹ có sá»± thiếu minh bạch.

CÅ©ng theo Bá»™ trưởng Huệ, Ä‘ã đến lúc cần có cÆ¡ chế khác cho Quỹ bình ổn. Để tránh tình trạng mập mờ trong sá»­ dụng Quỹ bình ổn xăng dầu từ phía doanh nghiệp, Nhà nÆ°á»›c sẽ trá»±c tiếp quản lý quỹ này. Tuy nhiên Ä‘ã là quỹ thì phải có “két” và ai là người giữ? Ai là người cầm chìa khóa? Rồi quản lý thu chi nhập xuất nhÆ° thế nào?

“Đặc biệt, khi có quỹ trong tay đủ mạnh thì các biện pháp bình ổn giá sẽ tốt hÆ¡n. Mọi thứ chúng ta nên ổn định. Bá»™ Tài chính sẽ làm hết sức mình để làm tốt công tác quản lý giá và Ä‘iều hành”, Bá»™ trưởng Huệ khẳng định.

Nguồn tin: VnMedia