Hiểu má»™t cách Ä‘Æ¡n giản, việc thành láºp quỹ bình ổn xăng dầu (QBOXD) là để khi giá xăng dầu thấp, ngÆ°á»i tiêu dùng vẫn phải trả thêm má»™t khoản tiá»n để hình thành quỹ. Trong trÆ°á»ng hợp giá xăng dầu tăng cao, quỹ sẽ được chi ra để giữ giá ổn định, bù đắp cho việc giá xăng dầu thế giá»›i tăng, tức là ngÆ°á»i tiêu dùng Ä‘ã được hưởng lợi từ quỹ và nhà nÆ°á»›c cÅ©ng giữ bình ổn giá mặt hàng chiến lược này.
Cụ thể hÆ¡n, QBOXD là má»™t trong những công cụ cho phép thá»±c hiện để Ä‘iá»u tiết giá. Nó được trích ra từ giá bán lẻ xăng dầu. Äây thá»±c chất là má»™t hình thức ngÆ°á»i dân gá»i tiết kiệm, tích lÅ©y tiá»n để Ä‘iá»u tiết giá trong những tình huống đặc biệt.
Váºy nhÆ°ng câu há»i cần đặt ra là, lâu nay QBOXD hoạt Ä‘á»™ng có ổn không và dân có được hưởng lợi theo Ä‘úng mục tiêu của quỹ không? Câu trả lá»i của đại bá»™ pháºn ngÆ°á»i dân - những ngÆ°á»i Ä‘óng tiá»n vào QBOXD - là thấy chÆ°a ổn, vì có quá nhiá»u đợt tăng giá xăng dầu trong nÆ°á»›c nhÆ°ng QBOXD lại không giúp được nhiá»u cho dân. Lần tăng giá xăng dầu ngày 29-3 vừa qua là má»™t ví dụ Ä‘iển hình.
Mặc dù giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘i theo xu hÆ°á»›ng giảm, nhÆ°ng liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng lại cho tăng giá bán xăng dầu trong nÆ°á»›c lên thêm 1.430 đồng/lít gây tác Ä‘á»™ng xấu đến ná»n kinh tế đất nÆ°á»›c giữa lúc Ä‘á»i sống và sản xuất khó khăn, lạm phát tăng. Thá» há»i, QBOXD giúp gì trong đợt tăng giá này? HÆ¡n nữa, có má»™t thá»±c tế lâu nay là QBOXD hoạt Ä‘á»™ng thiếu minh bạch thông tin. Không ngÆ°á»i dân nào biết số tiá»n dân góp vào QBOXD được bao nhiêu, chi ra bao nhiêu, sá» dụng số tiá»n Ä‘ó nhÆ° thế nào và được xả ra bình ổn những lúc nào.
Tiá»n trong QBOXD thá»±c chất là tiá»n của dân, không phải của nhà nÆ°á»›c, cÅ©ng không phải của doanh nghiệp. Cho nên sá» dụng nhÆ° thế nào, mức bao nhiêu, thá»i gian bao lâu, toàn quyá»n do nhà nÆ°á»›c quyết định nhÆ°ng cÅ©ng phải công khai cho dân biết rõ ràng. CÆ¡ quan quản lý QBOXD phải làm sao sá» dụng đồng tiá»n trong quỹ hiệu quả nhất, đặt lợi ích cho dân lên trên hết, chứ không phải để “o bế” doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu. Äã đến lúc cần rà soát, kiểm tra lại tính hiệu quả của QBOXD để chấm dứt Ä‘i những lần tăng giá xăng dầu kỳ quặc gây hoài nghi trong dân khi dân không thá»±c sá»± được hưởng lợi từ quỹ. Những bất ổn từ QBOXD Ä‘ã đến lúc phải làm sáng tá» trÆ°á»›c dÆ° luáºn.
Nguồn tin: SGGP