.jpg)
Chỉ trong vòng 40 ngày, xăng dầu liên tiếp tăng giá 3 lần. NhÆ°ng quỹ bình ổn láºp ra nhằm Ä‘iá»u hòa thị trÆ°á»ng lại chẳng thấy phát huy tác dụng gì.Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng, Phó TGÄ Tổng Cty Xăng dầu VN (Petrolimex) khẳng định, hầu hết các DN đầu mối NK xăng, dầu Ä‘á»u chÆ°a thể trích tiá»n vào quỹ bình ổn giá xăng dầu, bởi lẽ chính các DN còn Ä‘ang bị lá»— do giá xăng, dầu thành phẩm trên thị trÆ°á»ng Singapore, nÆ¡i mà phần lá»›n các DN VN nháºp khẩu, Ä‘ang cao. “Nếu tính chi phí váºn chuyển, nhân công, lÆ°u kho bãi, cÅ©ng nhÆ° các khoản tiá»n khác, chúng tôi vẫn Ä‘ang lá»—. NhÆ° váºy, lấy tiá»n Ä‘âu để trích quỹ bình ổn?”, ông DÅ©ng nói.
CÅ©ng chính bởi các DN chÆ°a ná»™p đồng nào vào quỹ này nên hiện quỹ Ä‘ang “rá»—ng”, ông Nguyá»…n Tiến Thá»a, Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) cho biết nhÆ° váºy. Theo ông Thá»a lý giải thì thá»±c tế, Bá»™ Tài chính Ä‘ã Ä‘á» nghị các DN đầu mối xăng dầu trích vào quỹ bình ổn đối vá»›i mặt hàng xăng, dầu diesel, mazut và dầu há»a. Tuy nhiên, hiện nay quỹ vẫn chỉ được hình thành từ việc trích láºp đối vá»›i dầu hoả. Dù váºy, theo tính toán của Bá»™ Tài chính, tổng sản lượng tiêu thụ dầu hoả rất ít, chỉ khoảng 2% tổng nhu cầu tiêu dùng xăng dầu cả nÆ°á»›c nên vốn quỹ có được không Ä‘áng kể.
TrÆ°á»›c khó khăn của các DN kinh doanh xăng dầu, má»›i Ä‘ây, Bá»™ Tài chính Ä‘ã Ä‘á» ra 2 phÆ°Æ¡ng án. Thứ nhất, đối vá»›i các mặt hàng dầu, Bá»™ Ä‘á» nghị sẽ giữ ổn định giá bán nhÆ° hiện nay, chÆ°a trích láºp vào quỹ bình ổn giá; mặt hàng xăng sẽ Ä‘iá»u chỉnh tăng ở mức Ä‘á»™ chấp nháºn được để DN giảm lá»—. Thứ hai là vẫn trích láºp quỹ bình ổn giá: Cụ thể, sẽ Ä‘iá»u chỉnh tăng đối vá»›i các mặt hàng xăng dầu, trong Ä‘ó, Ä‘ã trích láºp 500 đồng/lít/kg vào quỹ bình ổn.
Vá» phần mình, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng kiến nghị chÆ°a nên áp dụng trích láºp quỹ bình ổn giá; áp dụng phÆ°Æ¡ng án thứ nhất để việc Ä‘iá»u chỉnh giá không tạo “cú sốc” tâm lý.
Thá»±c chất, việc láºp quỹ bình ổn xăng dầu để Ä‘iá»u hòa thị trÆ°á»ng, tránh “gây sốc” cho ngÆ°á»i tiêu dùng khi xăng dầu tăng giá quá cao, và đặc biệt hạn chế hiện tượng “tát nÆ°á»›c theo mÆ°a”, tăng giá ồ ạt các mặt hàng theo giá xăng. Äây là mục Ä‘ích quan trá»ng nhất của quỹ.
Theo chuyên gia kinh tế VÅ© Äình Ánh, ngân quỹ của quỹ bình ổn giá xăng dầu, xét cho cùng là tiá»n của ngÆ°á»i tiêu dùng. Khi xăng dầu hạ giá, ngÆ°á»i tiêu dùng vẫn phải thêm tiá»n để mua xăng thành phẩm, qua Ä‘ó Ä‘óng góp tá»· lệ nhất định, thông qua DN, vào quỹ này. Tuy nhiên, khi xăng tăng giá, nhất là thá»i Ä‘iểm hiện tại, khi trong vòng 40 ngày, xăng dầu tăng giá tá»›i 3 lần, thì ngÆ°á»i tiêu dùng lại hoàn toàn không được hưởng lợi từ quỹ bình ổn. Do Ä‘ó, vô hình trung,chỉ ngÆ°á»i tiêu dùng là đối tượng chịu thiệt trong việc tăng, giảm giá xăng dầu.
Cho đến nay, không ít ngÆ°á»i tiêu dùng vẫn lầm tưởng rằng, tiá»n trích quỹ là lợi nhuáºn của DN. Thá»±c chất, khoản tiá»n dành trích quỹ là thành tố cuối cùng trong kết cấu giá vốn bán ra của DN xăng dầu, sau khi Ä‘ã tính mức lợi nhuáºn. Äiá»u Ä‘ó có nghÄ©a, để thành láºp được quỹ thì má»—i lít xăng, dầu sẽ được tăng giá thêm tối Ä‘a 500 đồng. Quy định Ä‘ó Ä‘ã Ä‘i ngược lại vá»›i kỳ vá»ng của ngÆ°á»i tiêu dùng. Bá»—ng dÆ°ng, ngÆ°á»i tiêu dùng phải chịu mua đắt thêm 500 đồng để rồi sau Ä‘ó, khi thị trÆ°á»ng có biến Ä‘á»™ng thì ngÆ°á»i tiêu dùng cÅ©ng không thể nắm bắt được, liệu tiá»n quỹ có được DN sá» dụng Ä‘úng mục Ä‘ích, có được xả ra và xả đủ để giữ giá trong nÆ°á»›c hay không?
Trao đổi vá»›i NNVN, ông Nguyá»…n Tiến Thá»a lại có cách lý giải khác. Ông Thá»a nói rằng, vá» nguyên tắc, tất cả các DN đầu mối nháºp xăng dầu Ä‘á»u có nghÄ©a vụ Ä‘óng góp nhÆ° nhau trên má»™t Ä‘Æ¡n vị tính. Chẳng hạn, đối vá»›i xăng là 500 đồng/lít, đối vá»›i mazut là 300 đồng/kg…Căn cứ vào lượng tiá»n của quỹ, Bá»™ Tài chính sẽ có phÆ°Æ¡ng án phân bổ vào những thá»i Ä‘iểm hợp lý để tránh xáo trá»™n trong quản lý giá. Tuy nhiên, hiện tại, do quỹ chÆ°a có tiá»n nên chÆ°a thể thá»±c hiện được việc phân bổ này.
| CÆ¡ chế hoạt Ä‘á»™ng của quỹ + Khi giá xăng thế giá»›i giảm mạnh, DN lãi trên 500 đồng/lít xăng phải chủ Ä‘á»™ng giảm giá bán lẻ trong nÆ°á»›c, mức giảm không hạn chế. Khi giá thế giá»›i tăng mạnh, DN bị lá»—, sẽ được trích quỹ bình ổn giá xăng dầu để bù cho DN. TrÆ°á»ng hợp khoản bù lá»— vượt quá sức của quỹ, DN được tăng giá bán nhÆ°ng mức tăng không vượt quá 500 đồng/lít cho má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh. + Giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c được tính toán theo nguyên tắc giá NK tại thị trÆ°á»ng Singapore cá»™ng các khoản chi phí váºn chuyển, bảo hiểm, thuế, phí...Trong Ä‘ó, phí đối vá»›i má»—i lít xăng, dầu há»a, diezel tối Ä‘a là 600 đồng/lít, đối vá»›i mazut là 400 đồng/kg, cá»™ng lợi nhuáºn tối Ä‘a 300 đồng/ lít và khoản tiá»n trích cho quỹ bình ổn giá (khoảng 500 đồng/ lít). Khoản tiá»n này được tính dồn theo khối lượng xăng dầu thá»±c tế Ä‘ã bán trong tháng, hoặc trong năm của má»—i DN. + Quý IV hàng năm, DN đầu mối phải Ä‘Æ°a ra dá»± báo mức giá trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i bình quân trong khoảng 3 tháng để tính toán giá bán lẻ trong nÆ°á»›c. |
(Báo Nông nghiệp VN)
