Không phải là lần đầu tiên cÆ¡ quan quản lý giá gần nhÆ° rÆ¡i vào trạng thái bất lá»±c trong quản lý...
Thủ tÆ°á»›ng nói diá»…n biến giá sữa là “có chuyện”, sau khi nghe Chủ tịch Ủy ban Trung Æ°Æ¡ng Mặt tráºn Tổ quốc Nguyá»…n Thiện Nhân phản ánh tại phiên há»p thÆ°á»ng kỳ Chính phủ tháng 2: “Nguy cÆ¡ các doanh nghiệp cùng thá»a thuáºn tăng giá rất lá»›n, khi đồng loạt tăng giá cùng ngày, cùng mức. Bá»™ Tài chính Ä‘ã có văn bản yêu cầu giải trình nhÆ°ng há» vẫn lên giá cùng lúc”.
Ông Nhân Ä‘á» nghị Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Cục Quản lý cạnh tranh cùng vá»›i các bá»™ ngành liên quan có yêu cầu bám sát việc giải trình tăng giá của những doanh nghiệp chủ lá»±c khi tăng giá cùng má»™t ngày. Thủ tÆ°á»›ng Nguyá»…n Tấn DÅ©ng chỉ đạo Bá»™ Tài chính kiểm tra ngay, nếu vi phạm kiên quyết xá» lý theo quy định pháp luáºt, để đảm bảo cho thị trÆ°á»ng giá cả phải minh bạch.
Tại cuá»™c há»p báo diá»…n ra sau Ä‘ó, Cục trưởng Cục Quản lý giá Nguyá»…n Anh Tuấn khẳng định: “Äến giá» phút này chÆ°a thể trả lá»i việc tăng giá sữa là hợp lý hay không”. Và sau má»™t tháng, dÆ° luáºn vẫn không biết các cÆ¡ quan chức năng có truy được sai phạm của việc tăng giá này hay không.
Chỉ biết là “có chuyện”...
Äây không phải là lần đầu tiên cÆ¡ quan quản lý giá gần nhÆ° rÆ¡i vào trạng thái bất lá»±c trong quản lý.
NhÆ° vá»›i giá sữa, cuối năm 2013, Bá»™ Tài chính Ä‘ã yêu cầu các Sở Tài chính tỉnh, thành phố thá»±c hiện nghiêm việc quản lý giá theo Ä‘úng quy định. Tuy nhiên, từ cuối năm 2013 đến đầu năm 2014 giá sữa bá»™t dành cho trẻ em vẫn tiếp tục tăng theo cách mà Thủ tÆ°á»›ng cÅ©ng phải nói nhÆ° ngÆ°á»i dân là “có chuyện”, nhÆ°ng rút cục, đến thá»i Ä‘iểm này thì các cÆ¡ quan chức năng Ä‘ã tìm hiểu mãi, mà vẫn không làm rõ ra được là chuyện gì...
Vá»›i quản lý giá Ä‘iện, giá xăng, cÅ©ng là câu chuyện gây Ä‘iá»u tiếng không kém, tháºm chí có phần còn nhiá»u Ä‘iá»u tiếng hÆ¡n giá sữa, mặc dù quản lý các loại giá này xem ra Ä‘Æ¡n giản hÆ¡n nhiá»u so vá»›i quản lý giá sữa.
Bị nhắc vì “món nợ” bao giá» có nghị định má»›i vá» kinh doanh xăng dầu để việc quản lý loại giá này được minh bạch trong phiên chất vấn của Ủy ban ThÆ°á»ng vụ Quốc há»™i ngày 1/4, Bá»™ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng VÅ© Huy Hoàng có hứa ngay trong tuần Ä‘ó sẽ ban hành được nghị định này. Dù váºy, má»™t tuần Ä‘ã trôi qua và vẫn không thấy nghị định ra mắt.
Trả lá»i chất vấn trong phiên há»p Ä‘ó, ông Hoàng có trần tình việc sá»a Nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu cháºm vì ban đầu, Chính phủ chỉ định sá»a má»™t vài Ä‘iểm không còn phù hợp liên quan đến việc hình thành quỹ bình ổn giá xăng, công khai minh bạch giá xăng dầu... Tuy nhiên, quá trình xây dá»±ng dá»± thảo nghị định sá»a đổi bổ sung, các địa phÆ°Æ¡ng, doanh nghiệp, bá»™ ngành cùng góp ý cho rằng những vấn Ä‘á» dá»± kiến Ä‘Æ°a ra không Ä‘áp ứng yêu cầu Ä‘á» ra.
Do Ä‘ó, sau khi trình Chính phủ cho ý kiến lần đầu vào tháng 6/2013, dá»± thảo này phải dừng, xây dá»±ng lại. Äến tháng 11 vừa qua, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã trình lại Chính phủ. Äến nay, 26 thành viên Chính phủ Ä‘ã có ý kiến lần cuối đối vá»›i dá»± thảo này, cÆ¡ bản các ý kiến đồng ý chỉ còn 2 ý kiến phân vân vá» việc tổ chức quỹ bình ổn và thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh giá. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ang trả lá»i những ý kiến này.
“Nháºn thức rằng Ä‘ây là vấn Ä‘á» hết sức bức xúc, cần sá»›m ban hành nghị định thay thế, chúng tôi Ä‘ã rất ná»— lá»±c nhÆ°ng việc ban hành, phê duyệt còn phụ thuá»™c nhiá»u khâu”, Bá»™ trưởng Công ThÆ°Æ¡ng giãi bày.
Khó đồng thuáºn để cùng đến Ä‘ích
NhÆ° váºy, không khó để hình dung sá»± vất vả của các cÆ¡ quan chức năng trong cuá»™c rượt Ä‘uổi theo quản lý giá, và cứ vá»›i tình trạng thế này thì không biết đến bao giá» lá»™ trình dứt khoát thá»±c hiện giá thị trÆ°á»ng đối vá»›i hàng hóa, dịch vụ thiết yếu mà Chính phủ Ä‘ang ná»— lá»±c thá»±c hiện, má»›i có thể khiến ngÆ°á»i dân đồng thuáºn để cùng Chính phủ đến Ä‘ích.
Äiá»u chỉnh giá xăng hồi trung tuần tháng 3 vừa qua là má»™t ví dụ. Nhiá»u chuyên gia kinh tế Ä‘á»u có chung nháºn định rằng vấn Ä‘á» giá cả của xăng dầu hiện nay quá rối. Vào những lúc giá thế giá»›i Ä‘ang giảm mà giá trong nÆ°á»›c lại tăng nhÆ°ng không được làm rõ nguyên nhân. Nếu Ä‘úng là loại giá này váºn hành theo quy luáºt thị trÆ°á»ng, thì dân được nhá», chứ không phải chỉ mang danh thị trÆ°á»ng nhÆ° hiện nay, để láºp lá» không minh bạch trong má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh giá.
Hay nhÆ° vá»›i giá Ä‘iện. Cả năm 2013, giá Ä‘iện chỉ tăng má»™t lần, nhÆ°ng lần tăng Ä‘ó, cÅ©ng gây nên không ít thắc mắc từ dÆ° luáºn khi vừa hôm trÆ°á»›c Chính phủ yêu cầu phải có kế hoạch giải thích, lấy ý kiến phản hồi của cá»™ng đồng trÆ°á»›c khi tăng giá Ä‘iện thì ngay tối hôm sau, Táºp Ä‘oàn Äiện lá»±c Việt Nam Ä‘ã thông báo giá Ä‘iện tăng 5%, khiến ngÆ°á»i dân có tâm trạng nhÆ° vừa bị “Ä‘ánh úp”.
Không hiểu tâm trạng này có còn tiếp tục Ä‘eo Ä‘uổi, khi má»›i Ä‘ây, theo Thông tÆ° vừa ban hành của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, quyá»n tá»± quyết tăng giá Ä‘iện của EVN được ná»›i từ biên Ä‘á»™ 5% lên 7%.