Băn khoăn chuyện tăng, giảm

Báo cáo do Bá»™ Tài chính công bố tại cuá»™c họp báo thường kỳ quý I diá»…n ra chiều 10-4 cho thấy, trong 3 tháng đầu năm nay, Liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã 4 lần sá»­ dụng các biện pháp tài chính để giữ ổn định giá bán xăng, dầu. Bằng việc cho phép các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối sá»­ dụng quỹ bình ổn giá (BOG) xăng dầu, mặt hàng này Ä‘ã được giữ giá ổn định, góp phần thá»±c hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, giữ ổn định kinh tế vÄ© mô của Chính phủ. Tính đến thời Ä‘iểm ngày 28-3, mức sá»­ dụng Quỹ BOG xăng dầu vá»›i mặt hàng xăng là 2.000 đồng/lít, vá»›i dầu diesel là 800 đồng/lít, vá»›i dầu hỏa là 1.150 đồng/lít, vá»›i dầu madút là 650 đồng/kg. Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho biết, vào thời Ä‘iểm ngày 26-2, giá xăng dầu thế giá»›i tăng ở mức cao, nên giá bán lẻ trong nÆ°á»›c thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở từ 1.000 đến 2.300 đồng/lít. Thời Ä‘iểm này, lẽ ra phải Ä‘iều chỉnh tăng giá bán từ 1.000 đến 2.300 đồng/lít xăng dầu. Tuy nhiên, để giữ ổn định thị trường, Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ Ä‘ã yêu cầu không tăng giá mà sá»­ dụng Quỹ BOG để bù đắp.

Chính vì vậy, vào thời Ä‘iểm ngày 28-3, mặc dù giá xăng dầu thế giá»›i tuy có giảm, song vẫn ở mức cao; đồng thời vào thời Ä‘iểm này, Quỹ BOG xăng dầu của các DN kinh doanh xăng dầu Ä‘ã hết nên Liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng phải ra quyết định tăng giá mặt hàng xăng tối Ä‘a 1.430 đồng/lít. Giá các mặt hàng dầu cÅ©ng Ä‘iều chỉnh tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i giá thế giá»›i. Ngoài nguyên nhân giá bán lẻ thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở, Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho biết, việc giá xăng trong nÆ°á»›c thấp hÆ¡n giá của các nÆ°á»›c có chung đường biên giá»›i vá»›i Việt Nam từ 2.000 đồng/lít đến trên 5.000 đồng/lít dẫn đến tình trạng buôn lậu xăng dầu diá»…n ra phức tạp.

Tuy nhiên, ngay sau khi giá xăng tăng 1.400 đồng/lít rồi sau Ä‘ó giảm nhẹ 500 đồng/lít, dÆ° luận lại má»™t lần nữa đặt câu hỏi: Mức tăng, giảm giá nêu trên liệu có bảo đảm hài hòa quyền lợi ba bên của Nhà nÆ°á»›c, DN và người tiêu dùng? Trong khi Ä‘ó, mặc dù giá xăng tại thị trường Việt Nam có cao hÆ¡n vá»›i má»™t số quốc gia có chung đường biên giá»›i, song so vá»›i má»™t số quốc gia khác, giá xăng A95 tại Việt Nam cÅ©ng Ä‘ang cao hÆ¡n khoảng 2.200 đồng/lít.

Công khai việc sá»­ dụng Quỹ BOG

Trả lời câu hỏi của phóng viên Báo Hàná»™imá»›i chiều 10-4 về việc vì sao giá xăng dầu luôn tăng nhanh và giảm... chậm trong khi lý do Quỹ BOG xăng dầu Ä‘ã hết không đủ thuyết phục dÆ° luận, bởi việc sá»­ dụng quỹ này ra sao rất ít khi được công bố, Bá»™ Tài chính Ä‘ã Ä‘Æ°a ra những giải Ä‘áp ban đầu. Theo ông Nguyá»…n Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá Bá»™ Tài chính, vào thời Ä‘iểm ngày 26-2, giá xăng bán lẻ thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở khoảng 2.300 đồng/lít. Thời Ä‘iểm Ä‘ó, má»—i lít xăng bán ra phải sá»­ dụng 1.000 đồng tại quỹ bình ổn và tiếp Ä‘ó phải trích thêm 1.000 đồng/lít xăng bán ra. NhÆ° vậy, để giữ ổn định giá xăng dầu thời Ä‘iểm Ä‘ó, Quỹ BOG phải bù 2.000 đồng/lít xăng bán ra. Về số dÆ° của Quỹ BOG, trÆ°á»›c thời Ä‘iểm ngày 28-3 âm (-) 524 tá»· đồng và đến ngày 31-3, quỹ này -430,9 tá»· đồng. Ông Nguyá»…n Anh Tuấn cÅ©ng khẳng định, việc trích lập và sá»­ dụng Quỹ BOG hiện được thá»±c hiện theo Thông tÆ° 234 của Bá»™ Tài chính. Các DN kinh doanh xăng dầu phải báo cáo định kỳ việc sá»­ dụng quỹ 3 tháng/lần. Ngoài ra, trong những trường hợp Ä‘á»™t xuất, các DN có trách nhiệm phải báo cáo Bá»™ Tài chính về việc sá»­ dụng và số dÆ° của quỹ này.

Về câu hỏi của Báo Hàná»™imá»›i liên quan đến việc giá xăng dầu Việt Nam Ä‘ang cao hÆ¡n má»™t số quốc gia trong khu vá»±c, liệu Bá»™ Tài chính có tính toán phÆ°Æ¡ng án Ä‘iều chỉnh giảm giá xăng cho phù hợp, đặc biệt là trong bối cảnh nền kinh tế Ä‘ang trong giai Ä‘oạn khó khăn hiện nay? Ông Nguyá»…n Anh Tuấn cho biết, giá xăng của má»™t số nÆ°á»›c cao hÆ¡n Việt Nam là do Ä‘ã thá»±c hiện Ä‘iều hành theo cÆ¡ chế thị trường. Các quốc gia có giá xăng rẻ hÆ¡n Việt Nam là do mặt hàng thiết yếu này vẫn được Chính phủ nÆ°á»›c Ä‘ó trợ giá.

Đại diện Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho biết, mặc dù thuế suất thuế nhập khẩu các chủng loại xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘ang ở mức thấp hÆ¡n nhiều so vá»›i barem quy định nhÆ°ng để hài hòa lợi ích cho người tiêu dùng, Nhà nÆ°á»›c và DN, trÆ°á»›c mắt Nhà nÆ°á»›c vẫn chÆ°a khôi phục thuế suất thuế nhập khẩu. Trong thời gian tá»›i, Liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng tiếp tục thá»±c hiện Ä‘iều hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường, có quản lý của Nhà nÆ°á»›c theo Ä‘úng các nguyên tắc, tại Nghị định số 84. Tùy theo diá»…n biến thị trường thế giá»›i và trong nÆ°á»›c, liên bá»™ sẽ linh hoạt Ä‘iều hành đồng bá»™ các biện pháp về giá, Quỹ BOG để giữ ổn định giá xăng dầu, qua Ä‘ó góp phần thá»±c hiện ổn định kinh tế vÄ© mô, kiểm soát lạm phát.

Mặc dù phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng Ä‘iều hành giá xăng Ä‘ã được cÆ¡ quan chức năng khẳng định song dÆ° luận vẫn luôn mong muốn, việc Ä‘iều hành giá mặt hàng thiết yếu này sẽ được thá»±c hiện công khai, minh bạch hÆ¡n, qua Ä‘ó góp phần giúp người dân hiểu và đồng thuận.