Cổ phiếu năng lượng gió đang sụt giảm. Cổ phiếu năng lượng mặt trời cũng vậy. Chính phủ Đức vừa đồng ý bảo lãnh khoản cứu trợ trị giá 15 tỷ euro cho Siemens Energy sau khi công ty con năng lượng gió của hãng này chịu lỗ nặng.
Danh sách có thể tiếp tục. Các động lực trong không gian năng lượng ngày càng khó di chuyển và thay đổi. Thật dễ dàng để đoán trước diễn biến này, tuy nhiên, nhiều người chọn cách phớt lờ các dấu hiệu, và giờ đây ngành này có thể bị ảnh hưởng nhiều hơn.
Một chủ đề phổ biến trong năng lượng gió, mặt trời và xe điện là về chi phí tăng cao. Đây có lẽ là sự diễn biến dễ dự đoán nhất trong quá trình chuyển đổi năng lượng. Suy cho cùng, mọi người đều dự đoán nhu cầu về các loại nguyên liệu thô và công nghệ khác nhau sẽ tăng vọt để tạo điều kiện cho quá trình chuyển đổi đó.
Có một điều chắc chắn sẽ xảy ra khi nhu cầu về một thứ gì đó tăng lên: giá cả cũng tăng trước khi phản ứng của nguồn cung bắt đầu xuất hiện. Đây là sự thật phổ biến đối với tất cả các ngành và không có lý do gì để mong đợi rằng ngành năng lượng chuyển đổi sẽ là một ngoại lệ.
Thật vậy, nhu cầu về nguyên liệu thô cần thiết cho các tấm pin mặt trời, tua-bin gió và pin xe điện tăng lên, nhưng nguồn cung chậm bắt kịp, dẫn đến giá cao hơn. Trong một thời gian, nhiều người giả vờ như không phải vậy, với hy vọng lạm phát chi phí sẽ giảm trước khi các nhà đầu tư nhận ra điều đó.
Orsted của Đan Mạch, quốc gia chịu một số khoản lỗ vốn hóa thị trường tồi tệ nhất trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng, mới tháng 6 này đã công bố triển vọng lạc quan cho năm nay và trung hạn, kỳ vọng tăng trưởng bổ sung công suất mạnh mẽ và tỷ suất lợi nhuận trên vốn sử dụng trung bình là 14% cho giai đoạn 2023 đến 2030.
Cùng tháng đó, người đứng đầu công ty đã lên tiếng phàn nàn về chi phí xây dựng năng lượng gió ngoài khơi ở Anh ngày càng tăng và yêu cầu trợ cấp thêm. Năm tháng sau, Orsted đã ghi nhận khoản tổn thất 4 tỷ USD từ hoạt động kinh doanh ở Hoa Kỳ và đã hủy bỏ hai dự án ngoài khơi ở đó. Giám đốc điều hành Mads Nipper gọi tình hình về năng lượng gió là “đầy khó khăn”.
Nhiều người đổ lỗi cho chi phí cao hơn là do hậu quả của việc đóng cửa vì đại dịch - chuỗi cung ứng bị gián đoạn, sự chậm trễ và các trở ngại khác đối với sự di chuyển suôn sẻ của hàng hóa và nguyên liệu. Tuy nhiên, khi nói đến quá trình chuyển đổi, tình trạng hiện tại nhiều khả năng là một phần của vòng luẩn quẩn vốn đang kìm hãm cuộc cách mạng xe điện mà những người hâm mộ Tesla vẫn dự đoán.
Vòng tròn này được minh họa rõ nhất trong trường hợp bộ sạc EV. Vì sự lo lắng về phạm vi hoạt động là một trong những mối quan tâm lớn nhất của những người mua tiềm năng nên phải có đủ bộ sạc để nỗi lo lắng này giảm bớt. Nhưng các công ty sạc sẽ không sản xuất bộ sạc trừ khi họ chắc chắn rằng sẽ có đủ xe điện trên đường để giúp những bộ sạc này thu về lợi nhuận.
Tình hình tương tự trong khai thác đồng – có lẽ là ngành cơ bản nhất cho quá trình chuyển đổi năng lượng. Xét cho cùng, quá trình chuyển đổi được coi là sự chuyển đổi sang điện khí hóa gần như hoàn toàn và anh không thể điện khí hóa nếu không có nhiều đồng. Thay vào đó, các công ty khai thác đồng không muốn vung tiền vào hoạt động thăm dò mới. Các công ty khai thác không có đủ sự chắc chắn về nhu cầu trong tương lai, bất chấp mọi dự báo lạc quan. Dù giá cả thị trường thế nào, nếu quá trình chuyển đổi đạt được đà như kế hoạch thì tình trạng thiếu đồng sẽ chỉ còn là vấn đề thời gian.
Một trở ngại khác là nhu cầu. Dường như có một giả định trong số những người lập kế hoạch chuyển đổi rằng sẽ có nhu cầu; nhưng đã không được như vậy.
Các nhà sản xuất xe điện hiện đang phải điều chỉnh lại kế hoạch của mình khi nhu cầu không đạt mục tiêu. Vào tháng 6, dự báo của Đức là nhu cầu lắp đặt năng lượng mặt trời sẽ tăng hai con số vào năm 2023. Hai tháng sau, một nhà sản xuất biến tần cảnh báo rằng nhu cầu thực sự đã giảm trong quý 3 và triển vọng cho quý 4 không mấy khả quan. Còn trong năng lượng gió, các dự án đang bị hủy bỏ vì các nhà lãnh đạo dự án yêu cầu mức giá cao hơn nhiều so với thỏa thuận trước đây với các chính phủ tài trợ.
Nhiều người đổ lỗi cho lãi suất cao hơn là nguyên nhân gây ra lạm phát chi phí khiến cổ phiếu của họ sụt giảm. Nhưng lãi suất là thứ mà tất cả các ngành đều phải đối mặt, và những ngành khác không có đặc quyền trông cậy vào các khoản trợ cấp hào phóng của chính phủ. Tuy nhiên, gió, năng lượng mặt trời và xe điện không thể cất cánh ngay cả khi có những khoản trợ cấp đó.
Điều này đặt tương lai của quá trình chuyển đổi sang một góc nhìn mới: điều mà nhiều nhà quan sát đã thấy trước nhưng lại bị coi là những người khước từ khí hậu. Quá trình chuyển đổi sẽ không diễn ra nhanh chóng, suôn sẻ hay có chi phí thấp như mong đợi ban đầu. Nó sẽ mất một thời gian dài; sẽ không đồng đều và sẽ rất tốn kém.
Daniel Yergin, phó chủ tịch S&P Global và một nhà biên niên sử năng lượng kỳ cựu, nói với Wall Street Journal: “Có ý kiến cho rằng đây sẽ là một quá trình chuyển đổi năng lượng tuyến tính. Nó sẽ diễn ra theo những cách khác nhau ở những nơi khác nhau trên thế giới.”
Nguồn tin: xangdau.net
